Tay thơm, tay ngoan...

Dân gian có câu "Bệnh từ miệng vào". Nhưng nói thế thì hơi oan cho miệng, "nhân vật" chỉ đóng vai thụ động trong quá trình nhiễm bệnh, còn kẻ đóng vai trò chủ động là đôi bàn tay lại "thoát tội".

Trên thực tế, bàn tay mới chính là thủ phạm làm lây truyền bệnh. Nhưng hoàn toàn có thể giúp "tay hư” thành "tay ngoan", nếu bé được tạo thói quen tốt: Rửa tay đúng cách.

Bệnh từ bàn tay

Ở độ tuổi tò mò muốn tìm hiểu thế giới xung quanh, mà bàn tay (và cả bàn chân) là để trẻ khám phá. Bé thường hay mút ngón tay, thậm chí kéo cả bàn chân lên gặm.

Cảnh tượng ấy trông rất đáng yêu, nhưng lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây bệnh. Nếu môi trường xung quanh không sạch sẽ, nếu tay, chân bé nhiễm khuẩn trước đó thì bé rất dễ nhiễm bệnh.

Có rất nhiều bệnh lây lan qua bàn tay bẩn, như các bệnh nhiễm trùng da niêm, các bệnh về tiêu hóa, hô hấp, viêm gan, dịch tả, lỵ, nhiễm ký sinh trùng, nhiễm các loại siêu vi như cúm hoặc tay chân miệng - vốn đang là mối quan tâm hàng đầu của các bậc phụ huynh hiện nay.

Thậm chí, bé cũng có thể nhiễm Helicobacter Pylori (HP), một trong những tác nhân chính gây nhiễm khuẩn tiêu hóa dai dẳng làm viêm loét dạ dày - tá tràng. Bệnh này có thể đưa đến những bệnh ở đường tiêu hóa, ngoài đường tiêu hoá, hoặc ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ, như thiếu máu, chậm tăng trưởng.

Quan trọng hơn, HP còn có thể là yếu tố nguy cơ dẫn đến ung thư. Ở vài quốc gia, các tổ chức khoa học đã ghi nhận tỉ lệ ung thư dạ dày đáng quan tâm ở người trưởng thành có tiền sử nhiễm HP trong thời thơ ấu.

Vì thế, cũng có thể "bệnh từ miệng vào", nhưng bên cạnh vệ sinh an toàn thực phẩm như ăn chín uống sôi, không ăn đồ ôi thiu, không ăn hàng rong..., cần chú ý chăm sóc bàn tay, thường xuyên rửa tay để hạn chế việc lây lan các loại vi khuẩn, siêu vi gây bệnh.

Thành trì bảo vệ bé yêu

Cần đánh giá đúng mức độ quan trọng của việc rửa tay dưới vòi nước sạch, bằng xà phòng hằng ngày. Giải thích cho trẻ hiểu việc rửa tay có thể giúp tránh rất nhiều loại bệnh. Những con vi trùng li ti mà mắt thường không nhìn thấy được sẽ bám trong kẽ tay, móng tay cũng như nếp nhăn trên bàn tay bé.

Thậm chí, nếu chỉ rửa tay bằng nước hoặc rửa tay sơ sài, không đúng cách, những vi khuẩn cứng đầu vẫn có thể bám chặt vào tay, không trôi đi và khiến bé bị bệnh.

Cố gắng hạn chế tình trạng ngậm tay ở trẻ nhỏ và dứt khoát bỏ tật này ở trẻ lớn. Cũng không nên cho trẻ nhỏ ngậm vú giả. Luôn cắt móng tay, móng chân cho trẻ.

Nếu nhà có nuôi chó, mèo hoặc thú cưng nào khác, cần cho bé rửa tay ngay sau khi tiếp xúc với chúng. Vì cho dù chó mèo được tắm sạch sẽ và không bệnh, chúng vẫn tiềm ẩn nhiều tác nhân gây bệnh.

Nếu cho bé đi chơi công viên hay sở thú, trại gia súc..., sau đó phải rửa tay ngay, đặc biệt là trước khi ăn.

Khi đến trường, càng phải cẩn thận hơn trong việc vệ sinh tay cho bé. Nhà trường cần khử trùng đồ chơi, học cụ chung mỗi tuần và nhắc bé rửa tay sau khi chơi.

Trẻ lớn nên rửa tay sau giờ ra chơi, vì đây là giờ sinh hoạt chung, và ngoài tác nhân gây bệnh nơi công cộng, sân chơi còn có thể có thú lang thang qua, có chất thải của chim chóc...

Bé thường gặm cán bút, cũng cần giúp chấm dứt thói quen này. Có thể cho trẻ mang theo một chai nước rửa tay nho nhỏ để có thể rửa tay khi không tìm được nguồn nước và xà phòng.

Bằng cách tự mình luôn rửa tay những khi cần thiết, bạn sẽ noi gương cho con và xây dựng được cho bé thói quen rửa tay. Trong quá trình chăm sóc trẻ, người lớn cũng cần chú ý đến những thói quen tốt và không tốt của bản thân mình.

Bạn phải rửa tay trước khi pha sữa cho con cũng như trước khi nấu ăn cho trẻ, trước khi dọn bàn ăn, sau khi dọn rác hay chất thải chó mèo, sau khi tiếp xúc với tiền. Cần chấm dứt thói quen thấm nước bọt đếm tiền. Cắt ngắn móng tay cũng giúp loại trừ những ổ vi khuẩn đủ loại.

Bước 1: Làm ướt tay bằng nước sạch. Thoa xà phòng diệt khuẩn lên tay và chà xát hai bàn tay với nhau. Bước 2: Úp hai lòng bàn tay vào với nhau, đan các ngón tay vào nhau và chà xát mạnh Bước 3: Dùng lòng bàn tay này chà xát chéo lên mu bàn tay kia. Bước 4: Dùng đầu ngón tay của lòng bàn tay này miết vào kẽ giữa các ngón tay của bàn tay kia và ngược lại. Bước 5: Tay này nắm lấy ngón cái tay kia, xoay tròn để rửa sạch rồi làm ngược lại. Bước 6: Chụm 5 đầu ngón tay của tay này vào lòng bàn tay kia, xoay đi, xoay lại. Rửa sạch lại bằng nước.