Bóng mát bé xinh, hãy bắt đầu như thế
Đó là những gì tôi ghi nhận được khi theo chân hoa hậu Thanh Hà đi bảo vệ môi trường, vào những ngày gần cuối năm 2022.
Giữa cái nắng Sài Gòn hào phóng, hoa hậu Nguyễn Thanh Hà cùng với lãnh đạo TP.HCM cùng tham dự ngày hội trồng cây ở quận 8, TP.HCM. Khác với vẻ đẹp lộng lẫy đêm đăng quang Hoa hậu Môi trường Việt Nam, Thanh Hà mặc đồ thể thao năng động, cùng các cô bác đi dọn công viên, làm cỏ, sau đó đến từng gia đình tặng các chậu cây để góp thêm mảng xanh cho khu phố. Với Thanh Hà, môi trường tốt lên là nhờ hành động của mỗi người tại nơi họ sống. Mỗi tổ ấm, mỗi con hẻm, mỗi khu chung cư đều có hàng nghìn bàn tay, chỉ cần mỗi người trồng một ít mầm xanh bé, cả đô thị sẽ phủ thêm những mảng xanh cho thành phố mát rượi ngày Hè.
Thanh Hà chia sẻ: “Mỗi lần đi ngang qua đường Trương Định gần Tao Đàn, em cảm thấy không khí mát lịm dù giữa trưa nắng, vì có những hàng cây xanh cổ thụ khổng lồ. Em tưởng tượng nếu em tự trồng cái cây gần nhà mình. Các bạn trẻ khác cũng làm như vậy ở gần nhà, ở trong sân, ở ngoài công viên. Rồi mỗi gia đình chăm sóc vài cây xanh ngoài mái hiên, chăm cho cây trong hẻm... Hãy bắt đầu như thế, chúng ta sẽ có bóng mát bé xinh của mình ngay bên nhà mình mà không cần phải đi đến tận đường Trương Định”.
Đăng quang Hoa hậu Môi trường, Nguyễn Thanh Hà muốn sử dụng danh hiệu của mình để truyền tải thông điệp về môi trường đến người dân thành phố và cả những doanh nghiệp. Tham vọng cô gái trẻ này muốn nhắm đến là sự thấu hiểu và tôn trọng môi trường từ chính hoạt động doanh nghiệp. Xuất hiện trong các sự kiện với Hội Doanh nhân trẻ tỉnh Bến Tre, với Triển lãm Quốc tế về Lương thực - Thực phẩm TP.HCM, với các doanh nghiệp startup nông nghiệp, Thanh Hà tin rằng sáng kiến trong canh tác kỹ thuật cao, trong sản xuất lương thực thân thiện với môi trường.
Nói rộng hơn, nền kinh tế tuần hoàn thường được các chuyên gia nhắc tới chính là tương lai của ngành sản xuất, đi kèm với sự tôn trọng môi trường và tài nguyên thiên nhiên. Thanh Hà chia sẻ hy vọng được thấy nền kinh tế tuần hoàn dần thành hình rõ nét ở Việt Nam - nơi những chất thải của ngành này trở thành nguyên liệu của ngành khác, nơi bã cà phê trở thành vải vóc, đồ lưu niệm, rơm rạ từ sản xuất lúa gạo được dùng để tạo ra các sản phẩm có giá trị cao. “Làm được điều đó sẽ giúp giảm chất thải sau sản xuất ra môi trường, giúp giảm chi phí xử lý chất thải và giúp môi trường sạch sẽ, an toàn hơn”, Thanh Hà chia sẻ.
Tháng 9/2022, theo chân Thanh Hà đến Lễ hội Sầu riêng 2022 tại Krông Pắc - Đắk Lắk, mới thấy niềm vui của Thanh Hà cũng như công việc cô đang làm. Hà nói: “Còn gì tự hào hơn khi sầu riêng Việt Nam ra thế giới? Vui nhất là được gặp các anh chị, cô chú startup nông nghiệp, nghe các cô chú nói về sáng kiến giúp gieo trồng an toàn hơn, ít sử dụng thuốc trừ sâu hơn, bảo vệ nguồn nước ngầm tốt hơn. Nhờ vậy, môi trường ở vùng nông thôn sẽ tốt lên rất nhiều. Doanh nghiệp khởi nghiệp của Việt Nam có thể xuất khẩu nhiều loại rau củ quả và lương thực ra thế giới, từ đó chia sẻ lợi nhuận công bằng với nông dân để giúp tạo ra nền nông nghiệp sạch, đất đai, khí hậu bớt ô nhiễm”.
