Ông Duterte - vị tổng thống giàu... xin lỗi

Kể từ lúc nhậm chức Tổng thống Philippines vào cuối tháng 6 năm nay, ông Rodrigo Duterte đã nhanh chóng trở thành tâm điểm trên khắp các mặt báo quốc tế.

Cựu thị trưởng của thành phố Davao, người nổi danh với thành tích trấn áp tội phạm, không chỉ gây sốc với cuộc thanh trừng ma túy vốn đã làm chết hàng ngàn người chỉ trong vài tháng ngắn ngủi, mà còn khiến dư luận choáng váng với những phát biểu giật gân.

Tuần trước vào ngày 2/10, ông Duterte đã gửi lời xin lỗi công khai đến cộng đồng người Do Thái, khẳng định không hề muốn khơi gợi lại ký ức của tội ác diệt chủng. Trước đó vào cuối tháng 9, ông Duterte đã gây sốc với tuyên bố rất sẵn lòng giết người để trừng phạt nạn ma túy tại Philippines, và tội phạm phải sợ ông cũng như... người Do Thái sợ nhà độc tài Adolf Hitler ngày xưa vậy.

Lời xin lỗi của ông Duterte được người Israel chấp nhận. Có lẽ, câu chuyện không ầm ĩ cũng một phần vì mọi người đã thấy nhàm chán với những phát biểu của ông Duterte, bởi đây không phải là lần đầu tiên ông gây sốc bằng phát ngôn, và cũng không phải lần đầu các trang báo lại phải “xoay như chong chóng” để đăng tiếp những tin tức theo kiểu xin lỗi, đính chính của vị Tổng thống 71 tuổi này.

Không riêng gì người Do Thái, rất nhiều những danh nhân, chính khách trên thế giới đã liên tục trở thành “nhân vật chính” trong những tuyên bố từ đả kích tới xúc phạm thái quá của ông Duterte trong vài tháng qua. Nổi bật trong số đó là việc ông Duterte từng gọi Giáo hoàng Francis bằng những từ ngữ tục tĩu, sau đó nói sẽ đến Vatican để xin lỗi.

Trước Hội nghị thượng đỉnh ASEAN ở Lào hồi đầu tháng 6 năm nay, Tổng thống Mỹ Barack Obama cũng hủy cuộc gặp song phương với Tổng thống Duterte sau khi bị ông Duterte gọi là “con của ả điếm”. Đáng nói hơn, sau đó ông Duterte lên báo phân trần đủ kiểu, bao gồm việc... phân tích từ ngữ, rồi nói rằng ông chưa bao giờ xúc phạm ông Obama cả.

Rải rác trong số những “nạn nhân” khác của ông Duterte là những vị đại sứ Mỹ, đại sứ Liên Hiệp Quốc và Tổng Thư ký Liên Hiệp Quốc Ban Ki-moon. Hình ảnh chung đọng lại từ những phát biểu của ông Duterte có thể thấy, ông không hề muốn một ai can thiệp vào việc mình đang làm cũng như chuyện nội bộ của Philippines. Lấy ví dụ khi bị chất vấn về vấn đề khí thải ở Philippines, ông Duterte hồi tháng 7 tuyên bố cam kết ở Hội nghị biến đổi khí hậu COP21 là do người tiền nhiệm (Benigno Aquino) ký, chứ không phải ông, và nếu có ông đại sứ ở đây, ông sẽ... đá luôn ông ấy, theo trang tin Rappler (Philippines). Tương tự, ông Duterte luôn bày tỏ sự gay gắt với bất kỳ người nào lấy nhân quyền ra để chất vấn mình về số người chết trong cuộc chiến ma túy do ông phát động.

Ở một động thái khác, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana tuần trước cũng phải ra miệng bào chữa cho Tổng thống vì những phát ngôn trong quan hệ Philippines - Mỹ. Ông Duterte nói rằng chẳng thấy lợi ích gì từ Mỹ, và nói cuộc tập trận giữa hai nước từ ngày 4-12/10 có khả năng là lần cuối cùng trong nhiệm kỳ của mình. Đổi lại, ông Lorenzana nói rằng Mỹ đã đem lại lợi ích to lớn cho quân đội Philippines, và ông Duterte nói thế chẳng qua vì “nhận thông tin không đầy đủ” từ Bộ Quốc phòng mà thôi.

>Davao: Giang sơn của đại bàng Philippines

>Philippines - thiên đường dành cho người về hưu