Những sự kiện nổi bật của kinh tế Việt Nam 2009

Tổng hợp| 24/12/2009 09:33

Dù kim ngạch xuất nhập khẩu giảm sút, lượng kiều hối không bằng 2008 nhưng GDP năm 2009 của Việt Nam đã đạt con số lạc quan trong bối cảnh nền kinh tế thế giới suy giảm.

Những sự kiện nổi bật của kinh tế Việt Nam 2009

Dưới đây là những sự kiện kinh tế nổi bật nhất trong năm 2009 do DNSG Online tổng kết.

Tuy kim ngạch xuất nhập khẩu giảm sút, lượng kiều hối không bằng 2008 nhưng với chính sách kích thích kinh tế được Chính phủ triển khai ngay từ đầu năm, GDP năm 2009 của Việt Nam đã đạt con số lạc quan trong bối cảnh nền kinh tế thế giới suy giảm.

Hiệu quả lớn từ gói kích cầu 8 tỷ USD

Đó là công bố của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng tại Diễn đàn đầu tư toàn cầu của Việt Nam ngày 3/5/2009. Nhiều chuyên gia kinh tế nhận định, đây là một quyết sách nhậy bén và kịp thời của Chính phủ. Gói kích thích kinh tế với nhiều ưu đãi đã giúp doanh nghiệp vượt khó.

Chính sách kích cầu của Chính phủ đã góp phần giảm bớt ảnh hưởng của suy thoái. Theo nhận định của Ngân hàng thế giới, kinh tế Việt Nam đã được chèo lái qua cuộc khủng hoảng tốt hơn so với các nước khác trong khu vực. “Gói kích thích hiện đang có tác động tích cực và sẽ tạo những tác động tốt đến nền kinh tế Việt Nam. Chúng tôi tin rằng tốc độ tăng trưởng trong quý 2/2009 sẽ cao hơn quý 1” - lạc quan và tự tin, Thủ tướng đã khẳng định trước hơn 5.000 nhà đầu tư thế giới như vậy.

Tốc độ tăng trưởng GDP thấp nhất trong 10 năm gần đây

Mặc dù chịu ảnh hưởng không nhỏ từ suy thoái kinh tế chung nhưng tốc độ tăng trưởng GDP Việt Nam vẫn tăng dần qua 4 quý, lần lượt là 3,1%, 4,5%, 5,8% và 6,8%. Ước thực hiện cả năm 2009, GDP đạt khoảng 5,2% so với mục tiêu Quốc hội đề ra là khoảng 5%.
Thủ tướng nhấn mạnh, năm 2009 là năm có rất nhiều khó khăn thách thức, nhưng nhờ sự đồng tâm hiệp lực, Việt Nam đã đạt được những kết quả quan trọng, kinh tế đã thoát khỏi suy giảm và đạt tốc độ tăng trưởng khá, kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định.

Cụ thể như xuất khẩu gạo cả năm đạt khoảng 6 triệu tấn, mức cao nhất từ trước tới nay. Tổng vốn đầu tư toàn xã hội ước đạt 708,5 nghìn tỷ đồng, bằng 42,2% GDP, tăng 16% so với năm 2008. Tổng sản phẩm nội địa (GDP) dự kiến cả năm tăng khoảng 5,2%, đạt chỉ tiêu Quốc hội đề ra.

Tổng số chi cho an sinh xã hội tăng 62% so với năm 2008. Tỷ lệ hộ nghèo giảm, đến cuối năm còn khoảng 11%. Đáng chú ý, trong khi tăng trưởng GDP đạt được kết quả khả quan như vậy thì Chính phủ vẫn thực hiện tốt các biện pháp kiềm chế lạm phát. Cụ thể lạm phát năm 2009 chỉ ở mức trung bình khoảng 7%.

ODA đạt con số ấn tượng 5,8 tỷ USD

Sau khi xảy ra những chuyện đáng tiếc liên quan đến các dự án từ nguồn tài trợ ODA, tháng 2/2009, Nhật Bản chính thức nối lại viện trợ ODA cho Việt Nam. Đây là một quyết định quan trọng rất có ý nghĩa đối với quan hệ Việt Nam - Nhật Bản đang hướng tới mối quan hệ đối tác chiến lược lâu dài.

Năm 2009 cũng là năm Việt Nam giành được lượng vốn ODA khá lớn. Tổng vốn ODA ký kết cả năm ước đạt 5,8 tỷ USD và giải ngân đạt khoảng 3 tỷ USD. Tại hội nghị nhóm tư vấn các nhà trợ cuối năm 2009, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng khẳng định: “Việt Nam luôn trân trọng từng đồng vốn ODA và đảm bảo thực hiện các cam kết với trách nhiệm cao nhất”.

