Tại sao bạn nên khôi phục việc báo thức mỗi sáng bằng đồng hồ?

Jessica Bumpus: Tôi đã không nhận ra sự phiền toái của điện thoại thông minh, cho đến khi thay thế việc báo thức bằng cái đồng hồ kim cổ điển. Ảnh: CNN

Nếu bạn không muốn mình cũng mất ngần ấy thời gian để dán mắt vào màn hình điện thoại, trong khi vẫn giải quyết công việc một cách hiệu quả, và đặc biệt là cảm giác được... giải phóng, hãy đọc bài viết sau đây.

Đây là bài viết của Jessica Bumpus - cựu biên tập viên thời trang của Tạp chí Vogue. (Anh Quốc), một nhà báo tự do, đăng trên CNN cuối tháng 7/2022, kể về chuyện cô ấy khôi phục việc báo thức mỗi sáng bằng đồng hồ, thay vì dùng điện thoại, và những gì mà cô ấy nhận được sau đó: 

10 năm trước, tôi đã bỏ hẳn đồng hồ báo thức và chuyển sang báo thức bằng điện thoại thông minh, khi một lần, bạn bè tôi tỏ ra ngạc nhiên vì nghe thấy tiếng chuông reo inh ỏi của chiếc đồng hồ đựng trong valy của tôi. 

Còn hiện nay, tôi đã khôi phục đồng hồ báo thức, vật dụng mà các bạn bỏ qua khi có trong tay chiếc điện thoại thông minh. Thế giới ngày nay thu nhỏ trong chiếc điện thoại của bạn, khi bạn đồng bộ hóa mọi thứ trên chiếc điện thoại thông minh: nó cho bạn biết thời gian, thời tiết; nó báo giờ đi họp (hay hò hẹn) và nhắc nhở bạn việc cần làm hằng ngày; nó còn báo giờ đi ngủ và giúp đánh thức bạn mỗi sáng... Mọi thứ trong 1, thật kỳ diệu phải không? 

Nhưng tại sao tôi lại dùng đồng hồ báo thức mỗi sáng thay vì dùng điện thoại thông minh? Bởi vì trước khi mang cái đồng hồ kim trở lại phòng ngủ, tôi đã sử dụng trung bình hai tiếng 56 phút trên màn hình mỗi tuần và điện thoại của tôi báo cho tôi biết điều này vào sáng thứ Hai hằng tuần.

Và, vào mỗi buổi sáng trước đó, sau khi tắt nút báo thức trên điện thoại, tôi sẽ phải đối mặt với một loạt các thông báo chồng chất lên nhau giống như một trò chơi bài solitaire trên màn hình. Điện thoại của tôi sẽ cho tôi biết rằng bạn bè của tôi đã cảm thấy thế nào trong cuộc trò chuyện đêm qua với hơn 34 tin nhắn Whatsapp; sẽ có cảnh báo trên Instagram và hàng tá email từ nhiều tài khoản. Các thông báo dồn dập hiện ra trên màn hình sẽ khiến tôi lo lắng và căng thẳng về một ngày sắp tới, trước khi tôi kịp uống cà phê buổi sáng.

Tôi đã không nhận ra sự phiền toái đó của điện thoại thông minh, cho đến khi thay thế việc báo thức bằng cái đồng hồ kim cổ điển.  

Thiết kế của chiếc đồng hồ trông sẽ nhạt nhòa so với những chiếc iPhone đời mới nhất, nhưng vật dụng đó đã làm rất tốt  công việc của mình, khi tiếng rít chói tai của nó đánh thức tôi dậy liền mỗi sáng. Đặc biệt, nó không khiến tâm trí tôi ngập tràn những câu chuyện phiếm, những tin tức xấu và tràn ngập deadline của công việc trước khi tôi bắt đầu ngày mới.

Khi việc sử dụng điện thoại di động của người dân Mỹ tiếp tục gia tăng - một báo cáo năm 2018 của Deloitte cho thấy người dùng điện thoại thông minh Mỹ kiểm tra điện thoại của họ 14 tỷ lần mỗi ngày, tăng từ 9 tỷ lần  năm 2016. Trước hiện trạng này, các chuyên gia sức khỏe cảnh báo việc sử dụng điện thoại thông minh đang tác động tiêu cực đến thói quen buổi sáng của mỗi người. 

