Việt Nam xếp hạng 46 về chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu năm 2023
Theo báo cáo chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) của Tổ chức Sở hữu Trí tuệ Thế giới (WIPO) vừa công bố tại Thụy Sĩ vào ngày 27/9/2023, so với năm 2022, Việt Nam đã tăng 2 bậc, xếp hạng 46/132 quốc gia, nền kinh tế.
Cụ thể, báo cáo GII 2023 cho thấy, Việt Nam đã tiếp tục có sự cải thiện thứ hạng đầu vào đổi mới sáng tạo, tăng 2 bậc so với năm 2022, từ vị trí 59 lên 57. Theo WIPO, đầu vào đổi mới sáng tạo gồm 5 trụ cột: thể chế, nguồn nhân lực và nghiên cứu, cơ sở hạ tầng, trình độ phát triển của thị trường, trình độ phát triển của doanh nghiệp.
Ở đầu ra đổi mới sáng tạo, Việt Nam tăng 1 bậc so với năm 2022, từ vị trí 41 lên 40, tập trung chủ yếu ở 2 trụ cột chính là sản phẩm tri thức và công nghệ, sản phẩm sáng tạo.
Theo đà này, Việt Nam duy trì vị trí thứ hai trong nhóm các quốc gia thu nhập trung bình thấp. Quốc gia thu nhập trung bình thấp xếp trên Việt Nam là Ấn Độ với thứ hạng 40. Ngoài ra, có 5 quốc gia có thu nhập trung bình cao xếp trên Việt Nam là Trung Quốc (hạng 12), Malaysia (hạng 36), Bulgari (hạng 38), Thổ Nhĩ Kỳ (hạng 39) và Thái Lan (hạng 43). Còn lại, tất cả quốc gia xếp trên Việt Nam đều là các nước có nền công nghiệp phát triển, thuộc nhóm thu nhập cao. Riêng ở khu vực ASEAN, Việt Nam xếp sau Singapore (xếp hạng 5), Malaysia (xếp hạng 36) và Thái Lan (xếp hạng 43).
Cũng theo WIPO đánh giá, Việt Nam là một trong 7 quốc gia thu nhập trung bình đạt được nhiều tiến bộ nhất về đổi mới sáng tạo trong thập kỷ qua gồm Trung Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ, Ấn Độ, Việt Nam, Philippines, Indonesia và Cộng hòa Hồi giáo Iran. Đồng thời, Việt Nam cũng là một trong 3 quốc gia có thành tích vượt trội so với mức độ phát triển trong 13 năm liên tiếp gồm Ấn Độ, Cộng hòa Moldova và Việt Nam.
Tuy nhiên, ở lĩnh vực nghiên cứu và phát triển (R&D), báo cáo lại ghi nhận Việt Nam chỉ xếp hạng 66 trong việc chi cho nghiên cứu và phát triển, không có sự cải thiện đáng kể so với các năm trước.
Ngoài ra, các chỉ số ở mức thấp của Việt Nam cũng được ghi nhận trong báo cáo GII 2023 bao gồm: bền vững sinh thái (xếp hạng 110); môi trường (xếp hạng 130). Các chỉ số này cho thấy về thể chế vẫn cần cải thiện để tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội dựa trên khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Trong năm 2023, chỉ số GII có một số thay đổi về các chỉ số thành phần, nguồn dữ liệu và cách tính chỉ số thành phần. Trong đó có chỉ số mới về khởi nghiệp (startup) như “Giá trị của các doanh nghiệp kỳ lân” (Việt Nam được xếp hạng 33).
Hiện tại, thông qua các chỉ số trong báo cáo GII, Chính phủ Việt Nam sẽ sử dụng bộ chỉ số này như một trong các công cụ quản lý điều hành quan trọng và đã phân công các bộ, cơ quan, địa phương cùng có trách nhiệm cải thiện chỉ số. Trong đó, Bộ Khoa học và Công nghệ được giao nhiệm vụ là đầu mối theo dõi, điều phối chung. Từ năm 2017 đến nay, chỉ số GII của Việt Nam liên tục được cải thiện, tăng từ vị trí 59 (năm 2016) lên 42 (năm 2019 và 2020), 44 năm 2021, 48 năm 2022 và 46 năm 2023.
