Đại biểu Quốc hội kiến nghị nâng ngưỡng chịu thuế cho hộ kinh doanh lên 400 triệu đồng/năm

Theo dự thảo Luật, cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 200 triệu đồng/năm trở xuống sẽ được miễn thuế thu nhập cá nhân, trong khi nhóm từ 200 triệu đến 3 tỷ đồng/năm sẽ phải nộp thuế theo tỷ lệ từ 0,5 - 5% tùy theo ngành nghề. Tuy nhiên, nhiều đại biểu cho rằng mức 200 triệu đồng hiện nay không phản ánh đúng khả năng tài chính thực tế, bởi cách tính thuế dựa trên doanh thu thay vì thu nhập ròng sau chi phí.

Đại biểu Hoàng Văn Cường (đoàn Hà Nội) phân tích, “nếu chỉ căn cứ doanh thu để xác định nghĩa vụ thuế thì sẽ thiệt thòi cho những hộ kinh doanh nhỏ, chi phí vận hành lớn, lợi nhuận thực tế không đáng kể”. Theo ông, cần xem xét lại cách tính thuế dựa trên lợi nhuận, hoặc ít nhất là nâng ngưỡng doanh thu chịu thuế để phù hợp hơn với điều kiện kinh tế - xã hội hiện nay.

Đồng quan điểm, đại biểu Trần Hoàng Ngân (đoàn TP.HCM) nhấn mạnh việc quy định mức doanh thu 200 triệu đồng/năm là “rất thấp”, không đảm bảo công bằng so với nhóm người làm công ăn lương.

Ông dẫn chứng: “Với mức giảm trừ gia cảnh hiện nay là 15,5 triệu đồng/tháng, tương đương khoảng 186 triệu đồng/năm, thì hộ kinh doanh có doanh thu 200 triệu đồng thực chất chưa đến ngưỡng thu nhập chịu thuế. Nếu tính cả chi phí hoạt động, phần lợi nhuận còn lại gần như không đáng kể”.

Theo đại biểu Ngân, để đảm bảo tương thích với thực tế, nên nâng ngưỡng chịu thuế lên từ 300 đến 400 triệu đồng/năm, mới phản ánh đúng năng lực tài chính của hộ kinh doanh và đảm bảo công bằng với người nộp thuế có thu nhập ổn định từ tiền lương, tiền công.

Bên cạnh đó, nhiều đại biểu cũng góp ý về biểu thuế lũy tiến mới được rút gọn từ 7 bậc xuống còn 5 bậc, với các mức thuế suất 5%, 15%, 25%, 30% và 35%.

Theo đại biểu Hoàng Văn Cường, cách rút gọn này có thể dẫn đến bất hợp lý trong phân tầng thu nhập, khi người có thu nhập tăng nhẹ lại chịu mức thuế cao hơn nhiều. Ông nêu ví dụ: “Người có thu nhập tính thuế 10 triệu đồng chịu thuế 5%, nhưng chỉ cần tăng lên 11 triệu đồng đã phải chịu 15%. Mức nhảy quá đột ngột này có thể khiến người lao động mất động lực phấn đấu”.

Đại biểu Cường đề xuất giữ nguyên biểu thuế 7 bậc như hiện hành, đồng thời điều chỉnh khoảng cách thu nhập giữa các bậc theo hướng lũy tiến đều và hợp lý hơn. Ông đề nghị các mức cụ thể: phần thu nhập tính thuế đến 10 triệu đồng áp dụng 5%, trên 10 - 20 triệu đồng áp dụng 10%, trên 20 - 40 triệu đồng áp dụng 15%, trên 40 - 60 triệu đồng áp dụng 20%, trên 60 - 80 triệu đồng áp dụng 25%, trên 80 - 100 triệu đồng áp dụng 30%, và trên 150 triệu đồng áp dụng 35%.

Đại biểu Nguyễn Thanh Phương (đoàn Cần Thơ) cũng đồng tình, cho rằng biểu thuế 5 bậc là chưa công bằng, đặc biệt đối với nhóm có thu nhập trung bình từ 10 đến 60 triệu đồng/tháng, chiếm tỷ lệ lớn trong xã hội. Theo ông, thuế cần được thiết kế để khuyến khích người lao động nỗ lực nâng cao thu nhập, chứ không tạo cảm giác “tăng thu nhập là bị phạt thêm thuế”.

Các đại biểu thống nhất rằng việc sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân lần này cần hướng tới đảm bảo công bằng, minh bạch, giảm gánh nặng cho người có thu nhập thấp và hộ kinh doanh nhỏ, đồng thời tạo động lực phát triển sản xuất - kinh doanh và thúc đẩy tiêu dùng nội địa, phù hợp với mục tiêu tăng trưởng bền vững của nền kinh tế.