Diễn biến lạ trên thị trường liên ngân hàng

Cụ thể theo báo cáo thông tin về hoạt động ngân hàng trong tuần từ ngày 7-11/10/2019, được Ngân hàng Nhà nước (NHNN) phát hành vào hôm qua, cho thấy lãi suất bình quân liên ngân hàng qua đêm đối với VND là 1,94%, chỉ còn cao hơn 0,02% so với lãi suất USD. Ở các kỳ hạn khác cũng ghi nhận diễn biến tương tự, với lãi suất vay VND 1 tuần là 2,21%, chỉ cao hơn 0,21%; kỳ hạn 2 tuần là 2,42%, cao hơn 0,3%. Các kỳ hạn dài như 3 tháng và 6 tháng vẫn giữ mức chênh lệch lớn lần lượt là 1,91% và 2,35%.

Đáng lưu ý là có những thời điểm lãi suất vay USD còn cao hơn lãi suất VND. Đơn cử như trong phiên ngày 14/10/2019, lãi suất chào bình quân liên ngân hàng VND tiếp tục giảm 0,02-0,09 điểm phần trăm ở tất cả kỳ hạn từ 1 tháng trở xuống so với phiên cuối tuần trước. Theo đó, lãi suất VND qua đêm tiếp tục nằm dưới mốc 2%/năm, chỉ còn 1,90%, 1 tuần là 2,10%, 2 tuần là 2,33% và 1 tháng là 2,63%/năm.

Trong khi đó, lãi suất chào bình quân liên ngân hàng USD giữ nguyên ở kỳ hạn qua đêm trong khi tăng nhẹ 0,01-0,02 điểm phần trăm ở các kỳ hạn còn lại; giao dịch tại qua đêm 2,04%, 1 tuần 2,18%, 2 tuần 2,32% và 1 tháng 2,49%/năm.  Như vậy, trên thị trường liên ngân hàng, một lần nữa lãi suất VND lại giảm xuống thấp hơn lãi suất USD ở một số kỳ hạn.

Nếu so với giai đoạn trước đây, lãi suất VND trên thị trường 2 thường giữ khoảng cách và cao hơn lãi suất USD ít nhất là 0,5% cho đến 1,5%, thì diễn biến những ngày qua cho thấy mức chênh lệch thu hẹp đáng kể như trên, thậm chí rớt xuống thấp hơn là rất đáng chú ý. Điều này càng xác nhận kịch bản thanh khoản tiền đồng đang ở trạng thái rất dư thừa là có cơ sở, cùng với việc NHNN đã liên tiếp hút ròng thời gian qua.

Về cơ bản, khi chênh lệch giữa lãi suất hai loại tiền thấp như vậy, các ngân hàng thường có động thái tích cực vay VND để đầu cơ, lướt sóng tỷ giá. Tuy nhiên, tỷ giá trong thời gian gần đây cũng ổn định ở mức đáng ngạc nhiên, chưa cho thấy hiện tượng đầu cơ vào USD. Trong khi đó, dù đồng USD trên thị trường quốc tế đêm qua giảm sâu, với chỉ số USD Index rớt về dưới mốc 98 điểm, nhưng tỷ giá trung tâm trong sáng nay vẫn tăng nhẹ 2 đồng, đánh dấu ngày thứ hai tăng liên tiếp với tổng mức tăng 9 đồng. Dù vậy so với đầu tháng vẫn đang giảm nhẹ 2 đồng.

Cũng theo báo cáo từ NHNN, lãi suất huy động bằng VND hiện vẫn phổ biến ở mức 0,2-1%/năm đối với tiền gửi không kỳ hạn và có kỳ hạn dưới 1 tháng; 4,5-5,5%/năm đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng; 5,5-6,8%/năm đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 6 tháng đến dưới 12 tháng; kỳ hạn từ 12 tháng trở lên ở mức 6,6-7,5%/năm. Trong khi đó, hiện mặt bằng lãi suất cho vay VND phổ biến ở mức 6,0-9,0%/năm đối với ngắn hạn; 9,0-11%/năm đối với trung và dài hạn.

Về doanh số giao dịch, theo báo cáo của các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài qua hệ thống báo cáo thống kê, doanh số giao dịch trên thị trường liên ngân hàng trong kỳ bằng VND đạt xấp xỉ 296.243 tỷ đồng, bình quân 59.249 tỷ đồng/ngày, tăng 2.172 tỷ đồng/ngày so với tuần 30/9 - 4/10/2019; doanh số giao dịch bằng USD quy đổi ra VND trong tuần đạt khoảng 141.168 tỷ đồng, bình quân 28.234 tỷ đồng/ngày, tăng 645 tỷ đồng/ngày so với tuần trước đó.

Theo kỳ hạn, các giao dịch VND chủ yếu tập trung vào kỳ hạn qua đêm (62% tổng doanh số giao dịch) và kỳ hạn 1 tuần (22% tổng doanh số giao dịch). Đối với giao dịch USD, các kỳ hạn có doanh số lớn nhất là kỳ hạn qua đêm và 1 tuần với tỷ trọng lần lượt là 62% và 24%.