Chấn thương thể thao và những điều cần biết

Chấn thương xảy ra trong khi chơi thể thao hoặc tập luyện thì gọi là chấn thương thể thao. Trong đó chủ yếu là chấn thương hệ thống cơ, xương, khớp và các mô liên quan như sụn, dây chằng. Tùy theo loại chấn thương, vị trí và mức độ nghiêm trọng mà có những xử trí chấn thương khác nhau.

Đối với những chấn thương mới gặp phải, bạn có thể áp dụng phương pháp RICE để sơ cứu chấn thương khi chơi thể thao, thể dục cơ bản:

R - Rest (Nghỉ ngơi): Hạn chế vận động ở vùng chi bị thương. Bạn cần tạm ngừng các hoạt động thể thao, đồng thời giảm tối đa thời gian di chuyển, vận động để xương khớp được nghỉ ngơi hoàn toàn.

I - Ice (Chườm lạnh): Nhiệt lạnh rất hữu ích trong việc kiểm soát tình trạng sưng, viêm cũng như giúp giảm đau rất nhiều, cách 2-3 giờ mỗi lần, mỗi lần chườm trong 15-30 phút trong vòng 3 ngày đầu xảy ra chấn thương.

C - Compress (Băng ép): Băng bó, ép chặt nhẹ vùng chấn thương bằng băng thun co giãn giúp hạn chế sưng. Chú ý cách quấn tròn chi hay quấn kiểu số 8 ở vùng khớp, cũng như lực quấn không quá chặt.

E - Elevate (Kê cao chi): Kê phần chi bị thương cao hơn so với toàn bộ cơ thể có tác dụng trong việc giảm sưng, đau và viêm nhờ giúp hồi lưu tốt hơn của hệ tĩnh mạch.

Với những gãy xương phức tạp hơn có thể cần phải phẫu thuật để giúp cố định xương trở lại vị trí ban đầu. Khi quá trình điều trị gần hoàn tất, một liệu trình vật lý trị liệu sẽ được đề ra cho mỗi cá nhân riêng biệt, giúp cải thiện tính linh hoạt của khớp và chuyển động của chi gãy, tránh teo cơ, tăng cường tuần hoàn tĩnh mạch cũng như bổ sung chất dinh dưỡng đến xương gãy. 

Đối với gãy xương do mỏi đòi hỏi thời gian nghỉ ngơi dài hơn, có thể kéo dài đến 8 tuần, giúp xương lành lại và ngăn ngừa tổn thương thêm.

Người đang điều trị chấn thương nên duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên và tuân thủ lượng canxi được khuyến khích giúp giảm nguy cơ bị gãy xương, điều này sẽ giúp xương chắc khỏe và giữ cho cơ thể cân đối và khỏe mạnh. 

* Khoa Chấn thương chỉnh hình Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM