Tạo công thức lợi nhuận với mô hình doanh thu ẩn

Một trong những thành phần của công thức lợi nhuận là mô hình doanh thu. Nói một cách đơn giản, mô hình doanh thu là công thức tạo ra tiền. Tuy nhiên, mô hình doanh thu không phải là phần độc lập, mà đó là kết quả tổng hòa của nhiều yếu tố khác, như khách hàng mục tiêu, giải pháp giá trị, sản phẩm, cơ chế giá…

Thấu hiểu mô hình doanh thu hoặc xây dựng một mô hình doanh thu đột phá là tiền đề của một mô hình kinh doanh chiến thắng.

Một trong những mô hình doanh thu sáng tạo là “Mô hình doanh thu ẩn”.

Dữ liệu người dùng là tài sản quý giá nhất trong mô hình doanh thu ẩn

Sở dĩ gọi là “ẩn” bởi vì người dùng khôngdễ dàng thực sự “thấy” được việc tạo ra tiền trong mô hình này. Mô hình doanh thu này được áp dụng cho những mô hình kinh doanh mà người dùng cuối không trả tiền cho sản phẩm/ dịch vụ mà họ sử dụng. Facebook và Google là 2 ví dụ rõ ràng nhất ứng dụng mô hình doanh thu ẩn. Ở đó, người dùng không phải trả tiền đơn giản là bởi có một bên liên quan khác trả tiền.

Nguyên tắc hoạt động của mô hình doanh thu ẩn rất đơn giản: doanh nghiệp tìm kiếm cơ hội kinh doanh từ bên thứ ba, ngoài người sử dụng. Người dùng được sử dụng miễn phí sản phẩm / dịch vụ, nhưng đồng thời họ cũng cung cấp tài nguyên để “nhà bán” khai thác. Đó là dữ liệu người dùng, và bên thứ ba chính là người trả tiền cho “nhà bán” để sử dụng dữ liệu này. 

Link bài viết

Dữ liệu của người sử dụng là tài sản quý giá nhất trong mô hình doanh thu này. Nguồn doanh thu chính ở đây là quảng cáo theo đối tượng. Khi doanh nghiệp thu thập dữ liệu chính xác về người dùng của mình, các nhà quảng cáo có thể tiếp cận đối tượng mục tiêu của họ bằng cách đầu tư tiền vào đúng đối tượng. Về cơ bản chúng giống như mô hình doanh thu quảng cáo.

Các ví dụ điển hình của mô hình doanh thu ẩn là Google, Facebook, Instagram, LinkedIn, Pinterest, YouTube. 

Ưu điểm của mô hình doanh thu ẩn là:

• Tài sản có giá trị nhất - dữ liệu người dùng - do chính người dùng cung cấp.

• Càng nhiều người dùng càng dễ kiếm tiền.

• Có thể mở rộng hầu như vô hạn.

Tuy nhiên mô hình này cũng có vài nhược điểm:

• Người dùng có thể thấy quảng cáo gây phiền nhiễu.

• Sự thành công phụ thuộc vào lưu lượng truy cập và mức độ tương tác. Việc này đòi hỏi nhiều công sức sáng tạo.

• Nếu người dùng mất hứng thú, doanh nghiệp mất giá trị.

Để thiết kế một mô hình doanh thu ẩn, doanh nghiệp cần phải trả lời 3 câu hỏi như sau:

1. Ai sẽ trả tiền nếu không phải là người dùng?

2. Người dùng nếu không phải trả tiền thì sẽ trả bằng gì?

3. Người trả tiền sẽ trả cho cái gì?

3 câu hỏi này nằm trong Ngũ giác giá và doanh thu - một công cụ hữu hiệu của Mô hình kinh doanh chiến thắng - Winning Business Model.

Theo các phân tích ở trên, để có thể tối ưu hoá mô hình doanh thu ẩn, doanh nghiệp vẫn phải quay lại yếu tố cốt lõi trong mô hình kinh doanh của mình, đó là tạo ra sản phẩm/dịch vụ thu hút và tạo giá trị cho người dùng. 

(*) Tác giả là Tổng giám đốc B Coaching