“Cánh cửa chính thức” để tài sản số hoạt động minh bạch

Tại phiên thảo luận với chủ đề "Hành lang pháp lý và Chiến lược phát triển Tài sản số trong định hướng Trung tâm Tài chính quốc tế" tổ chức tại TP.HCM chiều ngày 10/12, ThS. Nguyễn Trúc Vân - Giám Đốc Trung tâm Mô phỏng và Dự báo Kinh tế - Xã hội, Viện Nghiên cứu Phát triển TP.HCM (HIDS), Thành viên Tổ tham mưu thành lập IFC TP.HCM khẳng định, tài sản số, fintech và đổi mới sáng tạo là những lĩnh vực được ưu tiên trong Nghị quyết 222 của Quốc hội.

Cơ quan điều hành của IFC tại TP.HCM sẽ được trao quyền xây dựng các cơ chế thử nghiệm (sandbox) mang tính đặc thù, thậm chí với mức độ linh hoạt cao hơn cả khung pháp lý của các mô hình đổi mới sáng tạo quốc gia hiện nay. Đây là “cánh cửa chính thức” để tài sản số bước vào khuôn khổ hoạt động minh bạch.

Bà Vân nhấn mạnh, những tổ chức tham gia sandbox sẽ được hưởng ưu đãi đáng kể từ việc áp dụng quy chuẩn hoạt động riêng, đến việc miễn trừ trách nhiệm hành chính và hình sự nếu sai sót phát sinh không xuất phát từ yếu tố cố tình trục lợi. Đây là thay đổi lớn không chỉ mở đường mà còn giảm bớt rủi ro tâm lý cho những người thật sự muốn xây dựng sản phẩm có giá trị cho nền kinh tế số.

Việt Nam hiện đứng thứ ba châu Á - Thái Bình Dương về mức độ chấp nhận crypto, tạo nền thị trường sẵn có để phát triển sandbox phù hợp với thực tiễn sử dụng.

PGS.TS Nguyễn Hữu Huân - Giảng viên cấp cao Đại học Kinh tế TP.HCM, Thành viên Tổ tham mưu thành lập IFC TP.HCM, chỉ ra rằng những IFC lâu đời đang gặp khó khi phải “đập đi xây lại”, bởi hạ tầng cũ vốn được thiết kế cho mô hình T-2 và quy trình bù trừ phức tạp. Vì vậy, các trung tâm mới nổi như TP.HCM triển khai thẳng các mô hình đã hiện đại hóa, không cần gánh những ràng buộc cũ. Theo ông, một sàn chứng khoán token hóa đầu tiên tại khu vực hoàn toàn có thể khác biệt, qua đó thu hút dòng vốn quốc tế đang tìm kiếm môi trường linh hoạt và chi phí hợp lý hơn.

Ông Huân cũng đề cập đến chi phí vận hành tại Việt Nam hiện thấp hơn đáng kể so với Singapore hay Hong Kong, từ nhân sự đến mặt bằng nên nhiều doanh nghiệp có vốn hóa hàng chục đến hàng trăm tỷ cam kết đầu tư vào IFC TP.HCM ngay từ giai đoạn chuẩn bị.

TS. Nguyễn Thanh Hoà - Phó Giám đốc Trung tâm Chuyển đổi số TP.HCM cảnh báo, không thể quản lý tài sản số mà thiếu hạ tầng số đủ lớn, an ninh số đủ mạnh và nguồn nhân lực đủ tầm. Trung tâm Chuyển đổi số hiện đang xây dựng các lớp nền tảng liên quan đến dữ liệu, an ninh mạng, cũng như hệ thống giám sát để phục vụ các mô hình ứng dụng tài chính số trong tương lai.

TS. Hoà cho rằng nguồn nhân lực hiện nay tuy đông nhưng chưa tương xứng với tiêu chuẩn quốc tế mà một IFC đẳng cấp đòi hỏi. Do đó, Thành phố cần cùng lúc nâng chuẩn đào tạo, phổ cập kiến thức quản trị rủi ro tài sản số và cung cấp kỹ năng để người dân đặc biệt là nhà đầu tư cá nhân hiểu được bản chất giao dịch, tránh rơi vào bẫy lừa đảo trên không gian số.