Để báo chí vươn tới tiêu chí "Chuyên nghiệp, nhân văn và hiện đại"

Tại hội nghị, ông Nguyễn Đức Lợi - Phó chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam đánh giá, qua việc thực hiện phong trào thi đua, nhiều cơ quan báo chí, các cấp hội đã có chuyển biến tích cực cả về nhận thức và hành động. Nhiều cơ quan báo chí đã xác định được vấn đề nổi cộm, cấp thiết để tập trung giải quyết như việc chấn chỉnh kỷ luật, kỷ cương tác nghiệp, đạo đức nghề nghiệp, kịp thời chấn chỉnh việc phát ngôn không phù hợp trên mạng xã hội của một số rất ít nhà báo.

Tồn tại, hạn chế cần sớm được khắc phục

Bên cạnh những kết quả đạt được, phong trào xây dựng môi trường văn hóa của Hội Nhà báo Việt Nam vẫn còn một số tồn tại, hạn chế. Phong trào thi đua đã phát động, song một số cấp hội thực hiện chưa kịp thời, vẫn mang tính hình thức, chưa hiện thực hóa phong trào vào hoạt động của đơn vị.

Ông Lợi đề nghị thời gian tới, các cấp hội cần đẩy mạnh thực hiện nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cấp ủy, tổ chức Đảng, lãnh đạo cơ quan báo chí, các cấp hội, người làm báo về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của phong trào xây dựng môi trường văn hóa trong các cơ quan báo chí; đề cao vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu trong xây dựng nội quy, quy chế hoạt động, quy trình nghiệp vụ cơ quan báo chí để báo chí từng bước vươn tới tiêu chí “Chuyên nghiệp, nhân văn và hiện đại”.

Nội dung phong trào thi đua phải gắn với nhiệm vụ chính trị trọng tâm của các cấp hội, cơ quan báo chí, cơ quan chủ quản báo chí và trong từng giai đoạn cụ thể. Coi trọng việc xây dựng kế hoạch, nội dung, chương trình, tiêu chí thi đua, đánh giá, khen thưởng các tập thể, cá nhân của tổ chức hội.

Bên cạnh đó cần gắn nội dung xây dựng môi trường văn hóa và bộ tiêu chí văn hóa của cơ quan báo chí, văn hóa người làm báo với kế hoạch kiểm tra, giám sát ở các cấp hội cơ sở để kịp thời biểu dương, khen thưởng, đồng thời chấn chỉnh, nhắc nhở đơn vị chưa thực hiện tốt; tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện. Cần đẩy mạnh hơn nữa công tác thông tin, tuyên truyền, biểu dương, phổ biến kinh nghiệm hay của các tổ chức hội, cá nhân điển hình. Các cấp hội nhà báo chủ động phối hợp tổ chức các cuộc thi và giải báo chí về chủ đề xây dựng môi trường văn hóa trong cơ quan báo chí, đề cao yếu tố văn hóa trong sáng tạo tác phẩm báo chí, gắn với việc đánh giá, tuyển chọn tác phẩm dự thi giải báo chí quốc gia, các giải báo chí chuyên ngành, giải báo chí tỉnh, thành phố.

Còn theo ông Nguyễn Tấn Phong - Chủ tịch Hội Nhà báo TP.HCM, nhìn chung các báo đài nhất trí cao với 6 tiêu chí cơ quan báo chí văn hóa và xác định tuân thủ pháp luật, quy chế nội bộ nghiêm minh, tổ chức quy trình hoạt động chuyên nghiệp, quản lý sát sao hoạt động tác nghiệp, hành vi ứng xử của người làm báo, ngăn ngừa có hiệu quả nguy cơ vi phạm đạo đức nghề nghiệp. Bên cạnh đó, nhiều báo đài đã tổ chức các chương trình bồi dưỡng nghiệp vụ, nâng cao bản lĩnh chính trị của người làm báo trong môi trường chuyển đổi số, làm báo thời công nghệ 4.0.

