10 sự kiện văn hóa, thể thao, du lịch tiêu biểu năm 2022

1. Triển khai thực hiện kết luận của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị văn hóa toàn quốc năm 2021

Ngày 24/11/2021, Ban Bí thư Trung ương Đảng đã tổ chức Hội nghị Văn hóa toàn quốc triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng về lĩnh vực văn hóa. Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã có bài phát biểu chỉ đạo quan trọng tại hội nghị. Quán triệt chỉ đạo của Tổng bí thư, ngay từ đầu năm 2022, Bộ VHTT&DL đã tổ chức lễ phát động chủ đề công tác năm 2022 của ngành VHTT&DL: "Xây dựng môi trường văn hóa cơ sở và công tác tổ chức cán bộ".

Bộ VHTT&DL cũng đã ban hành kế hoạch hành động thực hiện kết luận của Tổng bí thư tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc và chiến lược phát triển văn hóa đến năm 2030 (giai đoạn 2023-2025). Theo đánh giá của nhiều chuyên gia, nhà nghiên cứu, quản lý, sau Hội nghị Văn hóa toàn quốc năm 2021, các bộ, ngành, địa phương và đoàn thể đã tích cực, chủ động triển khai thực hiện kết luận của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, từng bước đưa văn hóa thấm sâu trong các hoạt động kinh tế, chính trị, xã hội.

2. Quốc hội Thông qua Luật Điện ảnh năm 2022, ngày 15/6

Luật có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2023 với nhiều đổi mới tiến bộ, trong đó có quy định hậu kiểm đối với phim chiếu mạng; quy định về phân loại và hiển thị mức phân loại, cảnh báo nội dung phim; cơ chế thu hút, khuyến khích sản xuất, ưu đãi đoàn làm phim nước ngoài quay phim tại Việt Nam; quy định cụ thể về phân cấp quản lý hoạt động điện ảnh… Luật Điện ảnh năm 2022 được các nhà sản xuất, phát hành, phổ biến phim, các doanh nghiệp xuất, nhập khẩu… đánh giá cao và hồ hởi đón nhận.

3. Quốc hội thông qua Luật phòng, chống bạo lực gia đình (sửa đổi) năm 2022

Ngày 14/11/2022, tại kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật Phòng chống bạo lực gia đình (sửa đổi) với 6 chương 56 điều, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2023. Đây là một trong những dự án luật nhận được sự quan tâm đặc biệt của cử tri và dư luận. Có nhiều điểm mới tích cực của luật (sửa đổi) như đã thiết lập các chính sách, quy định bảo đảm thể chế hóa kịp thời chủ trương, đường lối của Đảng để xây dựng gia đình Việt Nam no ấm, bình đẳng, tiến bộ, hạnh phúc, văn minh. Luật cũng đổi mới cách tiếp cận khi xây dựng chính sách...

4. Nghệ thuật làm gốm của người Chăm được UNESCO ghi danh vào danh sách di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp

Nghệ thuật làm gốm truyền thống của người Chăm thuộc loại hình nghề thủ công truyền thống, tạo ra các sản phẩm gốm bằng tay thông qua việc sử dụng các công cụ đơn giản. Điều đặc biệt của di sản là người thực hành chủ yếu là phụ nữ dân tộc Chăm, với các kiến thức và kỹ năng thủ công được truyền tải trong gia đình, dòng họ và cộng đồng thông qua truyền miệng và thực hành hằng ngày. UNESCO đã ghi nhận giá trị di sản nghệ thuật làm gốm của người Chăm liên quan đến sự trao đổi, tương tác giữa các cá nhân trong công đồng thông qua lao động và hoạt động xã hội, nâng cao vai trò của phụ nữ Chăm trong xã hội hiện đại.

Bên cạnh đó là những giá trị gắn với nghệ thuật diễn xướng dân gian, phong tục, tập quán, tín ngưỡng và lễ hội, trong đó có các nghi lễ liên quan đến tổ tiên nghề gốm Chăm. Sự ghi danh này sẽ góp phần đắc lực vào việc lưu giữ bản sắc văn hóa Chăm ở Việt Nam và khu vực Đông Nam Á.

Nghệ nhân làm gốm ở làng Bàu Trúc, tỉnh Ninh Thuận - Ảnh: Cao Minh Tèo

5. Di sản tư liệu "Bia ma nhai Ngũ Hành Sơn" và "Hệ thống văn bản làng Trường Lưu, Hà Tĩnh (1689-1943)" được UNESCO ghi vào Danh mục di sản tư liệu khu vực châu Á - Thái Bình Dương ngày 26/11

Bia ma nhai tại danh thắng Ngũ Hành Sơn là tài liệu gốc duy nhất được vua Minh Mạng ngự bút và cho khắc lên các vách núi, hang động. Sự kiện này được ghi chép lại trong các tài liệu lịch sử như Đại Nam Nhất Thống chí, Đại Nam Thực lục, Đại Nam dư địa chí ước biên…

Văn bản Hán Nôm làng Trường Lưu, Hà Tĩnh (1689-1943) là bộ sưu tập độc bản được viết bằng tay, gồm: 26 sắc phong gốc do các vua triều Lê, Nguyễn ban tặng; 19 tờ văn bằng và 3 bức trướng bằng lụa, viết bằng chữ Hán và chữ Nôm từ năm 1689 đến năm 1943.

