“Cú hích” cho công nghiệp âm nhạc Việt

Thị trường âm nhạc năm 2023 rất sôi động, bởi số lượng liveshow, live concert hoành tráng của nghệ sĩ tên tuổi trong nước và “bùng nổ” nhiều lễ hội, đêm nhạc có sự tham gia của hàng loạt ngôi sao quốc tế, giúp Việt Nam dần có tên trên bản đồ âm nhạc đẳng cấp thế giới, bước đầu xây dựng nền tảng để đẩy mạnh phát triển công nghiệp âm nhạc.

Đặc biệt, việc tổ chức các sự kiện, hoạt động âm nhạc quy mô lớn cũng được nhiều địa phương quan tâm. Ông Trần Hải Vân - Phó Cục trưởng Cục Hợp tác quốc tế (Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch) cho biết: “Ngành âm nhạc nói riêng và nghệ thuật biểu diễn nói chung được coi là một lĩnh vực mũi nhọn trong Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa của Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030. Bên cạnh đó, âm nhạc cũng được nhiều thành phố, địa phương lựa chọn là “thế mạnh sáng tạo”, góp phần vào quá trình phát triển bền vững kinh tế - xã hội. Đơn cử là Liên hoan Âm nhạc quốc tế Gió Mùa được coi là một hoạt động chiến lược nhằm triển khai Đề án Phát triển Công nghiệp văn hóa trên địa bàn thủ đô giai đoạn 2021-2025”.

Năm nay, Gió Mùa đã tỏa ra năm địa điểm cùng lúc, biểu diễn liên tục trong nhiều đêm, tạo thành chuỗi sự kiện âm nhạc “Phố hàng Nhạc” của Hà Nội lần đầu tiên hoàn toàn miễn phí. Sự thay đổi này khiến Gió Mùa tiếp cận đa dạng khán giả hơn, sự chuyên nghiệp trong mọi khâu tổ chức được nâng cấp, đáp ứng yêu cầu của 40 nghệ sĩ, ban nhạc trong nước và quốc tế, cùng hàng chục nghìn khán giả. Công ty sản xuất Gió Mùa còn nỗ lực tổ chức hội thảo, truyền thông, quảng bá... để mở rộng tầm ảnh hưởng, xứng đáng là “thương hiệu” của Hà Nội với quyết định chính thức cho phép tổ chức sự kiện này tại Hoàng thành Thăng Long, trước mắt đến năm 2027.

Thực hiện Chiến lược phát triển các ngành Công nghiệp văn hóa Việt Nam đến năm 2030, TP.HCM đã xác định ngành công nghiệp Điện ảnh và công nghiệp Âm nhạc là một trong tám ngành tiềm năng, lợi thế để phát triển ngành công nghiệp văn hóa theo hướng chuyên nghiệp, hiện đại. Hiện tại, Thành phố đang xây dựng Lễ hội Âm nhạc Quốc tế TP.HCM - Hò Dô thành thương hiệu, tổ chức hằng năm tại phố đi bộ Nguyễn Huệ. Bà Nguyễn Thị Thanh Thúy - Phó giám đốc Sở Văn hóa Thể thao TP.HCM, cho biết: “Mục tiêu của Hò Dô 2023 sẽ là địa chỉ hấp dẫn cho khán giả trong nước và quốc tế tìm đến trải nghiệm âm nhạc kết hợp du lịch. Để đạt được mục tiêu này bắt buộc các sự kiện phải liên tục diễn ra và đổi mới, tạo thành thông lệ cũng như điểm đặc trưng cho du khách nhớ đến. Không chỉ thưởng thức âm nhạc ở đủ thể loại đến từ nhiều quốc gia, công chúng còn có cơ hội khám phá và trải nghiệm không khí của một lễ hội thực sự theo tiêu chuẩn quốc tế, với các hoạt động triển lãm, ẩm thực, vui chơi bên lề sự kiện chính”.