Trong lịch sử 16 năm tiếp nhận vốn ODA - kể từ năm 1993 đến nay - với tổng số tiền khoảng gần 40 tỉ USD. Năm 2009 - đây là năm Việt Nam nhận được số vốn cam kết cao kỷ lục. Với nguồn viện trợ 8 tỷ USD trong năm tới, rõ ràng, cộng đồng quốc tế đang ngày càng đánh giá cao về Việt Nam. Đây cũng là kết quả của quá trình tạo dựng niềm tin với bạn bè quốc tế mà Đảng, Nhà nước và nhân dân ta đã thực hiện liên tục trong nhiều năm qua; nhất là trong bối cảnh suy thoái kinh tế toàn cầu, Việt Nam có những tiến bộ rất khả quan về hiệu quả ổn định nền kinh tế; quyết tâm chống tham nhũng cùng những nỗ lực cải cách nền hành chính công.

FDI đạt mức 20 tỷ USD

Nhìn chung trong năm 2009, dịch vụ lưu trú và ăn uống vẫn là lĩnh vực thu hút sự quan tâm lớn nhất của các nhà đầu tư với trên 8,7 tỷ USD vốn cấp mới và tăng thêm. Trong con số này, có 31 dự án cấp mới với tổng vốn đầu tư là 4,9 tỷ USD và 8 dự án tăng vốn với số vốn tăng thêm là 3,8 tỷ USD.

Kinh doanh bất động sản đứng vị trí thứ hai, với 5,9 tỷ USD vốn đăng ký mới và tăng thêm.

Thứ ba là lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo với 2,84 tỷ USD vốn đăng ký, trong đó có 2,09 tỷ USD đăng ký mới và 751 triệu USD vốn tăng thêm. Hoa Kỳ hiện là nhà đầu tư đứng đầu trong danh sách 45 quốc gia và vùng lãnh thổ có dự án đầu tư tại Việt Nam, với tổng vốn đăng ký là 8,1 tỷ USD. Cayman Islands đứng thứ hai với tổng vốn đăng ký 2,02 tỷ USD. Thứ ba là Samoa với tổng vốn đăng ký 1,7 tỷ USD. Hàn Quốc đứng thứ tư với 1,58 tỷ USD vốn đăng ký, chiếm 8% tổng vốn đầu tư đăng ký. Đến nay, cả nước có 10.854 dự án FDI còn hiệu lực với 175 tỷ USD tổng vốn đăng ký.

“Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”

Chiến dịch “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” do Bộ Chính trị phát động không chỉ dừng lại ở những lời kêu gọi mà đã được cụ thể hoá bằng hành động. Bộ Tài chính cũng ban hành thông tư hỗ trợ từ Ngân sách nhà nước cho Chương trình xúc tiến thương mại thị trường trong nước năm 2009.

Theo đó, các chương trình đưa hàng Việt về nông thôn sẽ được hỗ trợ kinh phí tới 70%. Ngoài các biện pháp kích cầu đầu tư và tiêu dùng nhằm mở rộng thị trường nội địa cho các doanh nghiệp, Chính phủ còn thực hiện Chương trình xúc tiến thương mại nội địa với chi phí 51 tỷ đồng chủ yếu dành cho xây dựng và hoàn thiện các cơ chế chính sách thúc đẩy phát triển thị trường nội địa.

Hơn lúc nào hết, đây là dịp để các doanh nghiệp sản xuất trong nước tự đánh giá lại mình và có những thay đổi bản lề nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm, mẫu mã, giá cả cạnh tranh với hàng ngoại.

Kỷ lục giá vàng vượt mức 29 triệu đồng/lượng

Năm 2009 ghi nhận những biến động dữ dội đối với thị trường vàng. “Xông đất” thị trường đầu năm, giá vàng trong nước giao dịch ở mức 1,8 triệu đồng/chỉ, còn giá vàng thế giới đạt 874 USD/ounce. Tuy nhiên, đến ngày 11/11, khi giá vàng thế giới giao dịch ở mức trên 1.100 USD/ounce, giá vàng đã phá vỡ kỷ lục mọi thời đại khi đạt mức 2,93 triệu đồng/chỉ.

