Đánh mất cơ hội vàng trong điều trị ung thư dạ dày vì không tầm soát

Phát hiện sớm, ung thư sẽ được điều trị triệt để

Hiện nay, người mắc ung thư dạ dày giai đoạn đầu thường có những triệu chứng bình thường như đau bụng, chán ăn, có máu trong phân, có các triệu chứng về bệnh liên quan đến dạ dày như viêm loét dạ dày, trào ngược dạ dày... Chính vì triệu chứng không rõ ràng, người dân thường bỏ qua việc khám tầm soát ung thư làm ảnh hưởng trực tiếp đến cơ hội điều trị.

TS BS. Võ Duy Long - Phó Trưởng khoa Ngoại Tiêu hóa Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM (BV ĐHYD) chia sẻ nếu phát hiện ung thư vào giai đoạn sớm, người bệnh chỉ cần điều trị bằng phẫu thuật mà không cần hóa trị. Vì vậy, bệnh sẽ được điều trị dứt điểm ngay từ khi khởi phát, tỉ lệ khỏi bệnh trên 90% sau 5 năm, đồng thời giảm tỉ lệ tái phát, tiết kiệm chi phí và người bệnh có thể quay lại cuộc sống bình thường rất nhanh. Hiện nay, phương pháp tầm soát ung thư dạ dày tốt nhất là nội soi dạ dày. Nếu người bệnh phát hiện dấu hiệu ung thư càng sớm, cơ hội khỏi bệnh sẽ càng cao.

Hy vọng cho người mắc ung thư giai đoạn tiến triển

Ung thư dạ dày ở giai đoạn tiến triển là ung thư ở giai đoạn thứ hai trở về sau. Ở giai đoạn này ung thư bắt đầu xâm lấn cơ quan khác, di căn hạch, di căn xa nên khả năng điều trị triệt để rất khó, bệnh dễ dàng tái phát sau điều trị.

Tuy nhiên, với sự phát triển của y khoa, người bệnh mắc ung thư dạ dày giai đoạn muộn vẫn còn cơ hội điều trị nhờ vào phác đồ điều trị tiên tiến trên thế giới. Tại BV ĐHYD, tuỳ theo thể trạng và giai đoạn của người bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định các phương pháp phù hợp với người bệnh như phẫu thuật trước rồi hoá trị, hoá trị trước rồi phẫu thuật hoặc hoá trị giai đoạn muộn, dùng thuốc nhắm trúng đích (sinh học phân tử trong điều trị). Đặc biệt, khoa Ngoại Tiêu hóa BV ĐHYD đang áp dụng hai phương pháp Cắt bán phần trên dạ dày (đối với khối u nằm ở vị trí 1/3 trên dạ dày) và Cắt gần toàn bộ dạ dày (đối với khối u nằm ở vị trí 1/3 giữa dạ dày). Đây là hai phương pháp không cần cắt bỏ toàn bộ dạ dày của người bệnh nhưng vẫn đảm bảo nguyên tắc điều trị ung thư và có thể áp dụng điều trị cho cả những người bệnh ở giai đoạn tiến triển nhưng chưa di căn.

Điển hình là ca bệnh của anh N.T.T (54 tuổi, Quảng Ngãi) điều trị tại BV ĐHYD. Trước đây, bố ruột của anh T. từng qua đời vì ung thư dạ dày. Người bệnh có thói quen ăn mặn và tiền sử viêm loét dạ dày nhiều năm. Cách đây 2 tháng, anh T. bắt đầu đau bụng vùng thượng vị dai dẳng không dứt. Nghĩ rằng do viêm loét dạ dày tái phát nên người bệnh tự ý mua thuốc về uống, nhưng không hết đau. Nhân dịp vào TPHCM thăm gia đình, anh T. đến khám tại chuyên Khoa Tiêu hóa BV ĐHYD thì được nội soi dạ dày và phát hiện khối u lớn ở 1/3 giữa dạ dày. Người bệnh được xác định ung thư dạ dày giai đoạn 3 nhưng may mắn chưa di căn. TS BS. Võ Duy Long cùng ê – kíp đã tiến hành phẫu thuật nội soi cắt gần toàn bộ dạ dày, trừ tâm vị và đáy vị. Sau phẫu thuật, anh T. đã có thể ăn uống và sinh hoạt bình thường. Người bệnh tiếp tục được theo dõi và hóa trị để ngăn ngừa những tế bào ung thư còn tiềm ẩn.

Nhiều trường hợp kém may mắn hơn anh T, người bệnh ung thư dạ dày khi đến bệnh viện đã bị di căn sang nhiều cơ quan nội tạng khác khiến cơ hội sống còn rất ít. Mỗi năm, BV ĐHYD tiếp nhận khoảng 300 trường hợp ung thư dạ dày, trong số này khoảng 250 người bệnh được chỉ định mổ, 50 người còn lại không được phẫu thuật vì bệnh đã di căn. Từ đó, người bệnh phải tốn rất nhiều chi phí điều trị lẫn điều kiện sức khỏe vì thời gian điều trị dài, ảnh hưởng nặng nề đến cả thể chất và tâm lý của người bệnh.

Phát hiện sớm ung thư dạ dày bằng việc tầm soát định kỳ

Hiện nay, khoa học chưa biết nguyên nhân rõ ràng của ung thư dạ dày nhưng các yếu tố nguy cơ gây ra bệnh đã được đề cập nhiều như: thói quen ăn nhiều muối, ủ ngâm muối, lên men, thịt hun khói và nướng, thực phẩm bị nhiễm hóa chất độc hại, thuốc lá, béo phì, người bệnh bị nhiễm virus HP kết hợp với những yếu tố nguy cơ khác thì tỉ lệ ung thư dạ dày sẽ cao. Đối tượng bị mắc bệnh dạ dày như loét, viêm dạ dày mãn tính, đã từng phẫu thuật dạ dày, polyp dạ dày, có các yếu tố di truyền, nhóm máu A thì nguy cơ mắc ung thư dạ dày cao hơn những người bình thường.

Ung thư dạ dày đang có dấu hiệu “trẻ hóa”. Theo thống kê của Khoa Ngoại Tiêu hóa BV ĐHYD, năm 2015, tỉ lệ người bệnh ung thư dạ dày dưới 40 tuổi là 22%, tỉ lệ này tiếp tục tăng dần trong những năm gần đây. Vì vậy, TS BS. Võ Duy Long khuyến cáo nếu cơ thể có dấu hiệu đau bụng, ăn không tiêu, đầy bụng trên 2 tuần, tiểu sử gia đình đã có người bị ung thư hoặc người bệnh bị nhiễm virus HP thì nên người dân đi tầm soát ung thư dạ dày.

Ngoài ra, TS BS. Võ Duy Long khẳng định không nên tự ý điều trị bằng các phương thuốc gia truyền, không rõ nguồn gốc, đồng thời ăn uống đủ dinh dưỡng và tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ để đạt hiệu quả cao.

Ở các nước tiên tiến trên thế giới, việc tầm soát ung thư là một trong những biện pháp bảo vệ sức khỏe vô cùng quan trọng. Tại Nhật Bản, người trên 40 tuổi sẽ được khám và chụp Barium, nếu có bất thường sẽ được chỉ định nội soi. Trong khi đó, tại Hàn Quốc, chương trình tầm soát được thực hiện 2 lần/ năm cho người trên 60 tuổi hoặc có yếu tố nguy cơ gia đình, đã mắc bệnh polyp, loạn sản…