Hãng tin BBC cho rằng sự hình thành khu vực mậu dịch tự do Trung Quốc - ASEAN có thể mang lại cho các quốc gia thành viên cả cơ hội lẫn thách thức trong quá trình cạnh tranh và hội nhập.
Các nước ASEAN tiếp tục phải lo lắng về hàng hóa giá rẻ của Trung Quốc. Ảnh: Reuters |
Kể từ ngày 1/1/2010, một khu vực mậu dịch tự do mới đã chính thức được hình thành tại Đông Á, bao gồm Trung Quốc và 6 sáng lập viên của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) là Brunei, Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore và Thái Lan.
Theo thỏa thuận chung, các quốc gia thành viên sẽ gỡ bỏ 90% hàng rào thuế quan đối với hàng hóa nhập khẩu của nhau kể từ nằm 2010. Từ đó, chi phí thương mại đối với các giao dịch hàng hóa xuyên biên giới trong phạm vi nội khối có thể giảm đi đáng kể.
Điều này là vô cùng có ý nghĩa đối với các quốc gia thành viên, vốn là những nền kinh tế xuất khẩu hàng đầu thế giới. Đáng chú ý hơn, Trung Quốc - ASEAN cũng được xem là khu vực mậu dịch tự do lớn nhất thế giới với dân số hiện ở mức 1,9 tỷ người.
Hàng rào thuế quan được dỡ bỏ đồng nghĩa với việc Trung Quốc và các quốc gia ASEAN có khả năng tiếp cận thuận lợi hơn đối với các nguồn nguyên liệu và công nghệ giá rẻ của nhau. Tuy nhiên, hầu hết các chuyên gia đều cho rằng các quốc gia Đông Nam Á nên thận trọng và nỗ lực hết sức khi họ chưa đủ sức cạnh tranh với hàng hóa giá rẻ từ Trung Quốc. Tỷ lệ thất nghiệp có thể tăng cao tại các quốc gia này trong những năm sắp tới.
Những thành viên khác của ASEAN như Việt Nam hay Campuchia sẽ tham gia khu vực này theo một lộ trình kéo dài 5 năm.
Việc hình thành các khu vực mậu dịch tự do hoặc các thỏa thuận mậu dịch tự do khá phổ biến trong những năm gần đây. Theo số liệu của Tổ chức thương mại thế giới (WTO), tính đến 2010, đã có khoảng 400 thỏa thuận loại này được thực hiện hoặc đang trong quá trình ký kết.
Những người ủng hộ xu thế này cho rằng đây là những bước đi quan trọng nhằm tiến tới tự do hóa thương mại toàn cầu. Tuy nhiên, cũng có không ít ý kiến phản đối cho rằng các nước nghèo sẽ bị tụt lùi sâu hơn khi quá trình hội nhập trở nên mạnh mẽ.