TP.HCM dự kiến triển khai 20.000 tủ đổi pin xe máy điện trên vỉa hè

Theo Sở Xây dựng TP.HCM, đơn vị này vừa có văn bản gửi UBND TP.HCM báo cáo và đề xuất phương án xã hội hóa việc đầu tư, lắp đặt các tủ đổi pin xe máy điện tại khu vực vỉa hè và một số vị trí công cộng đủ điều kiện trên địa bàn thành phố.

Đề xuất được đưa ra trên cơ sở tiếp nhận kiến nghị của hai doanh nghiệp là Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Great Wealth và Công ty CP Phát triển Trạm sạc Toàn cầu V-Green.

Cụ thể, Công ty Great Wealth cam kết đầu tư và triển khai khoảng 10.000 tủ đổi pin, bố trí cạnh các cột đèn chiếu sáng công cộng hiện hữu trên những tuyến đường có vỉa hè phù hợp. Dự kiến, hệ thống này sẽ hoàn thành trong quý I/2026, tạo điều kiện thuận lợi cho người sử dụng xe máy điện của nhiều hãng phổ biến như Honda, Yadea, Yamaha, VinFast… trong quá trình chuyển đổi sang phương tiện sử dụng điện và năng lượng xanh.

Song song đó, Công ty V-Green cũng đề xuất triển khai thêm 10.000 tủ đổi pin trên các tuyến đường có vỉa hè đủ điều kiện kỹ thuật và không gian. Hệ thống này dự kiến hoàn thành trong quý I/2026, hướng tới phục vụ trực tiếp hơn 400.000 tài xế công nghệ và lực lượng giao hàng đang hoạt động tại TP.HCM - nhóm đối tượng được xem là nòng cốt trong lộ trình điện hóa phương tiện hai bánh.

Theo phương án kỹ thuật, các tủ đổi pin có quy mô từ 6 đến 12 khay pin, công suất dao động từ 6 kW đến 12 kW, sử dụng nguồn điện 220V đấu nối từ hệ thống chiếu sáng công cộng hiện hữu theo hướng dẫn của ngành điện. Mỗi tủ được trang bị đầy đủ thiết bị chống rò điện, hệ thống giám sát vận hành từ xa thông qua kết nối mạng, đồng thời sử dụng công tơ điện riêng để bảo đảm minh bạch trong thanh toán chi phí điện năng.

Hai doanh nghiệp tham gia đề xuất đều cam kết tự đầu tư toàn bộ vốn, chịu trách nhiệm vận hành, bảo trì và bảo đảm an toàn kỹ thuật cho hệ thống. Đồng thời, các đơn vị này chấp nhận việc tự tháo dỡ, di dời và hoàn trả mặt bằng khi cơ quan có thẩm quyền yêu cầu, không phát sinh khiếu nại hay yêu cầu bồi thường.

Sở Xây dựng cho biết, hiện TP.HCM có khoảng 100.000 xe máy điện đang lưu hành, trong khi hạ tầng hỗ trợ mới chỉ gồm khoảng 300 trụ sạc nhanh và 50 điểm đổi pin công cộng. So với khuyến nghị quốc tế - bình quân khoảng 50 xe máy điện cần một trụ sạc hoặc tủ đổi pin, hệ thống hạ tầng hiện nay vẫn còn thiếu hụt đáng kể, chưa đáp ứng nhu cầu thực tế. Phần lớn người dân hiện vẫn sạc xe tại nhà riêng hoặc trong các khu chung cư, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn về điện và phòng cháy chữa cháy.

Trong Đề án Kiểm soát khí thải phương tiện giao thông đang được hoàn thiện, Sở Xây dựng đã xây dựng lộ trình đến năm 2029, theo đó 100% xe mô tô, xe gắn máy tham gia hoạt động vận tải công nghệ chở khách và hàng hóa tại TP.HCM sẽ chuyển sang sử dụng điện hoặc năng lượng xanh, tương đương khoảng 400.000 phương tiện. Xa hơn, đến năm 2030, thành phố được dự báo có thể đạt khoảng 1,2 triệu xe máy điện, kéo theo nhu cầu phát triển trên 25.000 trụ sạc và tủ đổi pin công cộng.

Từ thực tế đó, Sở Xây dựng kiến nghị UBND TP.HCM chấp thuận chủ trương cho phép sử dụng tạm thời vỉa hè, các cột đèn chiếu sáng công cộng và dải phân cách đủ điều kiện để lắp đặt tủ đổi pin xe máy điện. Đồng thời, giao Sở Xây dựng chủ trì, phối hợp với Công an TP.HCM và các đơn vị liên quan xây dựng phương án triển khai cụ thể, thống nhất vị trí lắp đặt, cấp phép thi công và thu phí sử dụng vỉa hè theo quy định.

Việc triển khai sẽ phải bảo đảm các yêu cầu nghiêm ngặt về trật tự an toàn giao thông, an toàn điện, phòng cháy chữa cháy và mỹ quan đô thị. Số lượng cũng như vị trí lắp đặt cụ thể sẽ được xem xét trên cơ sở điều kiện hạ tầng, mật độ giao thông và bề rộng vỉa hè tại từng khu vực, nhằm hài hòa giữa mục tiêu phát triển giao thông xanh và quyền lợi của người đi bộ, cư dân đô thị.