Xác lập sự cân đối kinh tế vĩ mô

Cân đối nền kinh tế nước nhà để xây dựng kế hoạch thu hút đầu tư là nhiệm vụ bắt buộc. Công việc ấy không phải của cấp tỉnh mà dứt khoát là của Chính phủ.

Đọc E-paper

Trong cân đối kinh tế vĩ mô, cần lưu ý đến các "nền kinh tế” có tính chất địa phương hay khu vực. Lâu nay, nền kinh tế vẫn được chỉ đạo phát triển theo trục từ trung ương đến địa phương, nhưng trong thực tế đã có sự đảo chiều, làm xuất hiện nền kinh tế có tính chất khu vực.

Mỗi địa phương là một vùng kinh tế nên phải cạnh tranh quyết liệt để giành vốn, để tạo ra sự phát triển. Nếu đưa ra các tiêu chuẩn, đòi hỏi địa phương làm cùng một việc, đương nhiên sẽ có đầu tư thừa, vay nợ lớn, dẫn đến phình đầu tư công, nợ công.

Sân golf là một ví dụ. Nhiều người cho rằng sân golf là chỗ ăn chơi, nhưng đã đến lúc phải nhìn nó như một phần lối thoát của các địa phương để phát triển kinh tế vùng.

Vấn đề là đất nào dành cho sân golf? Nếu lấy đất lúa thì trước hết phải thúc đẩy phát triển nông nghiệp với công nghệ cao, phát triển làng nghề. Chúng ta phải làm thế nào để nông thôn có được giải pháp phát triển kinh tế thỏa đáng, không mất cân đối trong nền kinh tế chung của cả nước.

Các địa phương có chung đường biên giới với các quốc gia cũng chọn kinh tế cửa khẩu để chuyển đổi cơ cấu kinh tế vùng. Gần như tỉnh nào có biển, cũng có khu kinh tế biển, khu kinh tế cảng và Việt Nam trở thành quốc gia cứ cách độ 100 cây số lại có một cảng biển.

Phát triển kinh tế địa phương kiểu như thế là mất cân đối bởi thiếu một chính sách nhất quán về phát triển kinh tế đất nước. Đấy là một biến động lớn về phương diện phát triển, nhưng những người làm chính sách dường như cố tình không nhận ra.

Trong cân đối kinh tế vĩ mô, phải lưu ý những diễn biến khách quan của cuộc sống, phải theo sát các diễn biến ấy để hỗ trợ, chỉ đạo chứ không phải bắt nó theo ý mình.

Nếu không nắm được diễn biến tự nhiên của sự phát triển kinh tế vùng để điều chỉnh, để hình thành các chính sách cụ thể thì đấy là lỗi của quản lý nhà nước.

Sự cân đối là rất quan trọng trong việc tạo ra các vùng kinh tế của Việt Nam, để từ đó có được những giải pháp đúng đắn. Sân golf là một loại đầu tư, cảng biển là một loại đầu tư, khu kinh tế cửa khẩu là một loại đầu tư, nhưng tất cả sự đầu tư ấy phải nằm trong một quy hoạch đầu tư chuẩn và đấy chính là nền tảng của sự ổn định của một nền kinh tế.

Bên cạnh đó, không gian kinh tế nhà nước và kinh tế tư nhân cũng đang mất cân đối. Kinh tế Việt Nam đang phát triển nhưng kinh tế tư nhân hoàn toàn không phải là một khu vực kinh tế có thế lực.

Về mặt chính trị, kinh tế nhà nước là chủ đạo, được ưu tiên chiếm dụng tới 60-70% tín dụng trong nước, có quyền tiếp cận đất đai vô biên.

Người ta tìm đối tác kinh doanh có "đủ sức khỏe" để hợp tác, những người yếu đương nhiên bị lờ đi. Kinh tế tư nhân bị các định kiến thông thường trong nước xem nhẹ. Đấy là một thảm trạng.

Một vấn đề quan trọng nữa là sự cân đối giữa nền kinh tế nội địa và nền kinh tế hướng ngoại. Nếu không xây dựng, phát triển được thị trường trong nước, nền kinh tế sẽ không có nhiều tương lai, bởi kinh tế lấy xuất khẩu làm mũi nhọn bắt đầu bộc lộ những điểm yếu.

Xây dựng và khuếch đại kinh tế trong nước, thị trường trong nước là cần thiết và được đảm bảo bởi những dự án hoàn toàn có tính khả thi.

Với định hướng đó, cần có những đầu tư cao cấp hơn để có thể đặt nền móng cho các ngành công nghiệp tiêu dùng với công nghệ cao hơn, chất lượng hàng hóa tốt hơn để đón đầu nhu cầu của chất lượng tiêu dùng cho thị trường 100 triệu dân.

Mặt khác, chú ý đến các ngành công nghiệp mũi nhọn, những ngành công nghiệp bảo đảm không chỉ an sinh xã hội, mà cả an ninh công nghiệp, môi trường. Vì thế, không được phép phân công những ngành công nghiệp mũi nhọn về địa phương.

Xác lập sự cân đối của tổng thể nền kinh tế là công việc vô cùng quan trọng. Bộ Kế hoạch và Đầu tư là cơ quan phải chịu trách nhiệm trước Nhà nước và nhân dân để đưa ra quy hoạch xác lập sự cân đối kinh tế vĩ mô.