Đề xuất bổ sung quy định miễn nhiệm, từ chức nếu để xảy ra lãng phí nghiêm trọng

Thứ trưởng Bộ Tài chính Hồ Sỹ Hùng cho biết, dự thảo luật đã xác định rõ 7 nhóm quyền và trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, tổ chức; đồng thời quy định 6 nhóm quyền, trách nhiệm của cán bộ, công chức, viên chức trong khu vực Nhà nước.

Điểm nhấn của dự luật là nguyên tắc cá nhân hóa trách nhiệm: người đứng đầu cơ quan, tổ chức phải chịu trách nhiệm trực tiếp nếu không thực hiện đúng các quy định về phòng, chống lãng phí hoặc để xảy ra hành vi gây lãng phí trong phạm vi quản lý.

Dự thảo cũng trao quyền cho mọi cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc cung cấp thông tin phát hiện lãng phí. Khi nhận được thông tin, người đứng đầu cơ quan, tổ chức có trách nhiệm kiểm tra, làm rõ, ngăn chặn và khắc phục kịp thời; đồng thời xử lý hoặc báo cáo cấp có thẩm quyền để xử lý sai phạm, công khai kết quả và giải trình trước cơ quan chức năng. Chính phủ được giao nhiệm vụ ban hành các quy định chi tiết nhằm bảo vệ người cung cấp thông tin, người đấu tranh chống lãng phí và cả người thân của họ.

Đáng chú ý, dự thảo Luật đã liệt kê 9 nhóm hành vi gây lãng phí và 9 nhóm hành vi vi phạm trong tổ chức thực hiện phòng, chống lãng phí, khắc phục khoảng trống mà luật hiện hành chưa điều chỉnh.

Trong báo cáo thẩm tra, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính tán thành sự cần thiết ban hành Luật Tiết kiệm, chống lãng phí thay thế luật hiện hành. Chủ nhiệm Ủy ban Phan Văn Mãi nhấn mạnh, cần nghiên cứu bổ sung cơ chế trách nhiệm giải trình, cơ chế khuyến khích và bảo vệ người tố giác, đồng thời phân định rõ trách nhiệm cá nhân và trách nhiệm liên đới.

Đặc biệt, cơ quan thẩm tra đề nghị quy định rõ nguyên tắc xử lý kỷ luật, miễn nhiệm hoặc buộc từ chức đối với người đứng đầu khi để xảy ra lãng phí nghiêm trọng trong phạm vi quản lý.

Theo ông Phan Văn Mãi, xử lý vi phạm trong lĩnh vực tiết kiệm, chống lãng phí là nội dung then chốt, giúp khắc phục những vướng mắc hiện nay. Vì vậy, cần bổ sung quy định cụ thể về xử lý vi phạm, trách nhiệm bồi thường thiệt hại và xác định rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân cũng như trách nhiệm liên đới của người đứng đầu.

Ông đề xuất luật cần quy định trực tiếp, hoặc giao Chính phủ quy định, các trường hợp gây lãng phí phải bồi thường cùng mức bồi thường cụ thể, nhằm bảo đảm tính răn đe và công bằng trong việc xử lý.