 |
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh trong một cuộc họp báo tại Bắc Kinh. Ảnh: China Daily. |
Cụ thể, bà Hoa Xuân Oánh - phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói: "Tôi nghĩ nó thật nực cười, hết sức nực cười, để có thể đưa ra kết luận này dựa trên các quan sát nông cạn như lưu lượng giao thông".
Tuyên bố của Bộ Ngoại giao Trung Quốc được phát đi trong một cuộc họp báo tại Bắc Kinh hôm 9/6/2020, sau khi một nhóm nghiên cứu từ Trường Y, Đại học Harvard đã sử dụng ảnh vệ tinh và xu hướng tìm kiếm trên mạng Internet để cho thấy Covid-19 có thể đã lây lan ở Trung Quốc từ tháng 8/2019.
Nghiên cứu chưa được bình duyệt nói trên do Giám đốc sáng tạo Bệnh viện Nhi Boston John Brownstein dẫn đầu, đã sử dụng ảnh chụp vệ tinh để chỉ ra rằng, số lượng xe hơi trong bãi đậu xe của 5 bệnh viện lớn tại Vũ Hán tăng lên đáng kể so với mùa hè và mùa thu năm trước
"Lượng xe tăng mạnh từ tháng 8/2019 và đạt đỉnh vào tháng 12/2019", nhóm nghiên cứu viết trong một bản tin đăng trên cổng thông tin DASH của Đại học Harvard hôm 8/6.
 |
So sánh lượng xe chênh lệch giữa tháng 10/2018 và tháng 10/2019 tại bệnh viện Zhongnan ở Vũ Hán. Ảnh: ABC News. |
Theo lập luận của Brownstein, "các bãi đậu xe sẽ đầy khi bệnh viện bận rộn. Vì vậy, số xe tại bệnh viện đông hơn đồng nghĩa bệnh viện sẽ bận rộn hơn, mà nhiều khả năng là do có điều gì đó đang xảy ra trong cộng đồng, sự lây nhiễm gia tăng và mọi người phải gặp bác sĩ".
Và, thời điểm tháng 9-10/2019, lúc 5 trong số 6 bệnh viện lớn tại Vũ Hán có lượng xe đậu trong bãi hằng ngày cao nhất, lại trùng với thời điểm từ khóa 'tiêu chảy' cũng như 'ho' được tìm kiếm trên Baidu tăng vọt, nhóm nghiên cứu viết.
Trong ảnh vệ tinh tháng 10/2018, nhóm nghiên cứu đếm được 171 xe hơi trong các bãi đậu ở bệnh viện Thiên Hựu - cơ sở khám chữa bệnh lớn nhất Vũ Hán. Nhưng đến tháng 10/2019, ảnh vệ tinh đã cho thấy 285 xe hơi trong cùng các bãi đậu, tăng 67%, cũng như lưu lượng giao thông tăng 90% cùng thời điểm tại các bệnh viện khác ở Vũ Hán.
Link bài viết
"Dữ liệu đặc biệt thuyết phục bởi chúng tôi nhận thấy sự gia tăng trong số lượt tìm kiếm bệnh về đường tiêu hóa, tiêu chảy, ở mức chưa từng có tiền lệ. Chúng tôi cho rằng, các triệu chứng về tiêu hóa là triệu chứng ban đầu quan trọng của Covid-19. Một tỷ lệ lớn người dương tính với Covid-19 ở Vũ Hán thực sự có triệu chứng giống tiêu chảy", Brownstein nói.
Vì vậy, những bức ảnh thể hiện những kiểu hành vi đó có thể giúp giải thích cho những gì đang xảy ra, ngay cả khi người bệnh không nhận ra vấn đề. "Dù chúng tôi không thể xác nhận liệu các dấu hiệu này có liên quan trực tiếp đến Covid-19 hay không, bằng chứng của chúng tôi có thể ủng hộ nhiều nghiên cứu gần đây rằng virus đã xuất hiện trước khi được phát hiện tại chợ hải sản Hoa Nam", Brownstein nói.
Tuy nhiên, nhiều nhà khoa học trên thế giới cho rằng các bằng chứng này không đủ thuyết phục để chứng minh Covid-19 xuất hiện ở Vũ Hán từ tháng 8/2019. Chuyên gia về virus Paul Digard tại Đại học Edinburgh, Scotland, cho rằng việc sử dụng hình ảnh vệ tinh để so sánh lưu lượng xe hơi tới bệnh viện và dữ liệu tìm kiếm bệnh tiêu hoá để phát hiện dịch "là ý tưởng có giá trị". Tuy nhiên, vị chuyên gia cho rằng, dữ liệu từ nghiên cứu của Brownstein chỉ mang tính tương đối và không thể xác nhận được nguyên nhân dịch.
Trong khi đó, Giáo sư dịch tễ học truyền nhiễm Keith Neal tại Đại học Nottingham, Anh nhận định, "đây là nghiên cứu thú vị nhưng tôi không chắc chúng ta có thể tiến xa hơn"; đồng thời bổ sung rằng, hình ảnh vệ tinh ghi nhận mức tăng lưu lượng giao thông ở gần một bệnh viện nhi, song đây lại là đối tượng ít có nguy cơ nhiễm bệnh.
