Thêm cơ chế hỗ trợ nhà khoa học trẻ và nghiên cứu chất lượng cao

Thông tư nhằm hoàn thiện khung chính sách hỗ trợ nghiên cứu, bồi dưỡng đội ngũ nhà khoa học trẻ và kỹ sư trẻ tài năng, đồng thời thúc đẩy các hoạt động nghiên cứu chất lượng cao, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế.

Theo quy định mới, các hoạt động hỗ trợ được triển khai thông qua Quỹ Phát triển khoa học và công nghệ quốc gia, cũng như các quỹ phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và UBND cấp tỉnh. Mục tiêu xuyên suốt là phát triển tiềm lực khoa học - công nghệ quốc gia, nâng cao chất lượng nghiên cứu của tổ chức và cá nhân, đóng góp cho tăng trưởng kinh tế, bảo đảm quốc phòng, an ninh và nâng cao năng lực cạnh tranh của nền khoa học Việt Nam.

Thông tư quy định cụ thể việc hỗ trợ tổ chức hội thảo khoa học tại Việt Nam theo Điều 43 Nghị định số 267/2025/NĐ-CP. Hội thảo được xem xét hỗ trợ phải do tổ chức uy tín chủ trì, có thông tin điện tử chính thức, có sự tham gia của các nhà khoa học có uy tín và nội dung phù hợp lĩnh vực chuyên môn. Việc xét duyệt dựa trên chất lượng học thuật, thành tích các kỳ tổ chức trước, ý nghĩa khoa học - thực tiễn và dự toán kinh phí theo quy định.

Đối với hoạt động phát triển tạp chí khoa học, Thông tư yêu cầu tạp chí được hỗ trợ phải đáp ứng tiêu chí đánh giá, xếp loại theo Thông tư số 27/2025/TT-BKHCN và bảo đảm quy trình tiếp nhận, phản biện, công bố bài báo phù hợp quy định về thông tin và chuyển đổi số trong khoa học – công nghệ. Các tiêu chí xét hỗ trợ được thực hiện thống nhất theo Nghị định số 267/2025/NĐ-CP.

Bên cạnh đó, các hoạt động sáng kiến, giải pháp cải tiến kỹ thuật, hợp lý hóa sản xuất và truyền thông khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo tiếp tục được hỗ trợ theo các điều kiện, nội dung đã được quy định cụ thể tại các Điều 45 và 46 của Nghị định số 267/2025/NĐ-CP.

Một điểm nhấn quan trọng của Thông tư là chính sách hỗ trợ thực tập và nghiên cứu ngắn hạn ở nước ngoài. Việc xét duyệt căn cứ vào chất lượng đề cương nghiên cứu, mức độ gắn kết với nhiệm vụ nghiên cứu đang triển khai, tính khả thi của kế hoạch thực hiện, cũng như tác động đối với năng lực chuyên môn của cá nhân và tổ chức. Uy tín của cơ sở tiếp nhận, thành tích nghiên cứu của ứng viên và dự toán kinh phí là những tiêu chí quan trọng trong quá trình đánh giá.

Thông tư cũng làm rõ cơ chế hỗ trợ đối với nghiên cứu viên sau tiến sĩ, nghiên cứu sinh và học viên cao học theo các Điều 48 và 49 Nghị định số 267/2025/NĐ-CP; đồng thời mở rộng hỗ trợ cho các nhà khoa học xuất sắc có thành tích nổi bật trong nghiên cứu và phát triển công nghệ.

Ngoài ra, chính sách mới cho phép hỗ trợ mời nhà khoa học xuất sắc nước ngoài sang Việt Nam trao đổi học thuật ngắn hạn; hỗ trợ nhà khoa học trong nước tham dự, trình bày báo cáo tại các hội nghị, hội thảo khoa học quốc tế, với yêu cầu có báo cáo được chấp nhận và bảo đảm khoảng cách tối thiểu 12 tháng giữa hai lần hỗ trợ.

Đối với hoạt động công bố công trình khoa học, Thông tư quy định rõ tiêu chí xét hỗ trợ dựa trên chất lượng và uy tín của tạp chí. Các quỹ cấp bộ, ngành và địa phương chỉ hỗ trợ công trình đăng trên tạp chí quốc tế uy tín hoặc tạp chí khoa học Việt Nam xếp loại 1; riêng Quỹ Phát triển khoa học và công nghệ quốc gia yêu cầu công trình phải công bố trên các tạp chí thuộc nhóm Q1 theo phân loại của Scopus hoặc Web of Science.

Hoạt động bồi dưỡng và khuyến khích nhà khoa học trẻ tài năng, kỹ sư trẻ tài năng được thực hiện theo Điều 54 Nghị định số 267/2025/NĐ-CP, với hệ thống tiêu chí, điều kiện và nội dung hỗ trợ cụ thể, nhằm tạo nguồn lực khoa học kế cận có chất lượng cao.

Thông tư số 43/2025/TT-BKHCN có hiệu lực thi hành từ ngày 15/12/2025, được kỳ vọng sẽ tạo thêm động lực cho đội ngũ nhà khoa học trẻ, nâng cao chất lượng nghiên cứu và thúc đẩy sự phát triển bền vững của khoa học và công nghệ Việt Nam trong giai đoạn tới.