Vẫn nhờ vốn vay Nhật

1,8 tỉ USD là mức cam kết ODA của Nhật dành cho Việt Nam trong tài khóa 2011 nhằm hỗ trợ Việt Nam phát triển hạ tầng và nguồn nhân lực. 

>> ODA cho năm 2012 đạt gần 7,4 tỷ USD
>> Nhật Bản tiếp tục cho Việt Nam vay vốn ODA
>> Nâng cao hiệu quả nguồn vốn ODA với phát triển

Ông Tanizaki Yasuaki, Đại sứ Nhật tại Việt Nam

Ký hiệp định vốn vay ODA (viện trợ phát triển chính thức) cho 6 dự án cơ sở hạ tầng quan trọng với tổng giá trị 92,6 tỉ yen (1,2 tỉ USD) là kết quả lớn nhất từ chuyến thăm Nhật vừa qua của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng. PV đã trao đổi với ông Tanizaki Yasuaki, Đại sứ Nhật tại Việt Nam, xung quanh vấn đề này.

Việc ký hiệp định vốn vay trị giá 1,2 tỉ USD có phải là tín hiệu cho thấy Chính phủ Nhật hài lòng với cách Việt Nam sử dụng vốn ODA Nhật?

Nhìn chung, Việt Nam sử dụng nguồn vốn ODA của Nhật tương đối hiệu quả. Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại một số vấn đề. Chẳng hạn, quá trình từ lúc 2 bên thống nhất cho đến khi bắt đầu triển khai dự án mất rất nhiều thời gian. Một điều nữa là chủ đầu tư Việt Nam của một số dự án vốn ODA Nhật vẫn còn chậm trong việc thanh toán cho nhà thầu Nhật khi dự án hoàn tất. Và đôi lúc còn xảy ra bất đồng giữa chủ đầu tư và nhà thầu liên quan đến vấn đề trượt giá trong quá trình thực hiện dự án. Những vướng mắc này cần phải được nhìn nhận và giải quyết một cách nghiêm túc.

Vậy tiến độ giải ngân trong tài khóa 2010 như thế nào?

Tài khóa 2010 theo cách tính của Nhật (từ tháng 4.2010 đến tháng 3.2011) đã kết thúc với mức giải ngân ODA khả quan. Đây là một trong những năm có mức giải ngân cao nhất từ trước đến nay, khoảng 1 tỉ USD.

Việc Chính phủ Nhật cắt giảm 10% vốn ODA cho các nước đang phát triển do tình hình khó khăn có ảnh hưởng đến dòng vốn vay dành cho Việt Nam hay không?

Mặc dù kinh tế thế giới khó khăn đã buộc Nhật phải cắt giảm 10% vốn ODA nhưng tôi khẳng định quan điểm của Chính phủ Nhật về cung cấp vốn ODA cho Việt Nam không thay đổi. Thậm chí Nhật có thể sẽ gia tăng nguồn vốn này nhằm giúp Việt Nam phát triển kinh tế, đầu tư cơ sở hạ tầng, giao thông.

Cam kết ODA của Nhật dành cho Việt Nam trong tài khóa 2011 đã được đưa ra tại Hội nghị Cuối kỳ Nhóm tư vấn các nhà tài trợ cho Việt Nam (CG Meeting) vào tháng 12.2010 với mức cam kết 1,8 tỉ USD.

Đâu là ưu tiên trong cơ cấu phân bổ vốn vay ODA cho Việt Nam?

Nguồn vốn này ưu tiên cho 2 lĩnh vực: Phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội, trong đó có hạ tầng giao thông và phát triển nguồn nhân lực.

Nhật bắt đầu cho Việt Nam vay từ năm 1992. Tính đến nay tổng số vốn ODA cam kết là bao nhiêu?

Tính đến năm 2011, tổng số vốn ODA cam kết của Chính phủ Nhật đối với Việt Nam là 19 tỉ USD. Hiện nay, Nhật vẫn đứng đầu trong số các nhà tài trợ song phương cho Việt Nam.

Vị thế nước có thu nhập trung bình có khiến Việt Nam mất đi ưu đãi về lãi suất cho vay như trước đây không?

Một số dự án cho vay ODA của Nhật cho Việt Nam sẽ được tính mức lãi suất thông thường dành cho nhóm này là 1,4%/năm. Tuy nhiên, trong 6 dự án vay vốn trị giá 1,2 tỉ USD nói trên chỉ có nhà máy nhiệt điện Nghi Sơn chịu lãi suất 1,4%/năm. Các dự án còn lại vẫn hưởng lãi suất từ 0,2-0,3%, mức đặc biệt mà Chính phủ Nhật chỉ dành cho các đối tác kinh tế.