Nhiếp ảnh gia Nguyễn Á: Say nghề và mang ơn nghiệp

Nguyễn Á là một nhiếp ảnh gia đặc biệt. Hơn mười năm là vận động viên bóng ném, đang là thủ môn bắt chính cho đội tuyển TP.HCM thi đấu ở các giải đỉnh cao, những tưởng Nguyễn Á sẽ gắn bó với con đường thể thao chuyên nghiệp, nào ngờ anh chuyển sang lĩnh vực nhiếp ảnh.

Đọc E-paper

Nguyễn Á với hai nghệ sĩ Mạc Can và Hồ Kiểng

Sau một thời gian tạo dựng được tên tuổi trong lĩnh vực nhiếp ảnh, những tưởng Nguyễn Á sẽ thảnh thơi kiếm tiền thì lại say mê với những cuộc triển lãm mang tính cộng đồng.

Cuộc triển lãm nào của Nguyễn Á cũng đem đến cho người thưởng lãm một cảm xúc khó tả. Đó không chỉ là cảm xúc về những bức ảnh mà còn là cảm xúc về chính chủ nhân của nó.

Trong cuộc triển lãm Tâm và tài: Họ là ai? diễn ra trong suốt tuần lễ đầu tháng 5/2012 tại Nhà Văn hóa Thanh niên, nhiều người đã đến và để lại cho anh những dòng chữ: “Bạn hiền ơi, bạn đã âm thầm cho ra đời những tác phẩm lay động lòng người. Cảm ơn bạn đã làm cho cuộc đời thêm đẹp và đáng sống” (NSƯT Thành Hội), “Người có tài và tâm ở đây trước tiên chính là Nguyễn Á. Cảm ơn Nguyễn Á đã cho tôi vinh dự đứng chung hành lang này với nhiều bậc tiền bối, là những thần tượng của tôi. Nguyễn Á đã đặt lên vai chúng tôi thêm trách nhiệm từ sau cuộc triển lãm này” (NSƯT Thành Lộc)…

Nhà ngoại giao Tôn Nữ Thị Ninh

Trong thời gian diễn ra triển lãm, chưa bao giờ sảnh trước của Nhà Văn hóa Thanh niên lại náo nhiệt đến như thế. Ngoài rất nhiều người trong số hơn 300 nhân vật của anh, còn có đông đảo bạn trẻ và cả phụ huynh dắt con đến xem.

Nguyễn Á có mặt trong tất cả các ngày triển lãm để chào hỏi, tiếp khách, thuyết minh ảnh và còn… để ý người nào xem ảnh của mình trong bao lâu, thái độ như thế nào. Cuộc triển lãm của Nguyễn Á, bằng cách này hay cách khác, đã thật sự đến được trái tim người thưởng thức.

Có người thích vì được dịp tham khảo chuyên môn. Có người thích vì họ biết trên đời này còn có nhiều người hay đến vậy, thôi thúc họ phải làm điều gì đó. Có người thích vì chưa khi nào họ được gặp ảnh thần tượng mình ở nhiều góc độ như thế…

Thành công của cuộc triển lãm này là kết quả sau ba năm chuẩn bị của Nguyễn Á, có mục đích, có kế hoạch ngay từ đầu hẳn hoi. Ban đầu, anh dự định theo chân một trăm nhân vật, nhưng càng làm anh càng hứng thú và con số cuối cùng lên đến hơn ba trăm.

Há chi gian khó!

Chừng đó nhân vật, mỗi người một tính cách, làm việc ở nhiều lĩnh vực, không phải ai cũng dễ tiếp cận và sống ở nhiều nơi khác nhau, vì vậy để có được nhiều hình ảnh của tất cả các nhân vật mà anh muốn chụp đòi hỏi phải có sự kiên nhẫn đáng kể. Vậy mà Nguyễn Á theo đến cùng và tràn đầy hứng thú, có một số nhân vật của anh cho đến trước ngày triển lãm còn chưa hiểu anh chụp hình mình để làm gì.

Để có được thành công của cuộc triển lãm này phải nhắc đến những cuộc triển lãm làm bước đệm cho con đường tiếp theo của anh như Thanh niên tình nguyện, Họ đã sống như thế…

Đặc biệt, triển lãm Họ đã sống như thế, bộ ảnh về nghị lực của những người khuyết tật, đã gây được tiếng vang lớn trước đó. Nguyễn Á chia sẻ: “Cuộc triển lãm Họ đã sống như thế đã cho tôi thêm động lực và niềm tin để tiếp tục với Tâm và tài: Họ là ai?”.

Hiện nay Nguyễn Á vẫn chụp ảnh chân dung người mẫu, diễn viên, ảnh poster, bìa đĩa ca sĩ. Đó là những lúc anh gọi là “làm ăn”, bởi vì thu nhập chính của anh đến từ đó. Nhưng, thay vì có thể dễ dàng ngồi ở studio kiếm tiền thì anh lại tiếp cận và sống cùng những người khuyết tật hay rong ruổi cùng những người đã làm được những việc ý nghĩa cho xã hội.

Giờ ngoại khóa của các em khiếm thị

Thay vì tích góp để dành tiền cho riêng mình thì anh lại miệt mài kiếm tiền một thời gian rồi nghĩ cách làm gì đó với những đồng tiền này, như là làm triển lãm, phát hành sách ảnh. Tiền có được từ những bức ảnh đấu giá, anh gửi vào Quỹ Tài năng trẻ hay Quỹ Thắp sáng niềm tin… Làm được điều này anh mới thấy mình hiểu được ý nghĩa của đồng tiền.

Nguyễn Á say nghề thì không cần phải nói, anh còn mang ơn cái nghiệp mình đang theo nữa. Sau một thời gian trăn trở phải làm gì với nhiếp ảnh, đến bây giờ anh đã biết nhiếp ảnh có thể làm được nhiều thứ lắm, chẳng hạn, nhờ bộ ảnh Họ đã sống như thế mà một số nhân vật của anh có được nhà ở.

Mà trên hết, nhiếp ảnh đã cho anh thỏa mãn đam mê và cảm xúc, như anh nói: “Những thứ đó có tiền tôi cũng không mua được”. Nhiếp ảnh cho anh gặp gỡ nhiều người, mỗi người mỗi kiểu, không ai giống ai. Ví dụ như giáo sư Trần Văn Khê là người luôn cho nhiều hơn nhận, giáo sư Ngô Bảo Châu nhẹ nhàng, hiền lành mà cương quyết…

Hay là, cảm xúc chỉ có thể diễn đạt bằng từ “đã” khi thuyết phục được những người khó tính như Hồng y Phạm Minh Mẫn, nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý… hiểu được ý nghĩa công việc mình làm. Cho nên, Nguyễn Á vốn đã nhiệt tình với cuộc đời nay còn nhiệt tình hơn. Anh vẫn nói giới trẻ ngày nay sống hời hợt lắm, vậy mà anh vẫn hết lòng chia sẻ với họ về chuyên môn, vẫn không thể im lặng khi họ có những hành động mà anh thấy chưa phải.