Một số pha cần diễn viên đóng thế trong phim Hollywood |
SAG-AFTRA (Screen Actors Guild) là Liên đoàn Truyền hình và Phát thanh viên Mỹ, đại diện cho 160.000 diễn viên điện ảnh và truyền hình, nghệ sĩ thu âm, ca sĩ, diễn viên lồng tiếng...
Những tai nạn thương tâm
Đã hơn một năm trôi qua, vụ tai nạn của Joi Harris vẫn còn "nóng".
Trước khi đến Vancouver (Canada) quay phim Deadpool 2 vào giữa tháng 8 năm ngoái, Joi Harris chưa bao giờ biểu diễn như một diễn viên đóng thế. Các nhà sản xuất của 20th Century Fox muốn có một người Mỹ gốc Phi đóng thế cho nữ diễn viên Zazie Beetz, nên đã thuê Harris (40 tuổi) - vận động viên đua xe máy chuyên nghiệp, từng thực hiện một số pha bay mô tô, cho cảnh rượt đuổi trên chiếc mô tô Ducati 939 Hyperstrada tại quảng trường Jack Poole Plaza.
Một ngày trước khi quay, một số diễn viên đóng thế nhận đào tạo nhanh cho Harris đã nói với các nhà sản xuất và điều phối viên đóng thế rằng cô ấy chưa sẵn sàng. Họ cũng cảnh báo việc đua xe rất khác so với biểu diễn trước máy quay, nhưng các nhà sản xuất đang rất bối rối khi lịch quay đã được lên.
Dù WorkSafe BC - Hội đồng Bồi thường lao động của bang British Columbia (Canada) không công bố báo cáo cuối cùng về những gì đã xảy ra, nhưng nhân chứng tại hiện trường kể rằng Harris đã không kiểm soát được chiếc xe và đâm thẳng vào cửa kính của một tòa nhà. Harris không đội mũ bảo hiểm, và lần đóng thế đầu tiên này cũng là lần cuối cùng của cô.
Một tháng trước tai nạn của Harris, John Bernecker (33 tuổi) - một diễn viên đóng thế nổi tiếng, cũng tử nạn khi quay phim The Walking Dead ở bang Georgia. Trường hợp của Bernecker vẫn đang được điều tra xem các biện pháp phòng ngừa tai nạn có được thực hiện hay không.
Vào tháng 8 mới đây, diễn viên đóng thế Justin Sundquist của phim MacGyver cũng bị chấn thương đầu và rơi vào tình trạng hôn mê.
Cùng tháng đó, nữ diễn viên đóng thế Laurie Harper đệ đơn kiện Sony Pictures Entertainment và các nhà sản xuất phim hài Rough Night năm 2017 đã sơ suất trong việc đặt miếng nệm an toàn vùi dưới cát khiến cô bị tàn phế do chấn thương sọ não.
Biện pháp không đủ mạnh
Ở thập niên 1980 đã có hơn 40 diễn viên đóng thế gặp nạn. Sau đó, Hollywood có lưu ý giảm bớt rủi ro cho họ. Nhưng vài năm trở lại đây, sự gia tăng số lượng phim ảnh và chương trình cho truyền hình trực tuyến được sản xuất mới dẫn đến việc các điều phối viên đóng thế phải kiêm luôn giám sát sản xuất. Một quan chức của SAG-AFTRA nói rằng sự gia tăng quá cao số lượng sản phẩm và sự phân tán địa lý của các đoàn làm phim dẫn đến "nguy cơ gia tăng các điều phối viên đóng thế không đủ điều kiện".
SAG-AFTRA vào giữa tháng 10 vừa qua đã ban hành một số biện pháp mới về tiêu chuẩn của điều phối viên đóng thế, yêu cầu họ phải chứng minh đã làm diễn viên đóng thế ít nhất 500 ngày và sẽ công khai danh sách điều phối viên, diễn viên đóng thế trên mạng vào đầu năm 2020. Nhưng nhiều ý kiến cho rằng các biện pháp này không đủ mạnh, bởi các nhà sản xuất không bị bắt buộc và vẫn tiếp tục thuê bất cứ ai mà không sợ bị cấm quay hoặc phạt tiền.
Jane Austin - Chủ tịch SAG-AFTRA ở Los Angeles thừa nhận các biện pháp mới chỉ nhằm cung cấp cho các nhà sản xuất một điểm tham chiếu để tìm kiếm những điều phối viên có năng lực và không có gì hơn. "Kinh nghiệm không phải luôn luôn là một đảm bảo an toàn... Điều quan trọng nhất một điều phối viên phải có là khả năng "nói không" với nhà sản xuất", Conrad Palmisano - một điều phối viên đóng thế lâu năm nói.
Từ lâu, 2 nước Anh và Úc đã duy trì các yêu cầu nghiêm ngặt đối với nghề đóng thế. Điều phối viên đóng thế ở Anh phải có chứng chỉ kỹ năng cụ thể và phải làm nghề đóng thế trong vài năm trước khi có thể được xem xét để điều phối công việc. Các điều phối viên ở Anh còn phải chứng minh có thể lên được kế hoạch cho các pha nguy hiểm của chính bản thân trước khi được phép giám sát người khác.
Thế nhưng điều này không tồn tại ở Mỹ - nơi SAG-AFTRA phó mặc sự an toàn của diễn viên đóng thế cho nhà sản xuất. "Nếu bạn có một thẻ SAG, bạn có thể làm việc như một diễn viên, một diễn viên đóng thế hoặc một điều phối viên đóng thế... SAG cũng cung cấp các hướng dẫn về thực hiện những pha nguy hiểm và tư vấn cho bạn cách ký hợp đồng làm việc", Andy Armstrong - một điều phối viên người Anh nói thêm.
Trong nhiều năm, cộng đồng diễn viên đóng thế ở Hollywood chỉ được xem là một nhóm nhỏ và họ đều biết nhau. Công việc có thể nguy hiểm, nhưng họ chủ yếu học hỏi từ những đồng nghiệp có kinh nghiệm. SAG-AFTRA sẽ không tiết lộ số liệu thống kê liên quan đến thương tích của diễn viên đóng thế, với lý do "đang trong quá trình cập nhật". Ngay cả khi có số liệu thì theo các diễn viên đóng thế kỳ cựu, chúng sẽ không đúng với thực tế.
Nỗi sợ không nhận được việc làm, mất công việc hiện tại, hoặc bị liệt vào "danh sách đen" là có thật trong giới đóng thế. Vì thế, rất nhiều vụ tai nạn gây thương tích đã được che đậy. Hiện có rất nhiều ý kiến cho rằng diễn viên đóng thế phải có một số bằng cấp cơ bản, giống như thợ làm tóc hay chụp ảnh.
Trên thực tế, các quan chức của SAG-AFTRA đã tranh luận về yêu cầu trình độ chuyên môn của giới đóng thế từ những năm 1980, song vẫn chưa có câu trả lời rõ ràng cho vấn đề này. SAG-AFTRA đã thành lập một ủy ban an toàn blue-ribbon (tặng thưởng huân chương danh dự) và đang đàm phán với các hãng phim để mong tạo được điều kiện làm việc tốt hơn cho diễn viên đóng thế.