TP.HCM dành hơn 2.200 tỷ đồng ngân sách hỗ trợ doanh nghiệp phát triển xe buýt điện

TP.HCM đặt mục tiêu đến năm 2030 toàn bộ hệ thống vận tải hành khách công cộng bằng xe buýt sẽ chuyển sang sử dụng điện hoặc năng lượng xanh, thay thế hoàn toàn các phương tiện chạy nhiên liệu hóa thạch. Đây là bước đi chiến lược nhằm giảm phát thải khí nhà kính, phát triển giao thông bền vững và góp phần thực hiện cam kết phát thải ròng bằng “0” (Net Zero) của Việt Nam.

Hiện TP.HCM có 176 tuyến xe buýt, trong đó 108 tuyến có trợ giá với 2.386 phương tiện đang hoạt động. Trong số này, 627 xe buýt điện (chiếm 26,3%) và 451 xe buýt CNG (chiếm 17,9%).

Giai đoạn 2025 - 2030, thành phố dự kiến đầu tư và chuyển đổi 3.011 xe buýt điện, năng lượng xanh, gồm 1.537 xe thay thế phương tiện cũ và 1.474 xe đầu tư mới. Khi hoàn thành, TP.HCM sẽ có hơn 3.600 xe buýt điện phục vụ người dân.

Cùng với việc phát triển phương tiện, TP.HCM sẽ tập trung đầu tư hệ thống trạm và trụ sạc điện tại các bến xe, bãi đỗ do Trung tâm Quản lý giao thông công cộng, các đơn vị sự nghiệp công lập và doanh nghiệp trong nước quản lý. Trong giai đoạn 2025 - 2030, thành phố dự kiến xây dựng 393 trụ sạc siêu nhanh, có khả năng phục vụ khoảng 5.500 lượt sạc mỗi ngày, đáp ứng nhu cầu vận hành xe buýt điện trên toàn địa bàn.

Hiện một số doanh nghiệp như Phương Trang, Samco và các nhà đầu tư tư nhân khác đã chủ động tham gia đầu tư, từng bước hình thành mạng lưới hạ tầng sạc điện hiện đại, đồng bộ và thân thiện với môi trường. Việc phát triển đồng thời phương tiện và hạ tầng sạc được xem là yếu tố quyết định giúp TP.HCM đạt mục tiêu phủ xanh hệ thống giao thông công cộng.

Theo đề xuất của UBND TP.HCM, các doanh nghiệp đầu tư xe buýt điện và trạm sạc sẽ được hỗ trợ lãi vay ưu đãi thông qua Công ty Đầu tư Tài chính Nhà nước TP.HCM (HFIC).

Với xe buýt điện, năng lượng xanh, doanh nghiệp được hỗ trợ lãi suất cho tối đa 85% phần vốn vay, không vượt quá 300 tỷ đồng/dự án. Chủ đầu tư chỉ phải trả 3% lãi suất/năm, phần chênh lệch còn lại do ngân sách TP.HCM chi trả.

Đối với đầu tư trạm sạc điện, doanh nghiệp được hỗ trợ lãi suất cho tối đa 70% vốn đầu tư xây dựng công trình và 85% vốn đầu tư công nghệ, thiết bị, không quá 200 tỷ đồng/dự án, ngân sách TP.HCM hỗ trợ 50% mức lãi suất vay. Thời gian hỗ trợ tối đa 7 năm, tính từ ngày giải ngân vốn vay lần đầu. Chính sách này nhằm khuyến khích doanh nghiệp đầu tư đổi mới công nghệ, giảm gánh nặng tài chính trong quá trình chuyển đổi sang phương tiện xanh.

Tổng kinh phí thực hiện chương trình chuyển đổi xe buýt điện và xây dựng hạ tầng sạc trên địa bàn TP.HCM ước tính khoảng 17.844 tỷ đồng. Trong đó, ngân sách TP.HCM chi hơn 2.200 tỷ đồng, gồm 1.405 tỷ đồng giai đoạn 2025 - 2030 (1.237 tỷ đồng hỗ trợ lãi vay đầu tư phương tiện và 167 tỷ đồng hỗ trợ đầu tư trạm sạc) và 797 tỷ đồng giai đoạn 2031 - 2036.

Phần còn lại, khoảng 15.642 tỷ đồng, do doanh nghiệp tự đầu tư, gồm 12.936 tỷ đồng cho phương tiện và 2.706 tỷ đồng cho hạ tầng trạm sạc.

Theo UBND TP.HCM, việc huy động nguồn lực xã hội hóa kết hợp với ngân sách hỗ trợ lãi vay sẽ giúp đẩy nhanh quá trình chuyển đổi giao thông xanh, đồng thời tạo động lực để doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư công nghệ sạch và phát triển dịch vụ vận tải hiện đại.