Nới quota nhập vàng, vẫn mãi chỉ là giải pháp tình thế

Dù biết rằng NHNN đã cho phép các doanh nghiệp (DN) nhập khẩu vàng với quota lên tới 4 tấn, lập tức kéo giá vàng giảm xuống, nhưng dường như cơn sốt giá khiến cho nhiều người dân hoảng sợ, đổ xô đi mua vàng dự trữ khiến thị trường càng thêm hỗn loạn.

Hơn nữa, ai cũng thấy rằng, động thái cho nhập vàng giải quyết vấn đề tâm lý vẫn tỏ ra chậm hơn diễn tiến ở thị trường, bởi thời điểm đó, giá vàng đã trải qua một thời gian dài “sốt nóng”.

Quyết định cho nhập vàng là quyết liệt trong điều tiết thị trường, nhưng chi phí cơ hội là đáng kể. Khi DN được phép nhập vàng, giá vàng đã ở mức cao, tỷ giá VND/USD bất ổn, cao hơn mức giá trần quy định.

Vậy, một câu hỏi được đặt ra, liệu việc cho nhập khẩu vàng đã đủ chưa, hay Chính phủ và NHNN cần áp dụng nhiều giải pháp khác để can thiệp, bình ổn thị trường vàng và USD?

Nói như thế vì theo một số chuyên gia, việc cho phép nhập vàng đến nay vẫn chỉ là giải pháp tình thế. Nguyên nhân được giới ngày lý giải là việc nhập khẩu không thể bù đắp nổi lượng vàng xuất khẩu, sẽ khiến giá vàng trong nước tiếp tục biến động theo chiều hướng tăng.

Thêm vào đó, với phản ứng của thị trường ngoại hối, ngay sau ngày quyết định nhập vàng được đưa ra, việc cho phép nhập vàng quy mô nhỏ chỉ giúp thu hẹp chênh lệch giá vàng trong nước và quốc tế tại thời điểm hiện nay, khó giải quyết được vấn đề căng thẳng trong cung cầu vàng và ngoại tệ.

Như vậy, về lâu dài, nó không có tác dụng ổn định thị trường. Bởi trên thực tế, một DN kinh doanh vàng thừa nhận, số vàng vừa được NHNN cấp quota nhập khẩu sẽ bù đắp phần nào lượng thiếu hụt do các DN xuất khẩu dưới dạng nữ trang trước đây. Lượng vàng miếng giao dịch trên thị trường không còn dồi dào như trước trong khi thị trường nội địa xuất hiện các nhà đầu cơ nhỏ lẻ...

Đây cũng là nguyên nhân khiến giá vàng trong nước có thể sẽ còn tăng cao trong thời gian tới chứ không thấp như kỳ vọng. Đó là chưa kể việc cho phép nhập khẩu vàng - khả năng sẽ làm tăng thêm sự thâm hụt cán cân thương mại.

Quả thực, việc bình ổn giá vàng giá USD còn phải kết hợp rất nhiều yếu tố thay vì chỉ loay hoay với việc cấp hay không cấp thêm quota nhập vàng. Nếu không cho phép nhập khẩu thì giá chênh lệch như hiện nay sẽ rất... hấp dẫn để giới đầu cơ nghĩ tới việc nhập lậu vàng, nhưng nhập khẩu sẽ làm gia tăng thêm mức thâm hụt thương mại. Vậy, Chính phủ và NHNN cần phải kết hợp nhiều biện pháp mới hy vọng bình ổn thị trường trong thời gian tới.

Về vấn đề này, PGS - TS. Trần Hoàng Ngân, Phó hiệu trưởng Đại học Kinh tế TP.HCM nói rằng, để ngăn chặn đầu cơ, làm giảm sốt giá, trước hết NHNN cần bán vàng từ kho dự trữ để can thiệp thị trường, tiếp theo là vay vàng của các NHTM để bán cho các DN có chức năng nhập vàng để đưa ra thị trường.

Ước tính trong các NHTM vẫn còn hàng trăm tấn vàng. NHNN vay để bán và thu USD của DN, thay vì để DN dùng USD nhập khẩu vàng từ nước ngoài, và dùng nguồn USD này góp phần bình ổn thị trường.

Thêm vào đó, Chính phủ nên giao cho NHNN phát hành ngân phiếu có giá trị tính bằng vàng, do Chính phủ bảo đảm, bán cho dân thay vì vàng vật chất, để làm giảm căng thẳng cung cầu. Cách làm này đã được một số nước áp dụng thành công.