Thật dễ dàng khi thiết lập giờ báo thức trên điện thoại thông minh, nhưng việc kết nối với cả thế giới khi chúng ta thức dậy vào buổi sáng có thể khiến chúng ta mất bình tĩnh và không có thời gian quan tâm đến chính mình - Ảnh: CNN

Huấn luyện viên tư vấn sức khỏe tâm thần và người dẫn chương trình podcast “Priorities” có 25 năm kinh nghiệm Lily Silverton (Hoa Kỳ) khuyên: "Điều đầu tiên khi bạn thức dậy, lý tưởng nhất là hãy dành một chút thời gian nghỉ ngơi trong tâm trí của bạn trước khi bạn bị tấn công bởi mọi thứ khác trên thế giới đang diễn ra. Hãy cho bản thân bạn một cơ hội để điều chỉnh, vì trước khi có điện thoại thông minh, chúng ta không quen kết nối với mọi thứ và không bị chú ý nhiều như ngày nay".

Trước khi có đồng hồ báo thức, con người được đánh thức mỗi sáng bằng tiếng gáy của gà trống, chuông nhà thờ... hoặc bất kỳ một tiếng động đặc trưng quen thuộc nào khác ở từng địa phương.

Nhiều người cho rằng ông thợ đồng hồ Levi Hutchins đến từ Concord, New Hampshire (Hoa Kỳ) đã phát minh ra một trong những chiếc đồng hồ báo thức đầu tiên hồi năm 1787. Thiết kế của ông sẽ chỉ hoạt động một lần vào lúc 4 giờ sáng - thời gian thức dậy ưa thích của ông. Có vẻ như rất ít người biết về các chi tiết của thiết kế thực tế và Hutchins chưa bao giờ được cấp bằng sáng chế hoặc sản xuất loại đồng hồ này.

Mãi nhiều năm sau, hồi năm 1874, nhà phát minh người Pháp Antoine Redier trở thành người đầu tiên được cấp bằng sáng chế cho đồng hồ báo thức cơ học có thể điều chỉnh được. Hai năm sau đó - năm 1876, một chiếc đồng hồ lên dây cót cơ học nhỏ đã được cấp bằng sáng chế cho Seth E. Thomas ở Hoa Kỳ, điều này đã thúc đẩy các nhà sản xuất đồng hồ lớn tại đây bắt đầu chế tạo những chiếc đồng hồ báo thức nhỏ. Các nhà sản xuất đồng hồ của Đức được cho là đã sớm theo sau và hồi cuối thế kỷ XIX, đồng hồ báo thức bằng điện đã được phát minh.

Đêm đầu tiên sử dụng lại cái đồng hồ báo thức, tôi cảm thấy phấn khích một cách kỳ lạ khi thực hiện thao tác chỉnh sửa kim thiết lập giờ và phút, thay vì vuốt ngón tay trên màn hình. Sáng hôm sau, tôi thức dậy trước khi đồng hồ reo báo thức và có cảm giác như mình đã chinh phục được ngày hôm đó, thay vì theo đuổi nó.

Theo Silverton, "Công nghệ đã khai thác điểm yếu tâm lý của chúng ta", vì việc được kết nối với cả thế giới khiến chúng ta bị phụ thuộc khủng khiếp. Cô ấy cho rằng đã đến lúc nên thay đổi sự phụ thuộc vào điện thoại thông minh và thiết lập lại thói quen phù hợp với bạn.

Việc quay trở lại thói quen dùng đồng hồ báo thức đã mang lại cho tôi thời gian, không gian và sự tách biệt khỏi công việc mà điện thoại thông minh không giúp được. Mặc dù chiếc điện thoại của tôi vẫn đặt cạnh giường, sự khác biệt là nó không còn là vật dụng đầu tiên tôi hướng tới khi thức dậy.

Câu nói đầu tiên trong ngày của tôi bây giờ không còn là về chủ đề của một email nào khiến tôi bực dọc và cảm thấy máu trong người đang sôi lên, tôi thấy mình nhẹ nhàng cân nhắc xem mình có thể ăn gì cho bữa sáng. Điều đó giúp tôi tràn đầy năng lượng vì cảm giác kiểm soát được chính mình. Kỳ lạ thay, cảm giác đó khiến tôi cảm thấy trẻ hơn, vì có vẻ như tôi đang hoài cổ, hoặc có lẽ vì tôi đã có giấc ngủ ngon? Điều gì có thể xa xỉ hơn thế nữa?