Đường mở, lộ chưa thông

Ngoài thị trường phía Bắc, các DN lữ hành quốc tế đã khai thác mạnh tuyến du lịch đường bộ qua các cửa khẩu miền Trung và miền Nam, góp phần tạo thương hiệu mới cho du lịch VN với các nước ASEAN. Dù vậy, du lịch đường bộ tại VN vẫn còn nhiều hạn chế...

Hiện tại, du lịch bằng đường bộ chiếm khoảng 30% tổng số lượng khách quốc tế đến VN. Trong đó, lượng khách Trung Quốc chiếm tỷ trọng lớn. Tuy nhiên, trong ba năm gần đây, lượng khách Trung Quốc đến VN liên tục sụt giảm, năm 2006 giảm trên 30% và bảy tháng đầu năm 2009 giảm đến 37%.

Du lịch đường bộ với các tour caravan

Trong khi đó, lượng khách du lịch từ các nước ASEAN đến VN qua các cửa khẩu Lào và Campuchia vẫn duy trì mức tăng trưởng cao. Theo ông Nguyễn Văn Tuấn - Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch, để du lịch đường bộ VN phát triển, cần phải giải quyết mấy vấn đề: Phát triển đường bộ và nâng cấp hạ tầng cơ sở cũng như những điểm dừng chân; thể chế hóa các chính sách liên quan; nâng cấp và phát triển các sản phẩm dịch vụ, tour du lịch đường bộ; nâng cấp, đào tạo nguồn nhân lực; đề cao hiệu quả trong liên kết phát triển du lịch trong nước cũng như trong khu vực. Ông Tuấn cho biết thêm, thời gian tới sẽ kiến nghị Chính phủ ban hành những văn bản quy phạm pháp luật về vấn đề phát triển hạ tầng, các thủ tục giải quyết cho du khách và phương tiện qua cửa khẩu, xây dựng các trạm dừng chân, các loại hình dịch vụ...

Để thu hút du khách, các cơ quan chức năng đã có nhiều cải tiến về thủ tục, tạo điều kiện thuận lợi cho du khách nhập cảnh vào VN. Tuy vậy việc xin phép cho các đoàn Caravan vào VN cũng như thủ tục nhập cảnh vẫn còn mất nhiều thời gian, nhất là khi khách đến cửa khẩu ngoài giờ hành chính. Các sản phẩm phục vụ khách du lịch đường bộ cũng còn đơn điệu, hạ tầng giao thông nhiều nơi chưa đạt yêu cầu; trên tuyến quốc lộ chưa có những trạm dừng chân; môi trường, cảnh quan, dịch vụ du lịch tại khu du lịch dọc các tuyến du lịch đường bộ chưa được đầu tư.

Ông Cao Trí Dũng - Giám đốc Công ty lữ hành Vitours cho biết: Để thu hút khách đường bộ vào VN nói chung và miền Trung nói riêng, trước hết phải tạo điều kiện thông thoáng nhất, phải có sự liên kết chặt chẽ giữa các đơn vị, cơ quan xúc tiến du lịch địa phương để tạo ra những sản phẩm có chất lượng cao. “Chúng tôi thường đưa khách du lịch đi trên tuyến VN - Savanakhet (Lào), nhưng cơ sở vật chất ở tuyến này còn yếu. Ở Savanakhet, chỗ ăn trưa chưa đáp ứng nhu cầu, không có khách sạn cao cấp. Tại Quảng Trị cũng vậy, khách sạn ba sao trở lên không có. Các sản phẩm du lịch cũng còn đơn điệu, các khu mua sắm, giải trí về đêm ở nước ta chưa có”, ông Dũng nói.

Theo ông, dù VN và Lào đã có cam kết không cấm các hãng du lịch qua đón khách tại Lào, nhưng Savanakhet vẫn không cho phía VN chạy xe không qua đón khách về, xe của hãng du lịch Lào sẽ chở khách đến cửa khẩu để phía VN tiếp nhận. “Điều này gây mệt mỏi cho du khách, làm giá vé tour tăng cao”, ông chia sẻ. Cũng theo ông Dũng, tại các cửa khẩu, tiến độ làm thủ tục cho khách du lịch rất chậm, làm du khách mệt mỏi vì chờ đợi, trong khi ở đây không có khu mua sắm, nghỉ dưỡng nào.

Loại hình du lịch Caravan rất phát triển, mỗi năm thu hút từ 60.000 - 90.000 du khách đến các tỉnh miền Trung. Từ năm 2006 đến năm 2008 có hơn 200 đoàn Caravan với gần 3.500 xe các loại và hơn 11.000 lượt người đến VN. Tuy nhiên, theo các DN thì việc xin tổ chức một đoàn Caravan phải tốn nhiều thời gian (từ 15-30 ngày), vì phải qua nhiều “cửa”. Loại hình này hiện chỉ mới cho phép thực hiện ở các tỉnh miền Trung. Ông Nguyễn Đức Chí, Phó Phòng Lữ hành Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch TP.HCM nói: “Tôi thấy, TP.HCM rất phù hợp với việc phát triển loại hình du lịch caravan; từ TP.HCM đoàn có thể du lịch vùng sông nước đồng bằng sông Cửu Long, hoặc lên Đà Lạt, ra các tỉnh duyên hải miền Trung”.

Theo đại tá Vũ Đỗ Anh Dũng, Cục phó Cục Cảnh sát giao thông đường bộ - đường sắt (Bộ Công an), khi tổ chức các đoàn Caravan thì nên có lực lượng cảnh sát giao thông hộ tống, dẫn đoàn (có thu phí) để đảm bảo an toàn cho khách.

Các cơ quan chức năng đang tìm cách khắc phục những hạn chế nói trên; và tăng cường công tác quảng bá, tiếp thị, đồng thời đẩy mạnh hợp tác quốc tế trong phát triển du lịch đường bộ, khẳng định vị thế của du lịch đường bộ trong cơ cấu ngành, đưa VN trở thành một trong những điểm đến quan trọng của mạng lưới du lịch đường bộ khu vực ASEAN.