Nước Mỹ có tân Tổng thống thứ 46, Joe Biden

Khuya 7/11/2020 (giờ Việt Nam), đồng loạt các hãng tin lớn ở Mỹ thông báo ông Joe Biden đắc cử Tổng thống Mỹ thứ 46 sau khi chiến thắng tại Pennsylvania để có 284 phiếu đại cử tri. Ông sau đó tiếp tục giành thêm chiến thắng tại Nevada, nâng tổng số phiếu lên 290.

Ngay sau đắc cử, Tổng thống Joe Biden đã có bài phát biểu cảm ơn sự ủng hộ của người dân Mỹ. Ông nói rất vinh dự trước sự tin tưởng mà người dân Mỹ đã trao cho ông và Phó tổng thống Harris. Ông đồng thời lên tiếng kêu gọi đoàn kết trong thời điểm nhiều khủng hoảng này. "Khi chiến dịch kết thúc, đã đến lúc trút bỏ sự tức giận và những lời lẽ gay gắt và xích lại gần nhau như một quốc gia. Chúng ta là Hoa Kỳ. Không có gì chúng ta không thể làm nếu chúng ta làm cùng nhau", ông Biden nói.

Cách đây 4 năm, ông Trump đã đánh bại bà Hillary Clinton nhờ giành chiến thắng tại 6/10 bang chiến địa có sự cạnh tranh gắt gao nhất là Florida, Pennsylvania, Michigan, Bắc Carolina, Arizona và Wisconsin. Song, lịch sử đã không lặp lại, khi 3 chiến trường quan trọng trong đó là Wisconsin, Michigan và Arizona đã vụt khỏi tay ứng viên đảng Cộng hoà vào năm nay.

Trong đó, chiến thắng tại Arizona của ông Biden trước ông Trump có ý nghĩa quan trọng, khi đây được xem là bang đầu tiên "đổi phe" trong số các bang đã làm nên chiến thắng năm 2016 cho ông Trump. Nhờ bệ đỡ này, cộng thêm chiến thắng tại Wisconsin và Michigan - 2 nơi mà "bức tường xanh" bị đánh sập 4 năm trước, chiến thắng của ông Biden đã gần như chắc chắn từ trước khi Pennsylvania và Nevadagọi tên ứng viên đảng Dân chủ.

Tân Tổng thống Mỹ Joe Biden và Phó tổng thống Kamala Harris.

Theo nhận xét của Tim Alberta - một nhà phân tích từ tờ Politico, có 3 lý do làm nên chiến thắng của ông Biden tại các bang Trung Tây. Thứ nhất, ông Biden đã khiến ông Trump mất đi ủng hộ từ nhóm cử tri lao động da trắng ở khu vực này. Thứ hai, ứng viên đảng Dân chủ đã phá vỡ được nền tảng ủng hộ ông Trump tại các khu vực ngoại ô bảo thủ. Và, việc ông Biden thu hút được một lượng lớn cử tri da màu ở vùng Trung Tây chính là yếu tố cuối cùng giúp ông chiến thắng.

Đồng thời, ông Biden cũng là ứng viên đảng Dân chủ nhận nhiều phiếu bầu phổ thông nhất từ trước tới nay, phá vỡ kỷ lục vào năm 2008 của cựu tổng thống Barack Obama (gần 69,5 triệu phiếu). Ngoài ra, ông cũng là ứng viên lớn tuổi nhất đắc cử tổng thống, 77 tuổi.

Trước đó, tân Tổng thống Mỹ vào ngày 5/11 (giờ Mỹ) đã có bài phát biểu tại quê nhà Delaware, khẳng định "không nghi ngờ gì nữa" về việc sẽ đánh bại đối thủ Donald Trump và được công bố là người chiến thắng cuộc bầu cử năm nay.

"Chúng tôi tiếp tục cảm thấy rất ổn về vị thế lúc này. Chúng tôi không nghi ngờ gì nữa về việc khi công tác kiểm phiếu hoàn tất, thượng nghị sĩ Kamala Harris (ứng viên phó tổng thống đảng Dân chủ) và tôi sẽ được công bố là những người chiến thắng", ông Biden nói.

Như vậy, với việc ông Biden đắc cử, nhiều chính sách đối nội và đối ngoại của Mỹ nhìn chung sẽ thay đổi trong thời gian tới. Bốn năm qua, chính quyền Trump đã đảo ngược nhiều nguyên tắc trước đây của Mỹ, từ việc đơn phương rút khỏi thỏa thuận biến đổi khí hậu Paris, thỏa thuận hạt nhân Iran, khơi mào chiến tranh thương mại, cho đến bày tỏ thiện chí với các nhà lãnh đạo Triều Tiên, Nga, Thổ Nhĩ Kỳ.

Hiện, lưỡng đảng tại Washington vẫn giữ vững quan điểm và lập trường chống Trung Quốc mạnh mẽ. Tuy vậy, ông Biden được dự đoán sẽ có một cách tiếp cận vấn đề tinh tế hơn và xoa dịu những chính sách có phần thô ráp của ông Trump. Jake Sullivan - một trong những cố vấn đối ngoại hàng đầu của ông Biden, gần đây cho rằng: "Ông Trump đã làm xáo trộn mọi thứ ở một mức độ nhất định. Việc ông ấy mô tả và đóng khung các vấn đề liên quan đến chính sách đối ngoại của Mỹ khiến chúng ta phải suy tính nghiêm túc hơn".

Việc ông Biden tiếp tục các chính sách của ông Trump có thể phù hợp với một số nước ở Đông Nam Á. Các nhà quan sát khu vực cho rằng, một nhiệm kỳ tổng thống của ông Biden ít nhất sẽ đem lại tình hình ôn hòa và nhất quán hơn từ Nhà Trắng. Đổi lại, điều đó sẽ giúp các quốc gia ở Đông Nam Á có khoảng thời gian yên bình để tiếp tục hoạch định chính sách dài hạn, bao gồm cả việc định vị bản thân trong bối cảnh Mỹ và Trung Quốc cạnh tranh về ảnh hưởng trong khu vực.