Phụ nữ mang gấp đôi gánh nặng gen trầm cảm so với nam giới

Trầm cảm không chỉ là cảm giác buồn bã hay mệt mỏi tạm thời, mà là một rối loạn tâm lý phức tạp, ảnh hưởng đến cảm xúc, suy nghĩ và hành vi của con người trong thời gian dài. Người mắc chứng trầm cảm thường cảm thấy tuyệt vọng, mất hứng thú với những hoạt động từng yêu thích, rối loạn giấc ngủ hoặc ăn uống và thậm chí có ý nghĩ tự làm hại bản thân.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), trầm cảm là nguyên nhân hàng đầu gây tàn tật trên toàn cầu, ảnh hưởng đến hơn 280 triệu người. Căn bệnh này không chỉ xuất phát từ yếu tố tâm lý hay môi trường mà còn liên quan chặt chẽ đến di truyền, sự mất cân bằng hóa học trong não, và hormone. Ở phụ nữ, các giai đoạn như dậy thì, mang thai hay mãn kinh có thể làm thay đổi nội tiết tố, khiến họ dễ tổn thương hơn trước căng thẳng và cảm xúc tiêu cực.

Để tìm ra nguyên nhân sâu xa, nhóm nghiên cứu từ Viện nghiên cứu Y học Berghofer (Úc), đã phân tích dữ liệu di truyền của gần 200.000 người mắc chứng trầm cảm. Kết quả cho thấy phụ nữ có khoảng 13.000 điểm đánh dấu di truyền liên quan đến trầm cảm, trong khi nam giới có khoảng 7.000 điểm đánh dấu tương đương.

Nghiên cứu cho thấy những điểm đánh dấu gen này có thể can thiệp vào các đường sinh học như trao đổi chất, hormone, hoặc năng lượng cơ thể - giải thích vì sao phụ nữ bị trầm cảm thường có triệu chứng liên quan đến mệt mỏi, tăng/giảm cân.

Mặc dù phát hiện được nhiều điểm đánh dấu gen, giới khoa học vẫn chưa xác định được biến thể gen cụ thể nào gây ra chứng trầm cảm. Những yếu tố môi trường như gia đình, áp lực xã hội, căng thẳng hằng ngày vẫn được nhìn nhận đóng vai trò rất lớn trong diễn tiến trầm cảm.

Hơn nữa, hầu hết thuốc chống trầm cảm được phát triển và thử nghiệm chủ yếu trên nam giới, nên hiệu quả chưa chắc phù hợp tối ưu với phụ nữ.

Phát hiện mới này là bước tiến quan trọng giúp chúng ta hiểu thêm vì sao trầm cảm lại nghiêng về phụ nữ hơn và quan trọng hơn, gợi mở hướng để phát triển điều trị theo từng giới.

Tiến sĩ Brittany Mitchell, thành viên nhóm nghiên cứu, nhấn mạnh rằng nghiên cứu đã mở ra cánh cửa cho các phương pháp can thiệp và điều trị chính xác hơn, được nhắm mục tiêu để tối ưu hóa kết quả cho cả phụ nữ và nam giới.

Sự khác biệt về gen không chỉ giải thích tại sao phụ nữ dễ bị trầm cảm hơn, mà còn chỉ ra rằng con đường phục hồi của họ có thể cần một hướng đi khác. Đây là tin tức tuyệt vời, hứa hẹn một tương lai nơi việc điều trị trầm cảm sẽ trở nên hiệu quả và cá nhân hóa hơn rất nhiều.