Được tổ chức tại các địa danh du lịch biển nổi tiếng như: Nha Trang, Phú Quốc... 8Wonder được kỳ vọng sẽ trở thành thương hiệu lễ hội âm nhạc toàn cầu, thu hút đông đảo nghệ sĩ và khán giả quốc tế, góp phần quảng bá và thúc đẩy du lịch Việt Nam. Trong vai trò là cơ quan chủ trì, Cục Hợp tác quốc tế đã phối hợp với Viện Văn hóa Nghệ thuật quốc gia Việt Nam và các địa phương liên quan hỗ trợ một số thành phố, đô thị xây dựng hồ sơ tham gia Mạng lưới các thành phố sáng tạo của UNESCO. Và Đà Lạt đã được UNESCO ghi danh là Thành phố sáng tạo trong lĩnh vực Âm nhạc vào ngày 31/10 vừa qua. Gần đây, bên cạnh du lịch, tiềm năng của các ngành công nghiệp văn hóa, đặc biệt là âm nhạc đóng vai trò cốt lõi để thúc đẩy hội nhập quốc tế, phát triển đô thị bền vững, gắn kết các nhóm xã hội, dân tộc và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân Đà Lạt và tỉnh Lâm Đồng.

Theo thống kê của Touring Data (ngày 13/10), concert Born Pink ở Hà Nội của BlackPink đã thu hút 67.443 khán giả và có doanh thu 13.660.064 USD (hơn 333,4 tỷ đồng), cao gấp 3 lần show diễn ở Seoul (Hàn Quốc). Theo Sở Du lịch Hà Nội, sự kiện nhóm nhạc BlackPink đến Hà Nội biểu diễn đã có hiệu quả lớn đến quảng bá hình ảnh điểm đến Việt Nam thân thiện, hấp dẫn, có năng lực tổ chức các sự kiện lớn của quốc tế. Nhờ sức hút của sự kiện này, du lịch Hà Nội đã đón khoảng 2,38 triệu lượt khách (quốc tế và nội địa), tăng 7,3% so với tháng 6/2023. Các sự kiện khác như Hay Fest, Gió Mùa, 8Wonder... đều bán hết vé, với số lượng hàng chục ngàn khán giả. Qua đó cho thấy, dư địa phát triển nghệ thuật biểu diễn tại Việt Nam là rất lớn.

Có thể nói, những năm qua và đặc biệt là năm 2023 công nghiệp âm nhạc Việt Nam đã có bước tiến dài với hàng loạt sự kiện âm nhạc lớn được đầu tư bài bản.Tuy nhiên, hầu hết sự kiện âm nhạc lớn hiện nay đều chưa thể “sống” được nhờ bán vé, kinh phí tổ chức phải bù đắp từ nhà tài trợ. Như nhạc sĩ Quốc Trung của Gió Mùa cho biết, nhiều khán giả trẻ đam mê âm nhạc nhưng chưa đủ độc lập về tài chính: “Giá vé có thể đủ với chi phí của Gió Mùa, nhưng sẽ rất hạn chế với sự tham gia của mọi người. Chúng tôi khá khó khăn trong việc đưa ra mức giá, bán hết vé cũng chưa đủ 50% kinh phí. Hy vọng lễ hội dần trở thành thói quen của công chúng, người dân đều dành một khoản thu nhập để phục vụ đời sống tinh thần. Nhờ vậy, ngành công nghiệp âm nhạc mới phát triển và chúng tôi không cần phụ thuộc vào nhà tài trợ”. Thực tế đã chứng minh hiệu quả về quảng bá du lịch văn hóa và kinh tế của một sự kiện âm nhạc lớn mang lại cho địa phương luôn rất lớn. Theo PGS-TS. Nguyễn Thị Thu Phương - Viện trưởng Viện Văn hóa nghệ thuật quốc gia Việt Nam, các địa phương cần cải thiện chính sách và mô hình văn hóa, trong đó tập trung vào âm nhạc, thúc đẩy hợp tác công tư, huy động các nguồn lực để phát triển bền vững. Sự quan tâm và những quyết sách mang tính định hướng để Hò Dô trở thành một thương hiệu văn hóa, có chỗ đứng vững chắc trên bản đồ lễ hội âm nhạc thế giới... của TP.HCM là rất đáng mừng.