Ô nhiễm không khí làm tăng nguy cơ mắc bệnh Parkinson

Các nhà nghiên cứu tại Đại học California, Los Angeles (UCLA), Mỹ gần đây đã chính thức công bố trên Tạp chí Toxicological Sciences cho thấy các chất hóa học có trong khí thải động cơ diesel là nguyên nhân chính tăng nguy cơ mắc bệnh Parkinson. Cụ thể, nghiên cứu đã chỉ ra cho thấy những hóa chất độc hại từ khí thải diesel có thể kích hoạt sự tích tụ độc hại của một loại protein trong não gọi là alpha-synuclein thường thấy ở những người mắc bệnh Parkinson.

Tiến sĩ Jeff Bronstein cũng là Giáo sư thần kinh học và Giám đốc chương trình rối loạn chuyển động của ULCA đã tiến hành thử nghiệm tác hại của khí thải diesel trên cá ngựa vằn trong phòng thí nghiệm để minh chứng cho điều này. Theo ông, việc thử nghiệm các hóa chất trên cá ngựa vằn giúp các nhà nghiên cứu hiểu liệu cách mà các thành phần hóa chất độc hại tác động lên tế bào não có làm tăng nguy cơ mắc bệnh Parkinson hay không.

Ô nhiễm không khí làm tăng nguy cơ mắc bệnh Parkinson

Không chỉ vậy, việc chọn loài cá nước ngọt nhỏ nhắn này cho cuộc nghiên cứu những thay đổi phân tử trong não cũng do các tế bào thần kinh của chúng cũng tương tác với nhau như trên con người. Một điều quan trọng không kém nữa chính là cá ngựa vằn gần như trong suốt. Các nhà khoa học có thể dễ dàng quan sát, đánh giá các quá trình sinh học mà không cần phải giết những động vật này.

Trong cuộc nghiên cứu này, các nhà khoa học đã thực hiện việc thêm một số hóa chất vốn được tìm thấy trong khí thải diesel vào môi trường nước mà cá ngựa vằn khỏe mạnh sinh sống. Thật tệ là kết quả cho thấy những hóa chất được thêm vào trong cuộc thử nghiệm đã gây ra sự thay đổi hành vi của cá ngựa vằn. Các nhà khoa học cũng khẳng định các tế bào thần kinh của loạt cá ngựa vằn trong cuộc thí nghiệm đang chết dần.

Được biết, ở người, bệnh Parkinson có liên quan đến sự tích tụ độc hại của protein alpha-synuclein trong não bộ. Một cách mà các protein này có thể tích tụ chính là thông qua sự gián đoạn của quá trình thực bào, quá trình phá vỡ các protein cũ hoặc bị hư hỏng. Một bộ não khỏe mạnh liên tục sản sinh và loại bỏ các protein cần thiết cho việc đảm bảo liên lạc giữa các neuron. Thế nhưng, một khi quá trình loại bỏ này bị trục trặc, não bộ vẫn tiếp tục sản sinh các protein mới trong khi việc dọn dẹp những protein cũ lại không được thực hiện. Ở người bệnh Parkinson, các protein alpha-synuclein chất đống trong não bộ và điều này dẫn đến các triệu chứng khác nhau chẳng hạn như run và cứng cơ.

Với những mẫu cá ngựa vằn thử nghiệm sau khi tiếp xúc với các hóa chất từ khí thải diesel, lượng “túi” chứa protein cũ trong đó bao gồm cả protein alpha-synuclein ít hơn nhiều so với khi chưa tiếp xúc. Để chắc chắn đây chính là nguyên do cho việc chết tế bào não, các nhà khoa học đã thử dùng những loại thuốc giúp tăng quá trình loại bỏ protein và họ nhận thấy những tế bào não đã được cứu sau khi tiếp xúc với hóa chất từ khí thải diesel.

Các chuyên gia của ULCA cũng đã tiến hành nghiên cứu tương tự trên các tế bào thần kinh người được nuôi cấy. Kết quả là phơi nhiễm với khí thải diesel cũng có tác động tương tự lên các loại tế bào này. Tiến sỹ Jeff Bronstein khẳng định, nghiên cứu đã chỉ ra cho thấy rõ một điều rằng ô nhiễm không khí có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh Parkinson.