Lo bất ổn, Trung Quốc không muốn tăng đầu tư vào Pakistan?

Chuyến thăm của Thủ tướng Sharif và các bộ trưởng kéo dài tới 5 ngày. Phái đoàn đã gặp chủ tịch Tập Cận Bình. Tuy nhiên họ ra về gần như tay trắng.

Hành lang kinh tế Trung Quốc-Pakistan (CPEC) được quảng cáo có giá trị tới 50 tỷ USD. Đây là 1 phần của ý tưởng “Vành đai-Con đường”. Trong các cuộc gặp, phía Trung Quốc tỏ ra lạnh nhạt về việc tăng vốn đầu tư.

Phó giáo sư Jeremy Garlick từ đại học kinh tế Praha nói với Nikkei Asia: “Người Trung Quốc đã cảnh giác hơn, do kinh tế của Pakistan tiếp tục ảm đạm, tạo ra 1 hố đen tài chính. Trung Quốc chỉ duy trì bề ngoài là hành lang kinh tế CPEC vẫn hoạt động tốt, vì nó là phần quan trọng của sáng kiến Vành đai-Con đường. Ngoài ra, an ninh cũng đáng lo ngại.”

Tháng trước, Pakistan thông báo muốn có thêm 17 tỷ USD cho các dự án năng lượng và cơ sở hạ tầng.

Trước chuyến đi, giới chức Pakistan nói rằng, 2 bên sẽ ký phiên bản nâng cấp các thỏa thuận trị giá nhiều tỷ USD tại Bắc Kinh. Tuy nhiên, tuyên bố chung 32 điểm được đưa ra cho thấy, Pakistan gặt hái rất ít thành quả. Mọi thứ đều có vẻ mơ hồ và cam kết chung chung.

Chuyên gia Stella Hong Zhang, từ trường Harvard Kennedy cho biết, các khoản đầu tư trước đó vào lĩnh vực điện, đã gây ra tranh cãi chính trị gay gắt, với không ít ý kiến cho rằng đó là bẫy nợ. Một số nguồn tin chỉ ra, hệ thống điện của Pakistan đang thiếu nợ lên đến 15 tỷ USD. Islamabad đã phải nhờ Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), để cứu trợ từ 6 đến 8 tỷ USD.

Nhằm thuyết phục Trung Quốc tăng đầu tư, Pakistan cam kết bảo vệ an toàn cho kỹ sư ngoại quốc. Thời gian qua, phiến quân thực hiện nhiều vụ tấn công người Trung Quốc gây đổ máu, khiến quan hệ 2 nước căng thẳng.

Một số ý kiến cho rằng, chuyến đi của Thủ tướng Sharif không hoàn toàn thất bại. Trung Quốc đã đồng ý đẩy mạnh giai đoạn 1 của dự án đờng sắt ML-1 nối thành phố Karachi với Peshawar. Ngoài ra, còn có thỏa thuận nâng cấp đường cao tốc Karakoram nối lãnh thổ Pakistan với Trung Quốc.

Ông Mohammad Shoaib, chuyên gia tại Đại học Quaid-i-Azam Islamabad cho biết, CPEC vẫn chỉ là dự án lớn trên giấy tờ. Pakistan tìm đến Trung Quốc trong cơn khủng hoảng, có thể chỉ làm tình hình nghiêm trọng hơn, do không ít dự án đội vốn. Dẫu vậy ông dự đoán, giao lưu nhân dân và doanh nghiệp giữa 2 nước, sẽ tốt hơn trong thời gian tới, khi tình hình an ninh được cải thiện.