Mỹ, Trung lại buộc tội lẫn nhau

Trò chơi đổ lỗi

Dòng tweet với nội dung trên có thể được xem là “phát súng đầu tiên” trong “trò chơi đổ lỗi” giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới, khi hai bên gần đây luôn tìm cách đổ lỗi cho sự suy thoái kinh tế toàn cầu mà các chuyên gia phân tích giờ đây xem là điều không thể tránh khỏi trong năm nay. Diễn biến này khiến cuộc tái tranh cử tổng thống trong năm nay của Donald Trump trở nên nhiều thách thức hơn, do đó việc ông phải tìm một “vật tế thần” là điều có thể hiểu được, bên cạnh tung ra các gói kích thích tài khóa và tiền tệ lên tới hàng nghìn tỷ USD.

Các nhà phân tích đang nghi ngờ liệu trò chơi đổ lỗi của hai bên có mang lại kết quả như mong muốn, hay sẽ sớm thất bại khi chính quyền của ông Trump cũng đang cho thấy những thiếu sót trong việc đối phó với sự bùng phát virus Corona biến thể. Dù theo cách nào, những lời cáo buộc lẫn nhau càng làm xấu đi mối quan hệ đã bị sờn rách giữa Bắc Kinh và Washington trong gần hai năm qua.

Cho đến thời điểm hiện tại, cuộc tranh cãi tay đôi giữa Trung Quốc và Mỹ chủ yếu tập trung vào nguồn gốc của đại dịch thật sự xuất phát từ đâu và ai gây ra. Cố vấn an ninh quốc gia Hoa Kỳ Robert O’Brien đã cáo buộc Trung Quốc che đậy dịch bệnh đối với thế giới và trì hoãn phản ứng ít nhất hai tháng, trong khi Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ Mike Pompeo thường xuyên gọi đại dịch này là do virus Corona Vũ Hán. 

Ngược lại, Trung Quốc đã “phản pháo” bằng cách cho rằng virus Corona biến thể không bắt nguồn từ Trung Quốc, đồng thời ủng hộ một thuyết âm mưu, rằng chúng đã được nhập khẩu vào Trung Quốc bởi một phái đoàn quân sự của Mỹ. Giả thuyết đó đã lan truyền trên phương tiện truyền thông xã hội Trung Quốc, khiến Mỹ phải triệu tập đại sứ Trung Quốc để phản đối.

Nhưng khi thị trường chứng khoán trở nên hỗn loạn và các công ty toàn cầu đã cảnh báo về sự sụp đổ đang đến gần, trọng tâm của cuộc tranh cãi về xuất xứ của virus Corona biến thể dường như đang chuyển sang nền kinh tế suy yếu. Có thể hai bên sẽ lại đổ lỗi cho nhau về bất kỳ sự suy thoái kinh tế nào sắp diễn ra.

Từ nguồn gốc virus sang suy thoái kinh tế

Dữ liệu công bố gần đây cho thấy sản lượng công nghiệp, doanh số bán lẻ và đầu tư tài sản cố định của Trung Quốc đều lao dốc trong hai tháng đầu năm. Các dữ liệu yếu hơn nhiều so với dự báo đã thuyết phục hầu hết nhà kinh tế rằng nền kinh tế toàn cầu sẽ rơi vào suy thoái trong năm nay là chắc chắn. Đỉnh dịch của các nước phương Tây có thể sẽ sau Trung Quốc khoảng thời gian hai tháng.

Link bài viết

Câu hỏi về việc ai sẽ chịu trách nhiệm gây ra đại dịch có lẽ sẽ còn phải tranh cãi dài dài. Hiện tại vấn đề được quan tâm nhất là những thiệt hại về kinh tế hơn là chính trị, khi mà cả hai đảng của Mỹ đều nhận ra rằng nền kinh tế số một thế giới lại quá phụ thuộc vào Trung Quốc.

Một số ý kiến cũng cho rằng Tổng thống Trump và các đồng minh chính trị của ông có thể sẽ cố gắng cáo buộc Trung Quốc là nguyên nhân đối với bất kỳ cuộc khủng hoảng kinh tế nào sắp xảy ra do đại dịch hoàn toàn vì lý do chính trị. Điều này được cho là sẽ giúp ông Trump xoa dịu dư luận trong nước, trong nỗ lực giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống sắp tới. Dù vậy, việc giải cứu nền kinh tế sẽ chiếm phần lớn sự tập trung của ông và cũng là nhiệm vụ chính cho giai đoạn tới.

Đáp lại, Trung Quốc có thể sẽ trả đũa bằng cách tận dụng danh tiếng quốc tế của Trump như là một nhà lãnh đạo chỉ biết đề cao lợi ích quốc gia, người theo chủ nghĩa dân tộc, người bị quyến rũ bởi những chính sách thiển cận, thay vì mục tiêu gắn kết quốc tế và phối hợp xử lý khủng hoảng, để đổ lỗi cho Mỹ nếu suy thoái kinh tế toàn cầu xảy ra.

Hơn nữa, ai cũng thấy rằng chính quyền Trump đã quá chậm trễ trong những phản ứng đối với sự bùng phát dịch bệnh ở Mỹ. Trước đó chính ông Trump tỏ ra xem nhẹ dịch Covid-19 và còn so sánh với cúm mùa tại Mỹ. Tuy nhiên, khi dịch bệnh lan rộng, Nhà Trắng đã phải tuyên bố tình trạng khẩn cấp quốc gia. Ngay sau đó, những lời cáo buộc, đổ lỗi được đưa ra, nhất là khi những thông tin cho thấy Trung Quốc đã cố tình che giấu dịch bệnh vào thời điểm ban đầu.

Tuy nhiên, thay vì đổ lỗi, có lẽ Mỹ nên có các giải pháp hiệu quả hơn để ngăn chặn sự lây lan dịch bệnh đang ngày càng nằm ngoài tầm kiểm soát, gây quá tải lên hệ thống y tế của họ. Ngược lại vào lúc này, dịch bệnh tại thành phố Vũ Hán - nơi bùng phát đầu tiên, đã được cho là ngăn chặn thành công.