Áp lực đáo hạn và tăng trưởng tín dụng đẩy lãi suất liên ngân hàng leo thang

Theo số liệu cập nhật đến ngày 9/10/2025, lãi suất chào bình quân liên ngân hàng VND ở các kỳ hạn ngắn đều tăng mạnh so với cuối tuần trước (ngày 3/10). Trong đó, lãi suất qua đêm (ON) tăng 0,88 điểm phần trăm, từ 4,3% lên 5,18%/năm; kỳ hạn 1 tuần (1W) tăng 0,72 điểm phần trăm lên 5,24%/năm; còn kỳ hạn 2 tuần (2W) tăng 0,66 điểm phần trăm, đạt 5,32%/năm. Ở kỳ hạn 1 tháng (1M), lãi suất tăng nhẹ hơn, thêm khoảng 24 điểm cơ bản, lên 5,4%/năm.

Trái ngược với diễn biến của VND, lãi suất USD liên ngân hàng gần như đi ngang, dao động trong khoảng 4,09 - 4,23%/năm ở các kỳ hạn ngắn. Sự ổn định này cho thấy nguồn vốn USD trong hệ thống vẫn tương đối dồi dào, trong khi cầu vốn VND tăng mạnh do nhu cầu mở rộng tín dụng nội địa vào quý cuối năm.

Trong phiên giao dịch ngày 9/10, Ngân hàng Nhà nước tiếp tục thực hiện chào thầu trên kênh cầm cố (OMO) với tổng giá trị 13.000 tỷ đồng, chia theo các kỳ hạn: 7 ngày và 28 ngày mỗi kỳ 5.000 tỷ đồng; 14 ngày là 2.000 tỷ đồng; và 91 ngày là 1.000 tỷ đồng. Mức lãi suất áp dụng cho tất cả kỳ hạn đều ở mức 4%/năm.

Kết quả, tổng giá trị trúng thầu đạt 12.045,94 tỷ đồng, trong khi giá trị đáo hạn trong ngày lên tới 16.781,36 tỷ đồng. Như vậy, NHNN đã hút ròng 4.735,42 tỷ đồng khỏi hệ thống trong ngày 9/10. Tính chung từ 1 đến 9/10/2025, cơ quan điều hành chỉ có một phiên bơm ròng nhẹ 1.490 tỷ đồng vào ngày 7/10; các phiên còn lại đều ở trạng thái hút ròng, cho thấy định hướng thận trọng trong điều tiết thanh khoản.

Trước đó, trong tháng 9/2025, NHNN đã cung cấp khoảng 277.000 tỷ đồng cho các ngân hàng thương mại thông qua nghiệp vụ mua bán lại có kỳ hạn (repo), trong khi 273.000 tỷ đồng repo đã đáo hạn, tương ứng mức bơm ròng ròng 3.900 tỷ đồng vào thị trường. Tuy nhiên, lượng vốn bơm ra này được đánh giá không đủ bù đắp nhu cầu tăng nhanh của hệ thống ngân hàng, đặc biệt trong giai đoạn tín dụng đang tăng tốc.

Theo báo cáo từ NHNN, tăng trưởng tín dụng năm 2025 có thể đạt 19 - 20%, mức cao nhất trong 15 năm gần đây. Tính đến ngày 29/9/2025, tín dụng toàn hệ thống đã tăng 13,37% so với cuối năm 2024, phản ánh rõ xu hướng gia tăng cho vay nền kinh tế trong quý IV.

Cùng với đó, theo các bản tin thị trường, khoảng 180.000 tỷ đồng repo sẽ đáo hạn trong tháng 10, khiến lượng tiền tạm thời rút ra khỏi hệ thống và tăng áp lực lên mặt bằng lãi suất liên ngân hàng. Điều này được xem là một trong những nguyên nhân chính khiến lãi suất qua đêm tăng mạnh, vượt ngưỡng 5%/năm trong những ngày đầu tháng 10.

Trong khi đó, bình quân tháng 9/2025, lãi suất qua đêm VND đạt 4,08%/năm, giảm nhẹ so với mức 4,46%/năm của tháng 8. Tuy nhiên, phiên cuối cùng của tháng 9, lãi suất đã tăng vọt lên 4,73%/năm, cho thấy tình trạng căng thẳng thanh khoản cục bộ trước chu kỳ đáo hạn vốn.

Giới phân tích cho rằng, lãi suất liên ngân hàng nhiều khả năng sẽ duy trì ở vùng cao trong ngắn hạn, do thanh khoản hệ thống vẫn chịu áp lực từ nhu cầu tín dụng gia tăng và hoạt động đáo hạn repo dồn dập. Tuy nhiên, khi Ngân hàng Nhà nước chủ động bơm thanh khoản trở lại thông qua kênh OMO, lãi suất liên ngân hàng có thể hạ nhiệt dần vào cuối tháng 10 hoặc đầu tháng 11.

Ngoài ra, việc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) dự kiến cắt giảm lãi suất điều hành lần thứ hai trong năm tại cuộc họp ngày 29/10/2025 cũng được kỳ vọng sẽ giảm bớt áp lực lên tỷ giá và chi phí vốn VND, tạo dư địa thuận lợi hơn cho việc điều hành chính sách tiền tệ trong nước.

Trong bối cảnh tín dụng tăng mạnh, áp lực lãi suất gia tăng nhưng kinh tế vẫn cần duy trì đà tăng trưởng, giới chuyên gia cho rằng Ngân hàng Nhà nước cần tiếp tục điều hành chính sách tiền tệ linh hoạt, thận trọng và chủ động.

Mục tiêu là vừa ổn định mặt bằng lãi suất và tỷ giá, vừa đảm bảo thanh khoản cho hệ thống ngân hàng, qua đó hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận vốn và duy trì đà phục hồi kinh tế vĩ mô trong những tháng cuối năm 2025.