Về 6 tiêu chí văn hóa của người làm báo, đầu tiên là xác định nêu cao phẩm cách cao đẹp, ứng xử văn minh của người làm báo và coi trọng tính nhân văn trong tác phẩm, sản phẩm báo chí của người làm báo; trong tiếp xúc với công chúng và đồng nghiệp phải thể hiện được phong cách văn minh, nền tảng văn hóa của người làm báo cách mạng Việt Nam. Ngày nay, người làm báo còn phải cân nhắc thấu đáo mỗi khi nói năng, phổ biến hình ảnh trên không gian mạng.

Từ những kinh nghiệm thực tiễn về xây dựng môi trường văn hóa trong cơ quan báo chí, trong đó bao gồm xây dựng quy chế nội bộ nghiêm minh, tổ chức quy trình hoạt động chuyên nghiệp, quản lý sát sao hoạt động tác nghiệp, hành vi ứng xử của người làm báo, ngăn ngừa nguy cơ vi phạm đạo đức nghề nghiệp, có thể nhận định rằng, tuy phong trào mới được phát động trong hơn một năm qua nhưng đã được các Hội Nhà báo địa phương cùng tất cả báo đài hưởng ứng nhiệt thành, lan tỏa mạnh mẽ, đi vào thực chất và bước đầu thể hiện rõ văn hóa là một phần tất yếu trong hồn cốt của đời sống báo chí.

Xây dựng môi trường văn hóa trong cơ quan báo chí

Tại hội nghị, các đại biểu cũng đã tập trung làm rõ các giải pháp để tiếp tục phát huy hiệu quả phong trào thi đua xây dựng môi trường văn hóa trong cơ quan báo chí trong thời gian tới, đưa việc thi đua trở thành nền nếp trong hoạt động báo chí cũng như phong trào thi đua thực sự lan tỏa, đi vào chiều sâu trong hoạt động của các cơ quan báo chí và hoạt động của tổ chức Hội Nhà báo Việt Nam.

Qua 5 năm thực hiện Quyết định số 979/QĐ-HNBVN của Hội Nhà báo Việt Nam về sinh hoạt của hội viên là phóng viên thường trú tại địa phương, nhìn chung, các văn phòng đại diện, hội viên là phóng viên cơ quan báo chí thường trú tại địa phương đã bám sát định hướng của cơ quan chỉ đạo, cơ quan quản lý báo chí địa phương, thực hiện tốt Luật Báo chí, tôn chỉ mục đích cơ quan báo chí; triển khai hiệu quả các nội dung tuyên truyền, đáp ứng nhu cầu thông tin của đại đa số công chúng báo chí.

Hội Nhà báo các tỉnh, thành phố đã làm thủ tục tiếp nhận 1.021 hội viên là phóng viên thường trú; chủ động phối hợp với cơ quan có thẩm quyền rà soát, nắm số lượng, danh sách trích ngang của hội viên là phóng viên thường trú tại địa phương. Hầu hết hội viên phóng viên thường trú đăng ký tham gia sinh hoạt tại Hội Nhà báo tỉnh, thành phố là lực lượng phóng viên nòng cốt của các cơ quan thông tấn, báo chí lớn của Trung ương...

Các đại biểu đã phát biểu, tham luận, nêu lên những kinh nghiệm trong việc phối hợp quản lý hoạt động của các văn phòng đại diện, phóng viên thường trú tại địa phương; xử lý hội viên vi phạm điều lệ Hội Nhà báo, vi phạm đạo đức nghề nghiệp; vai trò giám sát của Hội Nhà báo địa phương…

Phát biểu bế mạc hội nghị, ông Lợi ghi nhận các ý kiến đóng góp cũng như những kiến nghị, đề xuất giải pháp của đại biểu. Trên cơ sở đó, Hội Nhà báo Việt Nam sẽ phối hợp với các bộ, ngành liên quan để triển khai các giải pháp nhằm tiếp tục thực hiện phong trào xây dựng môi trường văn hóa của cơ quan báo chí, văn hóa người làm báo ở các cấp Hội Nhà báo, để báo chí từng bước vươn tới tiêu chí “Chuyên nghiệp, nhân văn và hiện đại”.

Đồng thời, Hội Nhà báo Việt Nam tích cực tham mưu cho cơ quan chỉ đạo, quản lý báo chí xây dựng các quy định, quy chế quản lý hoạt động báo chí, văn phòng đại diện và phóng viên thường trú tại địa phương; đào tạo, bồi dưỡng hội viên là phóng viên thường trú ở địa phương.