Xây dựng mạng lưới số liên kết 200 vườn ươm công nghệ

Thực trạng triển khai

Ông Nguyễn Duy Dũng - Trưởng phòng Ươm tạo công nghệ, Trung tâm Ươm tạo Cục Khởi nghiệp và doanh nghiệp công nghệ nhấn mạnh: “Trong bối cảnh nền kinh tế tri thức và cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang diễn ra mạnh mẽ, đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp sáng tạo đã trở thành động lực quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Ở đó, các vườn ươm công nghệ giữ vai trò hết sức quan trọng, không chỉ là nơi nuôi dưỡng ý tưởng, hỗ trợ khởi nghiệp mà còn là cầu nối giữa các nhà khoa học, doanh nghiệp, nhà đầu tư và cơ quan quản lý, góp phần hình thành hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia vững mạnh”.

Tuy nhiên, nhiều kết quả nghiên cứu cho thấy chưa thể thương mại hóa vì thiếu sự cầu nối, có nhiều mentor, quỹ đầu tư nhưng cơ sở vật chất hoạt động riêng lẻ và độc lập, không tạo hiệu ứng cộng hưởng lại thành một hệ sinh thái nhất định.

Với mục tiêu đến năm 2030 trở thành nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao và đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao, Chính phủ đã có nhiều nghị quyết quan trọng thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực khoa học, công nghệ, có thể kể đến như Nghị quyết số 57-NQ/TW, Nghị định 210/2025/NĐ-CP... Theo đó, Chính phủ nhấn mạnh, phát triển doanh nghiệp công nghệ và khởi nghiệp sáng tạo là trụ cột để Việt Nam chuyển mình trong kỷ nguyên số.

Hiện Việt Nam đã có 4 "kỳ lân" công nghệ (VNG, VNLIFE, Sky Mavis và MoMo), hơn 4.000 startup, 79 cơ sở ươm tạo và 170 trường đại học, cao đẳng hoạt động trong lĩnh vực này cùng hơn 20 trung tâm khởi nghiệp sáng tạo, hệ sinh thái vẫn thiếu liên kết, phân tán và non kinh nghiệm. Vì vậy, việc xây dựng nền tảng quốc gia nhằm kết nối vườn ươm, viện, trường và nhà đầu tư là cần thiết.

Theo ông Dũng, nền tảng này không chỉ là công cụ kết nối vườn ươm, viện, trường và nhà đầu tư, mà còn là một chính sách khẳng định định hướng phát triển lấy hạ tầng số làm trọng tâm. Ông kỳ vọng nền tảng sẽ mở rộng ra quốc tế, thu hút startup ngoại vào Việt Nam và đưa đổi mới sáng tạo Việt Nam vươn xa khu vực và thế giới.

Được biết, có khoảng 15 nền tảng gọi vốn cộng đồng đang hoạt động tại Việt Nam bao gồm các tên tuổi như Thiện Nguyện, BHO Pad, Co-Founder, Clever Launch, BeeKrowd,… Nhưng thực tế vẫn chưa có đơn vị dẫn đầu rõ rệt, các chính sách khởi nghiệp còn phân mảnh thiếu nhất quán giữa trung ương, địa phương Racxn - Q1/2025. Hơn nữa, Nhà nước chưa có hệ thống dữ liệu tập trung quốc gia để phân tích giám sát và ra quyết định chính sách.

Giúp các start up tìm hướng đi mới

Trong bối cảnh chuyển đổi số và toàn cầu hoá đang diễn ra mạnh mẽ nhưng khởi nghiệp công nghệ tại Việt Nam lại hạn chế ở khả năng kết nối để vươn ra thị trường toàn cầu, các vườn ươm phân tán thiếu tập trung, các startup còn chưa am hiểu sâu đối với thị trường và nhiều quy định của Nhà nước, việc kết nối các vườn ươm, trung tâm đổi mới sáng tạo, các doanh nghiệp công nghệ, các quỹ đầu tư trở thành yếu tố then chốt để xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp bền vững của quốc gia.

Từ thực tế trên, Bộ Khoa học và Công nghệ giao nhiệm vụ cho Trung tâm Ươm tạo Công nghệ - Cục Khởi nghiệp và Doanh nghiệp công nghệ phối hợp với Vườn ươm Khởi nghiệp Doanh nhân trẻ (YESI) nghiên cứu, xây dựng và triển khai mạng lưới, nền tảng trực tuyến liên kết vườn ươm trong lĩnh vực công nghệ cấp Quốc gia.

Mục tiêu của đề án sẽ là “sân chơi” cho ít nhất 200 vườn ươm cả nước, 5.000 mentor (cố vấn) và 20.000 startup cả nước được hưởng lợi từ chính sách nhà nước thông qua hoạt động trên nền tảng này trong giai đoạn từ 3 đến 5 năm.

Ông Bùi Minh Tuấn - Chủ tịch Vườn ươm Doanh nghiệp trẻ Yesi, chia sẻ: “Trước tiên, phải nắm bắt dữ liệu trên toàn quốc ở từng lĩnh vực, khu vực địa lý khác nhau. Chú trọng việc phát triển ươm tạo các công nghệ lõi. Hơn nữa, hỗ trợ nhà nước báo cáo dữ liệu dựa trên số liệu xác thực 1 cách nhanh gọn và đầy đủ”.

Ông Tuấn đưa ra nhóm giải pháp quan trọng cho nền tảng. Với công nghệ lõi của nền tảng, theo ông Tuấn cần ứng dụng AI để phân tích rủi ro, tích hợp Blockchain và Web3 để quản lý vốn hay áp dụng dữ liệu mở và KPI chuẩn hóa để giám sát toàn bộ hệ sinh thái.

Với mạng lưới mentor và đào tạo, ông đặt vấn đề về việc tạo không gian trực tuyến để chuyên gia tham gia huấn luyện, cố vấn; hệ thống tự động kết nối startup và mentor, đánh giá theo KPI.

Hay với hạ tầng số và dữ liệu tập trung, theo ông Tuấn, cần xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, vườn ươm, quỹ đầu tư, mentor; chuẩn hóa quy trình thu thập, liên thông và phân tích dữ liệu, đồng thời cho phép tra cứu, theo dõi hiệu quả và hỗ trợ hoạch định chính sách dựa trên dữ liệu xác thực.

Bà Lê Thị Bé Ba - Phó Giám đốc SIHUB, nhấn mạnh việc hình thành mạng lưới mentor, dữ liệu tập trung và hạ tầng số sẽ là chìa khoá nâng chất hệ sinh thái khởi nghiệp.

Với loạt giải pháp này, Nền tảng trực tuyến liên kết vườn ươm công nghệ được kỳ vọng trở thành môi trường mở, nơi startup tiếp cận nguồn vốn, quỹ đầu tư tìm được dự án phù hợp, vườn ươm phát huy vai trò ươm tạo. Trước mắt, mục tiêu là giúp startup "sống sót" và tối ưu nguồn lực; về lâu dài, đây sẽ là đòn bẩy để doanh nghiệp công nghệ Việt rộng cửa vươn ra quốc tế.

Dịp này, SIHUB và Vườn ươm Khởi nghiệp doanh nhân trẻ (YESI) tiến hành ký kết Bản ghi nhớ (MOU) về hợp tác thúc đẩy liên minh ươm tạo và hệ sinh thái khởi nghiệp toàn diện.