6. Đàm phán thành công việc hồi hương kim ấn "Hoàng đế chi bảo"

Dù đến nay vẫn chưa mua được ấn vàng mang về nước nhưng Bộ VHTT&DL khẳng định chắc chắn bằng cách này cách khác sẽ mang được ấn vàng về nước.

Quyết tâm thực hiện việc hồi hương ấn vàng không chỉ để hoàn thiện các sưu tập cổ vật, bảo vật, di sản văn hóa bị thất lạc, "chảy máu" ra nước ngoài, mà còn khẳng định vị thế, tầm ảnh hưởng của dân tộc; khẳng định sự đúng đắn, tiên quyết của Đảng và Nhà nước ta về quan điểm bảo tồn, gìn giữ và phát huy giá trị di sản văn hóa.

Đây cũng là việc làm rất có ý nghĩa đảm bảo tính toàn vẹn của di sản văn hóa - một nội dung quan trọng mà UNESCO rất chú trọng trong bảo tồn di sản văn hóa, đồng thời thể hiện vai trò của Việt Nam trong việc thực hiện các cam kết quốc tế tại các công ước quốc tế mà Việt Nam tham gia.

Kim ấn "Hoàng đế chi bảo" của vua Minh Mạng

7. Liên hoan Phim quốc tế Hà Nội lần thứ 6

Liên hoan Phim quốc tế Hà Nội lần thứ VI do Bộ VHTT&DL phối hợp với UBND thành phố Hà Nội tổ chức. Đây là sự kiện văn hóa, chính trị quan trọng trong năm 2022 với sự tham dự của các nghệ sĩ điện ảnh nổi tiếng trong nước, khu vực và trên thế giới.

Không chỉ là sự kiện văn hóa, điện ảnh quan trọng, Liên hoan Phim quốc tế Hà Nội 2022 còn là hoạt động góp phần thúc đẩy phát triển du lịch và dịch vụ, quảng bá đất nước Việt Nam tươi đẹp, mến khách thông qua hình ảnh Thủ đô Hà Nội có bề dày lịch sử nghìn năm văn hiến, thanh bình được UNESCO vinh danh là thành phố sáng tạo, từ đó định vị thương hiệu, quảng bá hình ảnh Việt Nam trong lĩnh vực sáng tạo nghệ thuật gắn với tầm nhìn phát triển văn hóa xã hội bền vững.

8. Tổ chức và thi đấu thành công SEA Games 31

Tổ chức thành công SEA Games 31, từ ngày 12-23/5/2022, Việt Nam được bạn bè quốc tế đánh giá cao. Đại hội cũng nhận được sự hưởng ứng của nhân dân, người hâm mộ và thực sự trở thành ngày hội, xua tan không khí ảm đạm của đại dịch Covid-19, khơi dậy khát vọng cống hiến.

Đoàn thể thao Việt Nam thi đấu thành công, đứng thứ nhất toàn đoàn, với tổng số 446 huy chương các loại, phá nhiều kỷ lục của đại hội ở các môn bơi, điền kinh, xe đạp, cử tạ, đặc biệt đã bảo vệ thành công huy chương vàng SEA Games của môn bóng đá nam và huy chương vàng SEA Games lần thứ 7 của đội tuyển bóng đá nữ.

9. Lần đầu tiên đội tuyển bóng đá nữ Việt Nam tham dự World Cup 2023

Ngoài việc bảo vệ thành công tấm huy chương vàng tại SEA Games 31, đội tuyển bóng đá nữ Việt Nam còn gây được tiếng vang lớn khi lần đầu tiên trong lịch sử giành tấm vé chính thức tham dự vòng chung kết World Cup 2023. Đây là chiến tích lịch sử của tuyển nữ Việt Nam, sau biết bao cố gắng, nỗ lực. "Những cô gái kim cương" đã hoàn thành giấc mơ World Cup cho bóng đá nữ nước nhà.

Lần đầu tiên đội tuyển bóng đá nữ Việt Nam tham dự World Cup 2023 là một trong những sự kiện văn hóa, thể thao, du lịch tiêu biểu năm 2022

10. Việt Nam mở cửa hoàn toàn du lịch từ ngày 15/3, du lịch nội địa phục hồi mạnh mẽ, đạt trên 100 triệu lượt khách năm 2022

Ngày 15/3/2022, Việt Nam công bố chính thức mở cửa trở lại hoạt động du lịch trong điều kiện bình thường mới trên tất cả các cửa khẩu, bằng đường bộ, đường biển, đường sắt, đường hàng không. Khôi phục toàn bộ chính sách visa như trước Covid-19.

Đường sách Nguyễn Văn Bình nhìn ra hướng Nhà thờ Đức Bà tấp nập khách du lịch tham quan - Ảnh: Ngô Thế Bảo

Không hạn chế bất cứ hoạt động du lịch nào với khách nội địa. Với việc mở cửa này, Việt Nam được Tổ chức Du lịch Thế giới (UNWTO) đánh giá là một trong những nước có chính sách mở cửa cởi mở nhất thế giới. Việt Nam cũng là một trong những nước mở cửa sớm nhất khu vực.