Trong khi đó, chỉ số đo lường sức mạnh của đồng USD đã giảm xuống mức thấp nhất trong 15 tháng. Vàng vẫn đang nhắm tới mục tiêu 1.200 USD một ounce khi mà nhu cầu vàng tiếp tục tăng cao. “Làn sóng mua vàng vẫn tăng cao, đặc biệt là các ngân hàng Trung ương và các quỹ đầu cơ, là lý do chính khiến vàng có thể tăng đến mức 1.200 USD một ounce vào cuối năm nay”, David Lee, một nhà đầu tư tại Heraeus Precious Metals Management, New York, nhận định. Cũng trong ngày 11/11, giá vàng liên tiếp điều chỉnh theo hướng tăng nhưng người dân vẫn không ngừng mua vào. Để làm dịu cơn sốt vàng, ngay trong chiều 11/11, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã đồng ý cho phép nhập vàng trở lại.

Trong những ngày cuối năm 2009, giá vàng biến động quanh ngưỡng 2,7 triệu đồng/chỉ, giao dịch trên thị trường khá trầm lắng.

Lãi suất và tỷ giá bất ngờ thay đổi

Sáng 25/11, Thống đốc NHNN đã bất ngờ ký ban hành Quyết định tăng lãi suất cơ bản lên 8%, sau 10 tháng liên tiếp duy trì ở mức 7%/năm. Bên cạnh đó, lãi suất tái cấp vốn cũng tăng từ 7% lên 8%/năm, lãi suất chiết khấu tăng từ 5%/năm lên 6%/năm.

Cũng trong ngày 25/11, Thống đốc NHNN Nguyễn Văn Giàu điều chỉnh tỷ giá bình quân liên ngân hàng lên 17.961 VND/USD và áp dụng biên độ tỷ giá mới cho giao dịch mua bán giao ngay giữa USD và VND là +/-3%, thay cho +/-5%. Với các điều chỉnh này, mức tỷ giá sàn giao dịch là 17.422 VND/USD và tỷ giá trần giao dịch sẽ là 18.500 VND/USD.

Các quyết định về điều chỉnh lãi suất cơ bản và tỷ giá này được xem là bất ngờ, bởi trước đó người đứng đầu NHNN khẳng định sẽ điều hành chính sách tiền tệ linh hoạt, không có sự phá giá VND, không điều chỉnh lãi suất cơ bản và dự trữ bắt buộc cho đến hết năm 2009.
Sau khi có những thay đổi trong chính sách tiền tệ, đầu tháng 12, dư luận xôn xao với thông tin Việt Nam sẽ phát hành tiền mệnh giá 1 triệu đồng và mạnh tay thắt chặt chính sách tiền tệ. Những thông tin đồn thổi này ngay sau đó đã được NHNN bác bỏ nhưng nó cũng khiến lãi suất liên ngân hàng tăng vọt và là một phần nguyên nhân khiến thị trường chứng khoán giảm sàn.

Giảm lượng kiều hối về nước

Theo đánh giá của các chuyên gia tài chính, lượng kiều hối chuyển về nước giảm là tất yếu, do tác động của cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu (bao gồm ảnh hưởng đến thu nhập của kiều bào đang sinh sống, làm việc tại nước ngoài và số lượng lao động xuất khẩu của Việt Nam cũng giảm). Ngân hàng thế giới nhận định Việt Nam đứng thứ 10 trong số các nước nhận được lượng kiều hối nhiều nhất thế giới.

Theo số liệu của Ngân hàng Nhà nước, lượng kiều hối chuyển về Việt Nam từ năm 2005 đến năm 2008 liên tục tăng (năm 2005 là 4 tỷ USD, năm 2006 là 4,2 tỷ USD, năm 2007 là 6 tỷ USD và năm 2008 là 7,2 tỷ USD). Như vậy, đây là lần đầu tiên, lượng kiều hối về Việt Nam sụt giảm sau 4 năm tăng liên tiếp. Điểm đáng lưu ý là, trong khi lượng kiều hối chuyển qua một số ngân hàng giảm, thì kiều hối chuyển qua các công ty ngoài ngân hàng vẫn có xu hướng tăng.

Được biết, lượng kiều hối chuyển về Việt Nam qua Western Union vẫn khả quan và có khả năng vượt 30% so với chỉ tiêu đưa ra hồi đầu năm2008 với tổng trị giá ước khoảng 7,2 tỷ USD (theo báo cáo của Ngân hàng Thế giới. Theo quy luật thông thường những tháng cuối năm lượng kiều hối sẽ tăng rất mạnh.

