Khu vực tư nhân đã đủ nguồn lực cung cấp dịch vụ công

Đóng góp khoảng 29% GDP, khu vực tư nhân hiện đã có đủ nguồn lực, năng lực và công nghệ để cung cấp dịch vụ công thay cho khu vực nhà nước.

Tư nhân hóa các dịch vụ công (y tế, giáo dục) ở Việt Nam, một trong 3 nội dung trọng tâm của Báo cáo cuối cùng chương trình chia sẻ tri thức của Hàn Quốc với Việt Nam, năm 2016-2017, công bố tại Hà Nội, ngày 28/3.

Tốc độ phát triển của Việt Nam chậm lại những năm gần đây, thay mặt nhóm nghiên cứu, GS. Yoo Jiwoong - Đại học Kyunghee (Hàn Quốc) nhận xét.

Trong khi đó, nguồn lực chi cho hệ thống cung cấp dịch vụ công từ trung ương đến địa phương hiện rất lớn, hơn 55.000 đơn vị sự nghiệp công lập hoạt động trong các lĩnh vực khác nhau.

Trên thực tế, chi tiêu cho các dịch vụ công ở Việt Nam vẫn còn thấp so với chuẩn quốc tế, các thủ tục cung cấp dịch vụ công phức tạp và tạo ra nhiều rào cản.

Cổ phần hóa dịch vụ công là cần thiết, bởi Chính phủ đang trực tiếp cung cấp dịch vụ hành chính công, các dịch vụ công phi lợi nhuận và các dịch vụ công ích, nhưng hiệu quả thấp. 

Cổ phần hóa là việc bán các tài sản công cho các nhà đầu tư tư nhân. Báo cáo đề cập đến hai trường hợp cổ phần hóa đơn vị sự nghiệp công lập đã thành công tại Việt Nam là Viện Máy và Dụng cụ công nghiệp và Bệnh viện Giao thông Vận tải.

Khu vực tư nhân của Việt Nam có tốc độ phát triển nhanh trong 20 năm gần đây. Hiện nay, khu vực tư nhân có vai trò quan trọng, đóng góp chủ yếu cho sự phát triển của đất nước khoảng 29% GDP và chiếm 99% tổng số doanh nghiệp tại Việt Nam.

Theo GS. Yoo Jiwoong, cổ phần hóa các lĩnh vực giáo dục, y tế, trong đó có nghiên cứu khoa học, cần một cách tiếp cận khác, đó là phải có sự tham gia của khu vực tư nhân.

Cạnh đó, Báo cáo đưa ra 4 khuyến nghị trong bối cảnh Chính phủ Việt Nam thể hiện quyết tâm mạnh mẽ về cải cách dịch vụ công thông qua việc ban hành hệ thống văn bản pháp lý về cổ phần hóa đơn vị sự nghiệp công lập.

Thị trường và mức độ chuyên môn hóa là hai yêu tố cần được xem xét, Báo cáo gợi ý dựa trên kinh nghiệm cổ phần hóa và đấu thầu dịch vụ công tại Hàn Quốc.

Cổ phần hóa các cơ sở y tế cần được xem xét đồng thời với hệ thống bảo hiểm y tế và tính chất của các dịch vụ, đây là mấu chốt quan trọng.

Khi xây dựng chính sách cổ phần hóa các cơ sở giáo dục, cần xác định rõ vai trò của các trường đại học công và tư. Chính phủ cần xem xét và đánh giá lợi ích của các dự án nghiên cứu do mỗi một tổ chức nghiên cứu khoa học và công nghệ khi xem xét cổ phần hóa các đơn vị này.

Ông Yoon Daehee, nguyên Bộ trưởng điều phối chính sách Hàn Quốc cho biết, năm 2017 đánh dấu  12 năm của Chương trình chia sẻ tri thức của Hàn Quốc với Việt Nam, đã có hơn 55 chủ đề được nghiên cứu và thực hiện.