Kinh doanh, lỗ hay lãi cũng phải đóng thuế

Với cách tính thuế mới, bà Nguyễn Thị Cúc (ảnh), Chủ tịch Hội Tư vấn thuế Việt Nam, khẳng định: "Buôn bán lỗ hay lãi, hộ kinh doanh vẫn phải đóng thuế”.

Đọc E-paper

* Theo quy định mới áp dụng từ ngày 1/1, các hộ kinh doanh cá thể có thu nhập từ 100 triệu đồng/năm trở lên sẽ phải đóng thuế thu nhập cá nhân theo hình thức khoán trên tổng doanh thu. Bà nhận định thế nào về cách tính này?

- Theo cách tính mới, các hộ kinh doanh cá thể có thu nhập đến 100 triệu đồng sẽ được miễn thuế nhưng với những hộ có thu nhập từ trên 100 triệu đồng đến vài trăm triệu đồng thì mức thuế sẽ cao hơn so với mức hiện hành. Ví dụ, bán hàng tạp hóa có doanh thu trên 100 triệu đồng mỗi năm, tức là 8,4 triệu đồng/tháng, hộ kinh doanh phải đóng thuế theo tỷ lệ doanh thu đến 100 triệu đồng.

Nếu tính theo biểu thuế lũy tiến từng phần và theo giảm trừ gia cảnh thì sẽ bình đẳng hơn. Tuy nhiên, hầu hết các hộ kinh doanh có thể xác định được doanh thu nhưng sẽ khó hạch toán các chi phí kinh doanh khác hay giá vốn, do không thể xác định chính xác nên buộc phải tính theo tỷ lệ.

Trước đây, thuế được tính theo tỉ lệ thu nhập chịu thuế trên doanh thu, nhưng bây giờ người ta tính khoán luôn thuế trên doanh thu. Cách tính mới đơn giản hơn, dễ tính hơn nhưng chính sự đơn giản ấy lại không bảo đảm được tính công bằng như cách dùng biểu thuế lũy tiến từng phần và được tính cho giảm trừ gia cảnh cho từng người.

* Thực tế, việc kiểm soát hộ kinh doanh nhỏ lẻ không đơn giản, vậy theo bà, làm gì để xác định được mức thuế?

- Việc xác định rất khó nên đến nay vẫn phải xác định trên doanh thu của những hộ kinh doanh hàng hóa dịch vụ, thay vì xác định mức thu nhập. Những hộ có doanh thu 100 triệu đồng trở xuống không phải nộp thuế, còn những hộ có thu nhập trên 100 triệu phải nộp cả thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân. Như vậy, rất khó để đảm bảo bình đẳng tuyệt đối.

Cơ quan thuế không thể nắm hết được tình hình kinh doanh của các hộ như xã - phường. Xã - phường sẽ căn cứ vào doanh thu, kết quả kinh doanh của từng hộ để xác định những hộ có doanh thu dưới 100 triệu, đến 100 triệu và trên 100 triệu đồng.

Mức doanh thu đó được công bố công khai để mọi người có thể so sánh mặt hàng kinh doanh, vị trí kinh doanh, đồng thời tự kiểm soát lẫn nhau.

* Không ít người lo ngại cách làm này rất dễ nảy sinh tiêu cực, bà nói gì về điều này?

- Cải cách chính sách thuế lần này nhằm tạo ra sự đơn giản, công khai, minh bạch về doanh thu, mức thuế của từng hộ kinh doanh.

Cơ chế thông báo mức doanh thu, tỷ lệ thu thuế ngay từ đầu năm cũng nhằm giảm thiểu những vấn đề không rõ ràng, không minh bạch và giảm tối đa tiêu cực, móc nối giữa cán bộ thuế với người kinh doanh.

Cơ quan thuế không có quyền ấn định doanh thu cho các hộ kinh doanh cá thể. Theo cách tính mới, cán bộ thuế cũng không được tính mức doanh thu, doanh thu do xã - phường xác định và công khai ngay từ đầu năm.

Chỉ khi chủ hộ kinh doanh thay đổi hình thức kinh doanh hay chủng loại hàng hóa kinh doanh, thì lúc đó xã - phường mới xác định lại doanh thu.

* Cảm ơn bà! 

>Bắt đầu quyết toán thuế thu nhập cá nhân
>Thu thuế thu nhập cá nhân sẽ chặt chẽ hơn