Với con số dự báo này, kiều hối năm này sẽ giảm so với mức 7,2 tỷ USD của năm 2008. Đầu năm 2009, do lo ngại trước những tác động của khủng hoảng kinh tế, các cơ quan quản lý Việt Nam dự báo, kiều hối sẽ giảm mạnh từ 15 - 20% và xuống mức khoảng 5,8 - 6 tỷ USD.

Chỉ số chứng khoán biến động khó lường

Thị trường chứng khoán Việt Nam “khai xuân” trong bối cảnh Vn-Index giảm mạnh 5,69 điểm, xuống 297,52 điểm, nhưng xét tổng thể qua các phiên giao dịch trong năm, kênh đầu tư này tạo ra khả năng sinh lời khá cao.

Từ mức đáy 235 điểm vào ngày 24/2, Vn-Index đã vượt ngưỡng 600 điểm vào giữa tháng 10. HNX-Index cũng vượt ngưỡng 200 điểm thành công với sự tăng mạnh trở lại của cổ phiếu ngân hàng.

Tính trung bình một nhà đầu tư, nếu bỏ vốn vào cổ phiếu với một danh mục an toàn cùng quan điểm đầu tư trung hạn (giữ cổ phiếu từ 3 - 6 tháng) thì mức sinh lời tối thiểu cũng đạt khoảng 50%/vốn.

Tuy nhiên, sau một loạt kỷ lục về khối lượng giao dịch khớp lệnh thành công, các cổ phiếu tăng trần, Vn-Index từ trên 600 điểm đã “lao dốc” mạnh trong 2 tháng cuối năm.

Thị trường chứng khoán giảm điểm, một phần do tâm lý nhà đầu tư bị ảnh hưởng bởi việc ngân hàng thắt chặt tín dụng, nhiều ngân hàng thu tiền về để giảm dư nợ cho vay xuống. Hiện tại, giới đầu tư kỳ vọng nhiều vào sự phục hồi của thị trường để đón đầu năm 2010, khi các ngân hàng, công ty tài chính công bố kế hoạch giải ngân theo hạn mức tín dụng của năm mới.

Gạo xuất khẩu đạt mức kỷ lục 6 triệu tấn

Năm 2009, ước tính Việt Nam xuất khẩu tới 6 triệu tấn gạo, mang lại giá trị kim ngạch khoảng 2,8 tỷ USD. Đây là con số kỷ lục từ trước đến nay.

Theo nhận định của giới chuyên môn, với những vựa lúa lớn, trải đều trong cả nước, dù thiên tai có gây tổn thất mùa màng một số vùng, thì cân đối lương thực cả nước vẫn có đủ gạo ăn cho hơn 89 triệu dân và còn thừa từ 4 đến 5 triệu tấn gạo/năm để xuất khẩu.

Bên cạnh đó, có một số lượng gạo từ Campuchia bán sang Việt Nam cả triệu tấn/năm và hơn triệu tấn bột mì nhập khẩu/năm cũng được đưa vào cân đối lương thực. Do vậy, việc xuất khẩu 6 triệu tấn gạo không ảnh hưởng tới nguồn lương thực quốc gia.

Festival lúa gạo Việt Nam lần đầu tiên

Festival lúa gạo Việt Nam đã làm tốt vai trò là nơi hội tụ, giao lưu và liên kết các hoạt động kinh tế - văn hóa - xã hội, đã tạo điều kiện gặp gỡ giữa các nhà nông, nhà khoa học, nhà quản lý, nhà doanh nghiệp, các tổ chức, các đơn vị và người tiêu dùng trong cả nước và quốc tế; với hơn 700 gian triển lãm, hơn 20 hoạt động thu hút nhiều Bộ, ngành Trung ương, trên 50 tỉnh, thành phố và hơn 500 doanh nghiệp tham gia.

Đây là việc làm rất có ý nghĩa, tạo điều kiện để các nhà sản xuất, nhà doanh nghiệp kinh doanh lúa gạo, nhà nhập khẩu, phân phối, người tiêu dùng, nhà khoa học gặp gỡ, giao lưu, tìm kiếm những cơ hội hợp tác kinh doanh. Đồng thời, đây cũng là dịp để tiếp tục tôn vinh những giá trị của nền văn minh lúa nước, của cây lúa, hạt gạo và người trồng lúa Việt Nam; đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất kinh doanh lúa gạo, nâng cao hiệu quả xuất khẩu gạo gắn với xây dựng và quảng bá thương hiệu gạo Việt Nam.

(0) Bình luận
Nổi bật
Đọc nhiều
Những sự kiện nổi bật của kinh tế Việt Nam 2009
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO