Lý do số ca mắc Covid-19 ở Ấn Độ tăng thẳng đứng

Các tín đồ Hindu tham dự lễ hội Kumbh Mela ở bang Uttarakhand vào đầu tháng 4. Ảnh: AP.

Trong 24 giờ qua, Ấn Độ ghi nhận hơn 366.000 ca nhiễm Covid-19 và 3.748 trường hợp tử vong, nâng tổng số người bệnh và chết vì SARS-CoV-2 tại nước này lên 22.662.410 và 246.146.

Hiện, ngày càng nhiều lời kêu gọi Thủ tướng Narendra Modi áp lệnh phong tỏa toàn quốc giống như vào năm ngoái đã xuất hiện. Trong đó, Hiệp hội Y khoa Ấn Độ (IMA) đã đề nghị thực hiện lệnh phong tỏa "toàn diện, được lên kế hoạch tốt và được báo trước" trên cả nước, thay vì các lệnh giới nghiêm ban đêm hay các biện pháp hạn chế nhỏ lẻ do chính quyền bang triển khai.

"Chúng tôi rất ngạc nhiên khi chứng kiến những hành động cực kỳ thờ ơ và không phù hợp của Bộ Y tế trước sự tàn phá nghiêm trọng của làn sóng Covid-19 thứ hai", IMA nói. Trong khi đó, bác sĩ Anthony Fauci - chuyên gia dịch tễ hàng đầu nước Mỹ, khuyên chính quyền Ấn Độ phải nhanh chóng phong tỏa để ngăn chặn tình trạng lây lan. "Các ông phải phong tỏa. Tôi tin rằng, một số bang Ấn Độ đã làm vậy, song cần phá vỡ chuỗi lây nhiễm nhanh chóng và một trong số những cách hiệu quả là phong tỏa cả nước", Fauci nói.

Lý do số ca nhiễm "tăng thẳng đứng"

Phát biểu trước truyền thông hôm 8/5/2021, bà Soumya Swaminathan - nhà khoa học trưởng của WHO, cho rằng biến chủng B.1.617, được phát hiện lần đầu tại Ấn Độ vào tháng 10/2020, là một trong các yếu tố khiến số ca nhiễm Covid-19 ở Ấn Độ "tăng thẳng đứng".

"Có nhiều tác nhân khiến đại dịch tăng tốc, một trong số đó là virus lây lan nhanh hơn. Tại một quốc gia rộng lớn như Ấn Độ, tình trạng lây lan ở mức thấp có thể xảy ra, và trên thực tế đã xảy ra trong nhiều tháng. B.1.617 là chủng đặc hữu ở Ấn Độ và nhiều khả năng đã tăng dần, song các dấu hiệu ban đầu đã bị phớt lờ, cho tới khi đại dịch đạt điểm tăng theo chiều thẳng đứng", bà Swaminathan nói.

"Khi đó, rất khó để ngăn chặn làn sóng dịch, bởi vì nó đã lây cho hàng chục nghìn người và đang nhân lên với tốc độ hết sức khó để ngăn chặn”, nữ khoa học gia bổ sung.

Soumya Swaminathan trong cuộc phóng vấn với AFP tại Geneva,Thụy Sĩ, ngày 8/5. Ảnh: AFP

Hiện, cơ quan y tế của một số nước như Mỹ và Anh đã đưa B.1.617 vào danh sách biến chủng đáng lo ngại. Bà Swaminathan cho rằng, WHO cũng sẽ sớm làm như vậy. Dù vậy, nữ khoa học gia cho rằng, không thể đổ lỗi hoàn toàn cho B.1.617, khi Ấn Độ dường như đã "mất cảnh giác trước đại dịch" mà cho phép tổ chức các sự kiện tập trung khổng lồ. Ngoài ra, nhiều người dân cho rằng cuộc khủng hoảng đã kết thúc nên bỏ khẩu trang và các biện pháp bảo vệ khác, trong khi virus vẫn âm thầm lây lan.

Virus kháng vaccine?

Trong khi Ấn Độ đang cố gắng mở rộng quy mô tiêm chủng để kiềm chế sự bùng phát, nhà khoa học trưởng của WHO cảnh báo rằng, chỉ tiêm chủng là không đủ để kiểm soát tình hình dịch, khi Ấn Độ chỉ mới tiêm chủng đầy đủ cho khoảng 2% cho dân số hơn 1,3 tỷ người.

"Sẽ mất nhiều tháng, nếu không muốn nói là nhiều năm để đạt được độ phủ 70-80% dân số. Trong tương lai gần, chúng ta vẫn cần phụ thuộc vào các biện pháp giãn cách xã hội và y tế cộng đồng đã được thử nghiệm hoặc chứng thực để ngăn virus lây lan", bà nói thêm

Đợt bùng phát tại Ấn Độ được giới chuyên gia nhận định là "đáng sợ" không chỉ do số ca nhiễm và tử vong tăng đột biến, mà còn nguy cơ đáng kể xuất hiện các biến chủng SARS-CoV-2 mới nguy hiểm hơn. "Virus càng lây lan rộng, càng có nhiều khả năng xuất hiện đột biến và thích nghi. Các biến chủng với nhiều đột biến sẽ kháng các loại vaccine chúng ta đang có. Đó sẽ là rắc rối cho toàn thế giới", Swaminathan nói. 

Dự báo, làn sóng Covid-19 hiện tại ở Ấn Độ có thể sẽ đạt đỉnh vào giữa tháng 5 này, với số ca nhiễm hằng ngày lên đến 500.000, trong khi khắp cả nước đang thiếu oxy.