Người trẻ chạm vào môi trường
Trong một cuộc thi cuối năm tại Nhà văn hóa Thanh Niên, Thanh Hà đã kêu gọi các bạn trẻ trả lời câu hỏi về nguồn nước để nhận quà. Tiếng cười và không khí lễ hội hào hứng lan tỏa. Những người trẻ đến với Thanh Hà trong chương trình hôm ấy đã biết thêm rất nhiều tri thức về môi trường, nước sạch, sử dụng nước tiết kiệm và nhận các phần quà để hiểu thêm về giá trị nguồn nước.
Thanh Hà là vậy, cô không muốn tri thức về môi trường là bài học trên giấy khô khan, có học bao nhiêu lần cũng không nhớ. Nhưng nếu cảm hứng bảo vệ môi trường hóa thành trò chơi có thưởng, thành buổi tụ tập đi trồng cây cùng khu phố, thành cuộc đố vui nhận quà... lập tức những cánh tay giơ lên đầy thích thú. Sau khi đạt vương miện Hoa hậu Môi trường Việt Nam 2022, Thanh Hà đã có một chương trình hành động bận rộn. Cô xuất hiện trên YouTube, trên đài truyền hình, mang những hình ảnh vui tươi, trực tiếp hành động trực quan sinh động để khán giả hâm mộ có thể cùng trồng cây, hoặc giới thiệu các mẹo nhỏ dễ thực hiện hằng ngày để bảo vệ môi trường.
“Em nghĩ nếu nghe bảo vệ môi trường, mọi người sẽ thấy hơi mơ hồ. Nhưng nếu mình nói là nếu trồng thêm một cái cây nhà mình có thêm bóng mát hay có quả ăn, thì mọi người sẽ thấy ngay tác dụng của cây trong không gian sống. Hoặc kêu gọi tiết kiệm nước cũng chung chung, nhưng nếu ta có thể chỉ ra vặn vòi bao lâu, tắm vòi sen bao lâu, hoặc giảm xả nước bừa bãi thì bớt tốn tiền nước. Bảo vệ môi trường không phải chuyện ngoài cuộc, mà mỗi hành động chăm sóc môi trường đều sẽ giúp cuộc sống của chính chúng ta tốt hơn. Đó cũng là điều em luôn nhắm đến trong hành động môi trường”.
Sau những chuyến đi tạo cảm hứng, hoa hậu Thanh Hà lại lên đường hành động thực sự. Hành động từ những buổi đạp xe kêu gọi mọi người cùng sử dụng xe đạp nhiều hơn, kêu gọi hãy vặn nhỏ vòi nước, kêu gọi hãy phân loại rác thải trong nhà ở chung cư, để theo đúng quy định của thành phố giảm rác chôn lấp, tăng lượng tái chế. Hà đi mọi nơi, hát hò, kể chuyện, đặt câu hỏi, trực tiếp cùng đi tìm hiểu quy trình rác được tái chế rồi làm thành video. Nhiều bạn trẻ và người dân yêu mến Thanh Hà cũng được dịp theo chân người đẹp, làm những chuyện bình thường nhưng quan trọng cho cuộc sống của mỗi người.
