Nhiều quốc gia chạy đua tìm vắc-xin ngừa Covid-19

Ba công ty công nghệ sinh học đang là tâm điểm chú ý toàn cầu khi công bố tìm được vắc-xin phòng ngừa Covid-19 là CureVac, BioNTech của Đức và Moderna Therapeutics của Mỹ.

Mới đây, Moderna Therapeutics đã cho xuất xưởng lô vắc-xin đầu tiên, được sản xuất dựa trên bộ gen của SARS-CoV-2 mà các nhà nghiên cứu Trung Quốc giải mã được từ giữa tháng 1/2020. Lô vắc-xin đầu tiên này đã được thử nghiệm trên các tình nguyện viên Mỹ vào tuần trước.

Trước đó, nhiều thông tin cho biết Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng đã tìm cách thuyết phục CureVac nghiên cứu và phát triển vắc-xin tại Mỹ. Ủy ban châu Âu (EC) cũng đã cam kết thêm 85 triệu USD cho CureVac. Tương tự, BioNTech cũng được một công ty Trung Quốc đề xuất chi 133,3 triệu USD mua cổ phần, bên cạnh những đề nghị khác sau khi công ty này tham gia cuộc đua phát triển vắc-xin.

Các nhà khoa học tại Viện Nghiên cứu virus và Công nghệ sinh học Vector ở thành phố Novosibirsk của Nga cũng đã phát triển thành công các nguyên mẫu vắc-xin ngừa Covid-19 dựa trên 6 nền tảng công nghệ khác nhau và hy vọng có thể phát triển thành công vắc-xin vào 3 tháng cuối năm 2020.

Link bài viết

Là một trong những quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi sự bùng phát của Covid-19, Iran cũng đang phát triển vắc-xin và sẵn sàng bắt đầu sản xuất bộ dụng cụ xét nghiệm để đối phó với dịch bệnh. Đồng thời, nước này cũng công bố sản xuất được một loại thuốc tổng hợp để điều trị Covid-19; loại thuốc này đã được thử nghiệm trên một số bệnh nhân và sẽ được phân phối trong 10 ngày tới.

Trước đó, Bộ Y tế Công cộng của Anh cũng đang nghiên cứu một loại vắc-xin khác và hy vọng sẽ được thử nghiệm trong mùa hè. Viện Pasteur của Pháp cũng đang phát triển vắc-xin dựa trên vắc-xin chống bệnh sởi và đã đưa vào thử nghiệm trên chuột. 

Tại Trung Quốc, nhiều nghiên cứu cũng được công bố và mới đây, một ngàn nhà khoa học đã hợp tác với Viện Khoa học Quân y phát triển loại vắc-xin được mô tả là ứng cử viên có nhiều khả năng thành công nhất. Hiện, Viện này đang tuyển dụng tình nguyện viên để thử nghiệm lâm sàng.

Tại Canada, Công ty được phẩm sinh học Medicago cũng vừa công bố đã sản xuất thành công một loại vắc-xin vỏ virus (Virus-Like Particle hay VLP) kháng SARS-CoV-2 chỉ 20 ngày sau khi có trình tự bộ gene của vi rút. Việc sản xuất VLP là bước đầu trong việc phát triển vắc-xin kháng Covid-19. Vắc-xin này đang được đưa vào thử nghiệm tiền lâm sàng về độ an toàn và hiệu quả. Khi hoàn tất, Medicago kỳ vọng sẽ thảo luận với các cơ quan y tế thích hợp để tiến hành thử nghiệm vắc-xin trên người vào tháng 7-8/2020.

Hàng loạt quốc gia trên thế giới đang chạy đua tìm ra vắc-xin chống lại SARS-CoV-2

Trước đây, Medicago đã có nhiều công trình nghiên cứu sáng tạo về vắc-xin. Sản phẩm đầu tiên của Medicago là một vắc-xin cúm mùa hiện đang được Bộ Y tế Canada xem xét phê duyệt.

Các loại vắc-xin dự phòng cúm đại dịch, rotavirus và norovirus đang được thử nghiệm tiền lâm sàng và lâm sàng giai đoạn II. Medicago cũng đang phát triển các loại kháng thể chống những virus hMPV, RSV.

Trước cuộc đua của các nước, Việt Nam cũng không ngoài cuộc khi Công ty TNHH MTV Vắc-xin và Sinh phẩm số 1 (Vabiotech) thuộc Bộ Y tế cũng dự kiến sẽ sản xuất thử nghiệm bước đầu 1.000 liều vắc-xin phòng Covid-19 trên giá thể baculovirus ở quy mô phòng thí nghiệm.

Trước đó, Quỹ Đổi mới sáng tạo (VINIF), Viện Nghiên cứu Dữ liệu lớn - VINBDI (thuộc Tập đoàn Vingroup) đã ký tài trợ 3 dự án nghiên cứu ứng phó nhanh với dịch Covid-19. Trong đó, Vabiotech nhận tài trợ 8 tỷ đồng để nghiên cứu, phát triển vắc-xin chống lại SARS-CoV-2 trên giá thể baculovirus ở quy mô phòng thí nghiệm. Vắc-xin được đánh giá trên động vật trước khi thử nghiệm trên người.

Từ năm 2019, Vabiotech và Trung tâm Vi sinh học của Đại học Bristol (Anh) đã thỏa thuận hợp tác trong sản xuất vắc-xin công nghệ cài đặt gen kể trên. Công nghệ này đã được nhiều nhà sản xuất vắc-xin lớn trên thế giới sử dụng tại hơn 1.000 phòng xét nghiệm và phát triển thành công một số loại vắc-xin.

Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu vắc-xin cho biết, còn rất nhiều thách thức vì khung thời gian ngắn nhất để phát triển vắc-xin vào khoảng một năm và sẽ phải trải qua 6 giai đoạn.