Vốn vay mua nhà mới chỉ dành cho người giàu

Thời gian qua, hầu hết các ngân hàng đều công bố các gói sản phẩm cho vay tiêu dùng, trong đó đặc biệt là vay mua nhà. Hạn mức cho vay mua nhà đất lên tới 90% giá trị tài sản đảm bảo, thời hạn kéo dài 20-30 năm. Nhưng trên thực tế, các ngân hàng chủ yếu hướng đến khách hàng có thu nhập khá trở lên, tín dụng mua nhà cho người thu nhập thấp vẫn bỏ trống.

Ngân hàng Quốc tế có sản phẩm cho vay 90% mua nhà trả góp thời hạn đến 20 năm. Nhưng điều kiện phải là những khách hàng trong độ tuổi và phải chứng minh được tổng thu nhập 1 tháng từ 16 triệu đồng trở lên để trả nợ (gốc và lãi) trên 10 triệu đồng/tháng.

Như vậy đối tượng nhắm đến của gói sản phẩm này thực chất là những người khá giả. Hoặc ngân hàng An Bình cũng triển khai chương trình Youhouse, sản phẩm cho vay mua nhà 90% giá trị tài sản đảm bảo và thời hạn vay trả góp tối đa 20 năm (ân hạn trả nợ gốc tối đa tới 36 tháng). Tuy nhiên, ngoài vốn đối ứng 10%, người vay phải có thêm tài sản đảm bảo khác.

Thực tế trong thời gian qua, hầu hết số căn hộ giá rẻ trong các dự án nhà dành cho người có thu nhập thấp đều rơi vào tay những người có thu nhập cao

Tức là ngân hàng sẽ cho khách hàng vay 90% để mua căn nhà 1 tỉ đồng với điều kiện người vay phải có một căn nhà khác giá trị khoảng 1,5 tỉ đồng để thế chấp cho ngân hàng. 

Điểm lại tất cả những gói cho vay mua nhà của các ngân hàng đều rơi vào những căn hộ có giá trị cao thời gian dài cho nên chính sách lãi suất có nhiều thay đổi. Nếu không có thu nhập tốt và ổn định thì giấc mơ mua nhà của những người có thu nhập trung bình như cán bộ công chức vẫn là điều xa vời.

Ông Nguyễn Thanh Toại, Phó Tổng giám đốc Ngân hàng Á Châu khi trả lời báo chí nói rằng, cho vay bất động sản đối với người có thu nhập thấp đang tồn tại một nghịch lý, người có thu nhập thấp đủ điều kiện mua nhà giá thấp thì không đủ điều kiện vay vốn, còn người đủ điều kiện vay vốn thì không được mua nhà thu nhập thấp. Vì thế, tín dụng bất động sản cho người có thu nhập thấp vẫn chưa thực sự có chuyển biến.

Trong một số những bài viết trước đây, DiaOcOnline đã từng phân tích Thị trường nhà ở cho người thu nhập thấp sẽ không thể phát triển như định hướng của Chính phủ và các bộ ngành chức năng nếu như không có cam kết vốn tín dụng cho đối tượng người thu nhập thấp từ phía ngân hàng. Cho dù Chính phủ có dành bao nhiêu tiền để đầu tư xây dựng các căn hộ giá rẻ hoặc dành bao nhiêu ưu đãi cho các doanh nghiệp để khuyến khích xây nhà giá rẻ đi chăng nữa, nhưng nếu không được hỗ trợ tín dụng, người thu nhập thấp cũng không bao giờ có thể mua nhà.

Nhà giá rẻ rơi vào tay người thu nhập cao

Sẽ rất dễ hiểu khi trong thời gian qua, các doanh nghiệp công bố rất nhiều dự án nhà giá rẻ, dành cho người thu nhập thấp với giá bán căn hộ khoảng 300-450 triệu đồng/căn nhưng chẳng có người thu nhập thấp nào có thể mua được nhà tại các dự án này.

Dự án có quy mô 7 block căn hộ cao từ 10 - 16 tầng, gồm 1.154 căn hộ có diện tích từ 50 - 81,4m2 dành cho người có thu nhập trung bình thấp của Công ty Địa ốc Lê Thành, đang được rao bán trên thị trường với gái cao hơn 1,5 lần so với giá gốc, ở mức khoảng 9 triệu đồng/m2.

Ông Lê Hữu Nghĩa, Giám đốc Công ty Địa ốc Lê Thành cho biết, đây là chung cư được Lê Thành xây dựng dành cho người có thu nhập trung bình và tầng lớp cán bộ công nhân viên, sinh viên mới ra trường, người trẻ đang lên Thành phố Hồ Chí Minh lập nghiệp. Tuy nhiên, những đối tượng mà ông Nghĩa liệt kê khó mà có một khoản tiền mặt 350 - 400 triệu đồng để mua căn hộ.

Nếu mua trả góp, ngoài khoản tiền 30% đóng trước (khoảng 100 triệu đồng), khách hàng cần phải chứng minh hàng loạt điều kiện thu nhập mà chỉ những người có thu nhập cao mới đáp ứng được.

Hiện Công ty Địa ốc Hòa Bình cũng đang triển khai dự án chung cư 5 tầng, gồm 500 căn hộ khoảng 50m2 ở huyện Nhà Bè, với giá bán từ 5 - 6 triệu đồng/m2, tương đương 250 - 300 triệu đồng/căn.

Trước đó, Công ty Đất Lành cũng tuyên bố triển khai hàng loạt dự án nhà giá rẻ có giá khoảng 500 triệu đồng/căn. 

Tuy nhiên, thực tế trong thời gian qua, hầu hết số căn hộ giá rẻ trong các dự án nhà dành cho người có thu nhập thấp đều rơi vào tay những người có thu nhập cao, đơn giản bởi vì người thu nhập thấp không có tiền nếu không được hỗ trợ từ ngân hàng hoặc không thể đáp ứng được các điều kiện vay vốn ngặt nghèo kể trên. 

Có lẽ đã đến lúc các chính sách về nhà ở cho người thu nhập thấp cần phải được tính toán lại, trên cơ sở thực tiễn đang diễn ra. Chính phủ cần có những chính sách rõ ràng và khả thi hơn đối với tín dụng cho người thu nhập thấp có nhu cầu tạo lập nhà ở.