Thị trường trái phiếu doanh nghiệp khởi sắc nhờ thanh khoản cải thiện

Theo dữ liệu từ VIS Rating, chỉ riêng tháng 8/2025, giá trị phát hành TPDN đã tăng 42% so với tháng trước. Lũy kế 8 tháng đầu năm, tổng giá trị phát hành đạt 373.000 tỷ đồng, cao hơn 45% so với cùng kỳ 2024. Tổng dư nợ toàn thị trường hiện đạt 1,39 triệu tỷ đồng, tăng 1% so với tháng 7.

Cơ cấu phát hành cho thấy, các tổ chức tín dụng tiếp tục chiếm tỷ trọng chủ đạo, kế đến là doanh nghiệp bất động sản và một số ngành khác. Đặc biệt, tỷ lệ trái phiếu có tài sản bảo đảm tăng lên đáng kể, phản ánh nỗ lực nâng cao tính an toàn cho nhà đầu tư. Cùng với đó, sự tham gia của các nhà đầu tư tổ chức ngày càng sâu rộng, góp phần chuyên nghiệp hóa thị trường.

Thống kê từ Hiệp hội Thị trường Trái phiếu Việt Nam (VBMA) cho thấy, giá trị giao dịch bình quân trên thị trường thứ cấp hiện đạt gần 5.800 tỷ đồng mỗi ngày, minh chứng cho sự cải thiện đáng kể về thanh khoản.

Ông Phạm Anh Tú - chuyên gia của VIS Rating nhận định sự khởi sắc này đến từ sự cộng hưởng nhiều yếu tố: khung pháp lý được hoàn thiện, tính minh bạch tăng cường, cùng với nhu cầu vốn trung và dài hạn của doanh nghiệp trong giai đoạn hậu đại dịch.

Ông cho rằng: “Xu hướng phát hành gắn với tài sản bảo đảm không chỉ là hình thức, mà còn gia tăng mức độ an toàn cho nhà đầu tư, đồng thời nâng cao khả năng thành công cho doanh nghiệp phát hành. Đây là tín hiệu cho thấy thị trường TPDN Việt Nam đang tiến gần hơn tới các chuẩn mực minh bạch và bền vững”.

Mặc dù tăng trưởng nhanh, quy mô thị trường TPDN Việt Nam vẫn còn khiêm tốn so với tiềm năng. Theo ông Đỗ Ngọc Quỳnh - Cố vấn chiến lược FiinRatings, Tổng Thư ký VBMA, thị trường vẫn đối diện nhiều điểm nghẽn: cơ sở nhà đầu tư hạn chế và phụ thuộc vào ngân hàng, chất lượng phát hành chưa đồng đều, cơ chế hỗ trợ như bảo lãnh tín dụng hay xếp hạng tín nhiệm chưa phát huy hiệu quả tối đa.

Ngoài ra, hạ tầng thông tin và công tác giám sát thị trường cần được nâng cấp để tạo dựng niềm tin bền vững. Ông Quỳnh nhấn mạnh: “Khai thông thị trường vốn nợ là điều kiện tiên quyết để hoàn thiện cấu trúc tài chính ba chân kiềng: tín dụng ngân hàng, cổ phiếu và vốn nợ dài hạn”.

Ở góc độ cơ quan quản lý, ông Bùi Hoàng Hải - Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho rằng để TPDN trở thành kênh dẫn vốn hiệu quả, doanh nghiệp cần nâng cao quản trị, đảm bảo minh bạch và trách nhiệm với cổ đông cũng như nhà đầu tư.

Ông đồng thời nhấn mạnh vai trò của các định chế trung gian như công ty chứng khoán, ngân hàng đầu tư trong tư vấn, phân phối và giám sát. Các tổ chức xếp hạng tín nhiệm, bảo lãnh phát hành cần tiếp tục phát triển dịch vụ chất lượng cao, gia tăng niềm tin thị trường.

Thị trường TPDN năm 2025 đang phát triển theo hai hướng song hành: phát hành sơ cấp gia tăng mạnh nhằm đáp ứng nhu cầu vốn trung - dài hạn; trong khi giao dịch thứ cấp vẫn cần theo dõi chặt chẽ rủi ro thanh toán.

Với dư địa phát triển lớn, cộng với định hướng hoàn thiện pháp lý, nâng cao chuẩn mực minh bạch và mở rộng cơ sở nhà đầu tư tổ chức, thị trường TPDN được kỳ vọng sẽ phát huy đúng vai trò là kênh huy động vốn dài hạn. Điều này sẽ bổ trợ cho tín dụng ngân hàng và thị trường cổ phiếu, đóng góp quan trọng vào sự ổn định và tăng trưởng kinh tế vĩ mô.