Hơn 10 triệu lao động Việt Nam bị ảnh hưởng bởi Covid-19

Theo báo cáo nhanh được ILO công bố chiều ngày 21/4/2020, số liệu thống kê quốc gia trong quý I/2020 thể hiện khủng hoảng Covid-19 chỉ tạo nên tác động nhỏ đối với thị trường Việt Nam. Việc làm, tình trạng thất nghiệp và số giờ làm việc trong quý I/2020 vẫn chưa bị tác động nhiều. 

Báo cáo của ILO cũng nhận định, kinh nghiệm từ các cuộc khủng hoảng toàn cầu trước đây cho thấy, thị trường lao động phản ứng với suy thoái kinh tế có độ trễ. Điều này là nhờ doanh nghiệp cố gắng duy trì lực lượng lao động của mình lâu nhất có thể bằng cách cắt giảm sản lượng cho đến khi không còn tiếp tục duy trì được nữa. Tuy nhiên, sự tác động của dịch bệnh đến thị trường lao động sẽ rõ rệt hơn trong quý II/2020.

Có 2 kịch bản tác động đến thị trường lao động Việt Nam bởi Covid-19. Nếu các biện pháp kiểm soát dịch bệnh được nới lỏng trong quý II/2020 thì mức độ tác động sẽ ở mức thấp. Nhưng nếu phần lớn các biện pháp kiểm soát dịch bệnh vẫn được áp dụng thì mức độ tác động sẽ rất lớn. 

Với kịch bản thứ 2, ILO ước tính, đến cuối quý II/2020, khủng hoảng có thể ảnh hưởng đến sinh kế của 4,6-10,3 triệu lao động do giảm số giờ làm, giảm lương và mất việc. Cụ thể, sẽ có 3,8 triệu lao động trong lĩnh vực sản xuất, 2,6 triệu lao động trong lĩnh vực thương mại bán buôn, bán lẻ, sửa chữa xe gắn máy và 1,4 triệu lao động làm các dịch vụ lưu trú, ăn uống… bị ảnh hưởng. 

Theo ILO, hoạt động kinh tế sụt giảm mạnh tạo nên một tác động chưa từng có đối với vấn đề lao động, việc làm của Việt Nam. Trong đó, lao động trong khu vực kinh tế phi chính thức sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng do không được tiếp cận các mạng lưới bảo trợ xã hội do Nhà nước chi trả và phần đông trong số họ làm công việc phi chính thức với mức lương thấp, nhiều khả năng không có tiền tiết kiệm.

Trong 5 lĩnh vực bị ảnh hưởng nặng nề nhất do dịch Covid-19, việc làm phi chính thức chiếm tỷ lệ lớn. Đặc biệt là trong những ngành dịch vụ lưu trú, ăn uống, lao động phi chính thức chiếm tới hơn 81%.