Ấn Độ: Bài học lấy phúc lợi của dân làm gốc

Tại Ấn Độ, từ khi độc lập hồi năm 1947 đến nay,  phúc lợi của người dân là mục tiêu của kinh tế dưới sự giám sát chặt chẽ của Quốc hội. Trong tài khóa 2008-2009, tổng sản phẩm nội địa của Ấn Độ tăng 6,7% và được dự báo tăng lên 7,2% trong năm nay.

Vào lúc thế giới chưa thoát ra khỏi khủng hoảng, các chỉ số trên đây làm cho giới quan sát dè dặt nhất cũng phải lạc quan cho tương lai của quốc gia đông dân hạng nhì thế giới này. Những con số này phần nào giúp Đại sứ Ấn Độ A.R Ghanashyam tự tin tuyên bố: “Ấn Độ là một nước nhỏ so với Trung Quốc, nhưng hãy cho chúng tôi 20 năm, chúng tôi sẽ bắt kịp”.

Phụ nữ bộ tộc Bodo tham gia bầu cử hội đồng bang Assam, Đông Bắc Ấn Độ

Cả Ấn Độ và Trung Quốc là hai nước được xếp vào những nước đang phát triển và có đông dân nhất thế giới. Nhưng mỗi nước có chính sách phát triển khác nhau. Trong khi kinh tế Trung Quốc do Đảng chỉ đạo, tập trung vào xuất khẩu thì kinh tế Ấn thực sự mang tính thị trường và tập trung nhiều vào thị trường nội địa.

Hơn thế nữa, dân chủ còn là điều kiện cần thiết cho sự phát triển này. Ngay khi nội tình chính trị bị khủng hoảng thì guồng máy nhà nước vẫn hoạt động suôn sẻ. Những đặc tính của chính sách được giới chuyên gia gọi là “vừa phát huy dân chủ, vừa phát triển kinh tế” không phải là lý thuyết mơ hồ.

Để xóa đói giảm nghèo, Chính phủ Ấn Độ đầu tư rất nhiều vào các lĩõnh vực hạ tầng cơ sở, nông nghiệp, ngân hàng, giáo dục, tăng cường luật lệ bảo vệ người lao động, cũng như hỗ trợ tiểu thương qua kế hoạch gọi là “vi tín dụng”, cho người nghèo vay tiền mà không đòi thế chấp. Thủ tướng Ấn thông báo tiến hành chương trình giáo dục miễn phí toàn diện, để tất cả trẻ em từ 6 tuổi đến 14 tuổi được đi học. Chương trình giáo dục này có chi phí khoảng 40 tỷ USD trong vòng 5 năm. Đây là chi phí khổng lồ đối với một nước đông dân và đang phát triển.

Nông nghiệp được giúp đỡ tối đa để người nông dân được nâng cao đời sống, gia tăng sản xuất lương thực cung cấp cho thị trường nội địa. Thành phần yếu kém thứ hai trong xã hội mà kế hoạch phát triển đặt trọng tâm bảo vệ là những công nhân vì nghèo phải bán sức lao động. Luật lệ công bằng giúp tránh tình trạng bóc lột.

Thành phần thứ ba được trợ giúp là giới tiểu thương để họ có thể làm ăn dễ dàng có tương lai xán lạn, từ người buôn gánh bán bưng tiến dần lên thương gia cấp trung, rồi chủ đại công ty. Giới quan sát tỏ ra khâm phục đường hướng phát triển hợp lý này: thương mại chỉ phồn vinh khi nào mọi thành phần dân chúng đều có thu nhập khá, người nông dân trù phú, lương người công nhân đủ nuôi gia đình, không ai bị hy sinh cho chỉ số GDP. Và như thế đất nước mới thái bình, xã hội mới hài hòa.

Một điều kiện thuận lợi khác cho Ấn Độ được giới chuyên gia kinh tế ghi nhận là môi trường chính trị rất tốt. Tốt theo nghĩa có sự đồng thuận trong thành phần ưu tú nhất của Ấn Độ, từ giới chính khách, đến trí thức và kỹ nghệ gia về mô hình phát triển của đất nước. Họ cũng không để cho kinh tế quốc gia lệ thuộc vào bàn tay sinh sát của giới tài phiệt quốc tế, một điều vô cùng nguy hiểm cho một nước có quá đông người nghèo.

Trên những nền tảng trên, The Economist dự báo Ấn Độ có nhiều khả năng đạt tăng trưởng 10% mỗi năm. Và với tốc độ phát triển đó trong vòng 20 năm nữa, Ấn Độ sẽ đuổi kịp Nhật Bản.