Phát triển mô hình kinh tế chia sẻ: Cần nhiều hơn nữa

Việc đưa công nghệ thông tin và những nền tảng công nghệ cao vào mọi lĩnh vực trong đời sống tại Việt Nam đã tạo điều kiện cho việc định hình một nền kinh tế chia sẻ. Hãng kiểm toán PricewaterhouseCoopers dự báo mô hình kinh tế chia sẻ sẽ phát triển theo cấp số nhân, từ 15 tỷ USD lên tới 335 tỷ USD vào năm 2025.

Đọc E-paper

Nền kinh tế chia sẻ tạo ra các hoạt động kinh tế bằng cách cho phép mọi người chia sẻ và kiếm thu nhập từ tài sản chưa được tận dụng hết. Dân số trẻ giúp Việt Nam trở thành một trong những thị trường phát triển nhanh của Uber.

Giám đốc Điều hành Uber Việt Nam Đặng Việt Dũng cho biết, Uber tập trung vào thế mạnh của mình là ứng dụng công nghệ giúp việc gọi xe dễ dàng hơn và tiết kiệm thời gian cho người dùng. Nhờ đó, chỉ trong thời gian ngắn, gần 1 triệu khách hàng đã tin dùng dịch vụ của Uber và thanh toán bằng thẻ, điều chưa phổ biến tại Việt Nam vì thanh toán bằng tiền mặt vẫn chiếm 90% tổng giao dịch của ngành thương mại điện tử. Như vậy, Uber đang góp phần quan trọng thay đổi thói quen thanh toán bằng tiền mặt của người tiêu dùng, giúp dịch vụ thanh toán bằng thẻ có những bước tăng trưởng vượt bậc.

Trên thực tế, Uber là một ứng dụng công nghệ di động, kết nối người có xe và người có nhu cầu đi xe. "Với các đối tác, chúng tôi mang lại cơ hội thu nhập tốt, giúp họ có được sự chủ động và linh hoạt trong cuộc sống. Đối với một quốc gia, việc tối ưu hóa lượng xe sử dụng sẽ giảm được lượng xe lưu thông, hạn chế ùn tắc và ô nhiễm môi trường. Người dùng được hưởng lợi đầu tiên, kế đến là đối tác và cuối cùng là nền kinh tế cũng như cộng đồng", ông Dũng nói.

Theo đánh giá của ba nhà nghiên cứu thuộc Đại học bang Arizona (Mỹ), Uber giúp gia tăng hiệu suất sử dụng xe. Những chiếc xe thuộc mạng lưới chia sẻ xe nhận trung bình 1,8 người dùng, cao hơn mức 1,1 hành khách của taxi thông thường.

>>5 nhân tố quan trọng trong kinh doanh chia sẻ

Ứng dụng chia sẻ chuyến đi giúp các bác tài không còn phải lượn quanh các đường phố để bắt khách dọc đường. Người dân tại các thành phố đang dần thay thế việc sở hữu một chiếc xe bằng việc sử dụng dịch vụ chia sẻ chuyến đi. Một cuộc khảo sát với sự tham gia của hơn 6.200 người cho thấy, một phương tiện chia sẻ sẽ thay thế 9 - 13 chiếc xe cá nhân.

Tuy nhiên, dù đã có mặt tại Việt Nam hơn hai năm nhưng Uber vẫn là một công ty khởi nghiệp và phải vượt qua những thách thức nhất định đến từ chính sách, từ doanh nghiệp truyền thống, trong cân bằng cung cầu, tiếp cận công nghệ và cả niềm tin người tiêu dùng. Đó cũng là lý do khiến doanh thu của Uber Việt Nam chủ yếu đến từ các thành phố lớn.

Việt Nam đang đặt mục tiêu trở thành trung tâm khởi nghiệp công nghệ của Đông Nam Á. Xét trên số lượng những ý tưởng táo bạo, Việt Nam đang có những thành công nhất định. Từ dịch vụ mua chung nổi tiếng một thời, cho đến những gian hàng, "ngôi chợ" trên mạng, ngày càng có nhiều dịch vụ chuyên sâu hơn khai thác mô hình kinh tế chia sẻ.

Chẳng hạn, tạo ra một không gian chung để mọi người cùng làm việc, một không gian riêng phục vụ những khách hàng cần tính bảo mật cao, Toong Co-working Space đang thực hiện hoài bão thay đổi phong cách làm việc của người trẻ tại Việt Nam - ông Đỗ Sơn Dương, CEO Toong Co-working Space tại Hà Nội cho biết. Việc xuất hiện thêm nhiều đơn vị cung cấp dịch vụ giống như Co-working Space gần đây là dấu hiệu đáng mừng, thể hiện tầm ảnh hưởng của không gian làm việc chung đối với thị trường.

Không thể phủ nhận kinh tế chia sẻ tạo ra cơ hội để tận dụng tốt hơn những nguồn lực và tài nguyên, tối đa hóa công năng của chúng. Song, vẫn có những quốc gia, ở từng thời điểm, tỏ ra khá thận trọng với nền kinh tế chia sẻ.

Những đánh giá, thậm chí chỉ trích một số doanh nghiệp hoạt động theo mô hình này vi phạm quy định pháp luật, trốn thuế, phá vỡ sự an toàn của những doanh nghiệp truyền thống và tạo thuận lợi cho việc xâm phạm lợi ích người lao động chỉ lắng xuống khi mô hình kinh tế mới chứng minh được tính khả thi của nó, trở thành mảnh đất màu mỡ cho lĩnh vực dịch vụ.

>>Xu hướng chia sẻ không gian sống tại Hàn Quốc