Giải thưởng Sách hay 2014:Vinh danh những đóng góp thầm lặng

Sáng 11/9, Hội đồng trao giải Sách Hay đã vinh danh 13 cuốn sách chuyển tải những tư tưởng, triết lý tiến bộ, đồng thời có tính khai minh, khai sáng cao của mùa giải thứ tư.

Theo nhà nghiên cứu triết học Bùi Văn Nam Sơn, người đại diện cho hội đồng chấm giải gồm hơn 30 nhà nghiên cứu, học giả, nhà văn, ở mùa giải thứ tư này, dù có vài thay đổi trong cơ cấu giải thưởng, nhưng có những điểm sẽ không bao giờ thay đổi, đó là mục đích, ý nghĩa, tinh thần và phương pháp làm việc. Sách Hay tiếp tục đề cao tinh thần khai minh, khai sáng, làm cho việc đọc sách trở thành thói quen, tinh thần khai phóng được rộng mở và chấp nhận những ý kiến khác nhau. Giải cũng tuân thủ tinh thần dân chủ đích thực, độc lập, đứng ngoài các thiên kiến hay mục đích kinh tế.

Trong số các hạng mục đáng chú ý tại lễ trao giải mùa này, có thể kể đến nhóm Tư vấn chính sách kinh tế vĩ mô của Ủy ban Kinh tế của Quốc hội đoạt giải Sách kinh tế với công trình "Báo cáo kinh tế vĩ mô 2014: Cải cách thể chế kinh tế: Chìa khóa cho tái cơ cấu". Giải sách viết về quản trị tiếp tục mất mùa năm thứ ba liên tiếp. Nhưng sách dịch về quản trị lại được mùa với nhiều đề cử. Kết quả giải thuộc về cuốn sách từng bán được 26 triệu bản trên thế giới - Bảy thói quen để thành đạt của tác giả Stephen R. Covey, dịch giả Vũ Tiến Phúc. Giải "Phát hiện" đồng trao cho 2 tác giả cách nhau nhiều thế hệ: Nhà nghiên cứu 94 tuổi Nguyễn Đình Đầu với cuốn Chủ quyền Việt Nam trên biển Đông và Hoàng Sa - Trường Sa, và tác giả 29 tuổi Trần Quang Đức với cuốn sách đầu tay nghiên cứu về trang phục người Việt - Ngàn năm áo mũ.

Ở hạng mục Giáo dục, để đảm bảo tính khách quan, Hội đồng trao giải Sách Hay đã từ chối trao giải cho cuốn Trò chuyện triết học của nhà nghiên cứu Bùi Văn Nam Sơn do tác giả là thành viên của Hội đồng trao giải, mặc dù đây là cuốn có lượt bình chọn cao nhất. Trò chuyện triết học nằm trong số 5 tác phẩm sách giáo dục được đề cử xét giải, gồm: Lý luận giáo dục châu Âu: Từ Érasme tới Rousseau thế kỷ XVI, XVII, XVIII của cố học giả Nguyễn Mạnh Tường; Quốc văn giáo khoa thư và Luân lý giáo khoa thư của nhóm biên soạn Trần Trọng Kim, Nguyễn Văn Ngọc, Đặng Đình Phúc và Đỗ Thân; 100 năm Đông Kinh Nghĩa Thục (nhiều tác giả), Tinh thần khai minh - Diễn từ nhận Giải thưởng văn hóa Phan Châu Trinh từ 2007 đến 2011 (nhiều tác giả). Thay vào đó, Hội đồng trao giải dành giải thưởng ở hạng mục này tôn vinh cuốn Lý luận giáo dục châu Âu: Từ Érasme tới Rousseau thế kỷ XVI, XVII, XVIII của cố học giả Nguyễn Mạnh Tường – một trong những học giả vĩ đại của Việt Nam thế kỷ XX. Nghiên cứu của ông đến nay vẫn được đánh giá cao về sức mạnh thức tỉnh một nền giáo dục lạc đường (chứ không phải lạc hậu), tạo ra con người công cụ thay vì con người tự do. Công trình này được NXB Khoa học Xã hội xuất bản năm 1994, tức 3 năm trước khi tác giả qua đời.