Thanh Hà tin rằng thế hệ của gen Y, Z sẽ hiểu và yêu môi trường sống và các bạn trẻ cũng lan tỏa điều làm được cho cả gia đình, họ hàng thay đổi thói quen để giảm xài túi nilon dùng một lần. Có những người đã đi ra đảo để chăm sóc cho rùa mùa đẻ trứng an toàn. Cũng có những bạn học về năng lượng và kinh tế bền vững. “Em tin rằng sự lan tỏa trong bảo vệ môi trường đến từ chính cảm hứng trong từng mái nhà, từng bạn trẻ. Chính những bạn trẻ sẽ thay đổi cha mẹ, thay đổi ông bà, thay đổi lối xóm để nơi họ sống sạch đẹp, an toàn hơn. Người trẻ chính là hạt nhân trong hoạt động bảo vệ môi trường”, Hà nói. Càng tin vào người trẻ, hoa hậu Thanh Hà càng nỗ lực có thật nhiều dịp gặp gỡ các bạn sinh viên, những người sẽ có ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường sống ở Việt Nam trong 5-10 năm sắp tới.
Cuối tháng 12/2022, theo chân Thanh Hà, chúng tôi lại có dịp thấy Thanh Hà tất bật làm đại sứ cho chương trình “Chia sẻ yêu thương vì một Cần Giờ phát triển xanh”. Cùng với chương trình, Thanh Hà vận động để có một chiến dịch hướng dẫn người dân để rác đúng nơi, không đổ rác ra biển để bảo vệ môi trường sống, trước hết là của chính bà con cô bác và của các loài thủy hải sản, nguồn lợi trực tiếp của vùng đất này.
Môi trường tốt lên là nhờ hành động của mỗi người tại nơi họ sống. Mỗi tổ ấm, mỗi con hẻm, mỗi khu chung cư đều có hàng nghìn bàn tay, chỉ cần mỗi người trồng một ít mầm xanh bé, cả đô thị sẽ phủ thêm những mảng xanh.
Hà tâm sự: “TP.HCM ngày càng bị ô nhiễm khói bụi, mọi người sẽ càng cần đến những chốn dừng chân xanh trong, an lành như Cần Giờ. Sự đa dạng sinh học của nơi này sẽ giúp cho TP.HCM giảm “áp lực” khói bụi, tiếng ồn. Chính vì vậy, em đã cùng ban tổ chức đến các trường đại học nói chuyện, hy vọng bạn trẻ có thể nhận ra sự quý giá của Cần Giờ, đến thăm nơi này và cùng hành động để bảo vệ màu xanh của rừng ngập mặn và biển Cần Giờ. Em ao ước người trẻ sẽ chạm vào môi trường và cảm nhận được nhịp đập cuộc sống của chính mình ở đó”.
Trong năm 2023, hoa hậu Thanh Hà sẽ có nhiều hoạt động cùng quỹ biến đổi khí hậu và phát triển bền vững đồng bằng sông Cửu Long, như một cam kết lan tỏa tri thức đến các bạn trẻ, học sinh cấp 2-3 và sinh viên về tình trạng biến đổi khí hậu và những gì có thể hành động ngay để phát triển bền vững. Với Thanh Hà, đây là hoạt động dài hơi mà cô mong muốn cùng với cộng đồng giải quyết những vấn đề ô nhiễm môi trường nghiêm trọng trong sản xuất, trong đời sống và trong phát triển. Một tác phẩm về môi trường và hướng nghiệp cùng với các chuyên gia sẽ được in và tặng cho các bạn học sinh, nhằm thúc đẩy nhận thức xã hội và cùng người trẻ tạo ra thay đổi quan trọng với chất lượng môi trường trong tương lai.
Chiếc vương miện Hoa hậu Môi trường 2022 lấp lánh tỏa sáng mỗi khi Nguyễn Thanh Hà xuất hiện ở đâu đó, trong những chương trình lan tỏa tri thức môi trường, trong những sự kiện cổ vũ sống xanh, yêu thương màu xanh thành phố. Người đẹp Nguyễn Thanh Hà đã đi một hành trình dài, nhưng cô chưa hề dừng lại. Giới trẻ ở Việt Nam thế hệ của cô đã chọn cách sống thân thiện hơn với môi trường, có suy nghĩ và trách nhiệm hơn trong mỗi hành động và việc làm. Đó là thế hệ mà TP.HCM và Việt Nam cần, để tương lai phát triển đi cùng với chất lượng sống tốt và môi trường xanh sạch hơn.