Giáng sinh là một thời điểm rất đặc biệt, gia đình tôi từ khắp nơi tụ họp để thưởng thức những bữa tối ấm cúng, tặng nhau những món quà và chia sẻ những sự kiện của gia đình. Điều này làm tôi nhớ đến Tết ở Việt Nam, giống nhau về nhiều mặt nhưng cũng khá khác biệt.
Trong 25 năm hưởng cái Tết ở Việt Nam, tôi luôn mong chờ đến ngày Tết và thích thú tìm kiếm những thay đổi khi mọi người chuẩn bị "chuyển tâm trạng" từ áp lực công việc sang thư giãn, tận hưởng thời gian bên gia đình.
Khi tôi mới chuyển đến Việt Nam, các con gái của tôi còn nhỏ và giống như nhiều gia đình người nước ngoài khác, chúng tôi sử dụng thời gian nghỉ lễ để du lịch khám phá đất nước Việt Nam. Tuy nhiên, tôi sớm nhận ra rằng việc du lịch trong dịp Tết là rất khó khăn vì quá đông đúc. Vì vậy, chúng tôi thay đổi bằng cách ở nhà và có những ngày nghỉ ngơi cùng nhau.
Ở lại Sài Gòn trong dịp Tết đã trở thành thông lệ của gia đình chúng tôi từ nhiều năm nay. Tết đầu tiên ở lại Sài Gòn, tôi thấy những con đường vắng vẻ, nghe tiếng chim hót thay cho tiếng ồn ào của xe cộ liên tục và ngửi thấy hương hoa từ những khu chợ ven đường thay vì khói bụi từ hàng triệu ống xả xe máy. Trong 12 năm liên tục, chúng tôi ở nhà tại TP.HCM dịp Tết và sau khi đưa các con đi xem hội chợ hoa Công viên Văn hóa Tao Đàn, đường hoa Nguyễn Huệ thì ở nhà chơi các trò chơi, nấu những bữa ăn đơn giản, nói chung là tận hưởng thời gian bên nhau. Các con tôi không phải lo lắng về bài tập ở trường và (thường là) tôi tạm gác công việc kinh doanh trong thời gian này.
Khi các con tôi vào tuổi thiếu niên, chúng du học ở Canada, tôi ở lại Sài Gòn một mình. Điều này đã thay đổi phần nào sự năng động vào dịp Tết đối với tôi và trong một vài năm. Tôi đã có cơ hội đi du lịch nước ngoài, thường là đi mô tô phân khối lớn. Tôi đã khám phá những ngọn núi thuộc dãy Himalaya ở Ấn Độ, leo lên con đường công cộng cao nhất thế giới tại đèo Khardung La (cao bằng điểm cắm trại ở Everest, 5.359m). Tôi đi từ Sydney đến Melbourne ở Úc, thăm những người bạn ở đầu và cuối hành trình. Tôi đến thăm đất nước Thái Lan để khám phá những ngọn núi, hòn đảo và bãi biển xinh đẹp.
Vợ chồng Matt Millard đi du lịch Tết |
Gần đây nhất, tôi đã thay đổi thói quen ăn Tết một lần nữa vì đã kết hôn. Vợ tôi sinh ra trong một gia đình Việt Nam đông con. Bây giờ tôi đã đủ may mắn để trở thành một phần trong các hoạt động dịp Tết của gia đình bên vợ. Thành thật mà nói, tôi đã hơi lo lắng về điều này vì tôi đã nghe nhiều chuyện từ những người bạn nước ngoài về việc bị lôi kéo vào những cuộc nhậu nhẹt quá đà và những cuộc trò chuyện kéo dài. May mắn thay, trải nghiệm của tôi đã rất khác nên tôi rất mong được về cùng gia đình bên vợ trong kỳ nghỉ Tết. Gia đình vợ tôi ở Phan Thiết và cô ấy là con út trong gia đình có 9 anh chị em, hầu hết vẫn sống ở thành phố biển du lịch này. Tôi may mắn là không có anh chị em nào phía vợ "một hai ba, dzô!" quá mức, thay vào đó là bầu không khí thoải mái, thân thiện, nhiều thức ăn ngon và sự khoan dung đối với sự kém cỏi của người nước ngoài như tôi trong việc thiếu hiểu biết về những nét đẹp của văn hóa Tết Việt.
Tôi sở hữu một chiếc xe hơi cũ nhưng khá lớn và rất vui khi được trở thành tài xế của gia đình bên vợ ghé thăm nhà các cô chú, anh chị em họ và bạn bè. Tôi đón và đưa họ ở nhiều nơi, đôi khi họ ở lại uống trà, nói chuyện phiếm và ăn Tết và với những người thân mà có thể chưa gặp kể từ Tết năm ngoái. Đặc biệt, gia đình vợ tôi có một ngôi nhà kiểu truyền thống nay được anh trai của cô ấy trùng tu, chăm chút. Ngôi nhà này là nơi để tụ họp đại gia đình và bất cứ khi nào đến đó, chúng tôi được chào đón bởi hương vị của những món ăn ngon và tiếng cười nói rôm rả của nhiều thế hệ trong gia đình. Tôi yêu không khí ở ngôi nhà này và tôi luôn cảm thấy sự hiện diện vui vẻ của tổ tiên có điện thờ ở đó, đặc biệt là mẹ của vợ tôi - người chắc hẳn đã là một vị thánh để nuôi nấng 9 đứa trẻ!
Một phần quan trọng của người Phan Thiết khi chuẩn bị đón Tết là đi thăm khu mộ gia tộc. Tôi chưa bao giờ gặp mẹ của vợ nhưng cảm thấy khá gắn bó với bà khi cả gia đình quây quần xung quanh ngôi mộ để dọn dẹp và cầu nguyện.
Trong lời cầu nguyện, họ cập nhật cho bà về những gì xảy ra trong năm qua của gia đình, họ cầu xin bà và tổ tiên phù hộ cho gia đình và giữ cho họ an toàn, khỏe mạnh trong năm tới. Đó là một truyền thống gia đình rất cảm động và tôi rất vinh dự được trở thành một phần của nó vào dịp Tết.
Điểm nổi bật khác mà tôi mong chờ mỗi năm là lễ cúng thần Bếp tuyệt vời. Trong 20 năm, người quản gia của chúng tôi đã hướng dẫn tôi và gia đình về quy trình đơn giản là đưa tiễn ông Táo bằng con cá vàng để lên trời báo cáo Ngọc Hoàng những hoạt động của gia đình và cầu xin sự bảo hộ của ông trời.
Khoảnh khắc trang trọng ấy là tín hiệu báo Tết đã đến và đã đến lúc bỏ qua những lo lắng và phiền toái để tận hưởng những ngày vui vẻ, hạnh phúc nhất!
(*) Giám đốc Điều hành Công ty Purple Asia Branding