5 cuốn sách hay giúp bạn "kiên tâm" vượt qua giai đoạn khó khăn

Có thể nói, đại dịch Covid-19 là lời nhắc nhở sống động về tình trạng biến động và khó lường của thế giới. Nếu nói như khái niệm VUCA, thì thế giới ngày càng khó nắm bắt, đầy biến động, không chắc chắn, phức tạp và mơ hồ. Theo đó, sự kiên tâm được xem như chiếc chìa khoá giúp cho cá nhân lẫn tổ chức vượt qua khó khăn, duy trì hoạt động và phát triển sau khủng hoảng.

Trong tâm lý học, "kiên tâm" (resilience) chỉ ra khả năng đối mặt, ứng phó với nghịch cảnh, khủng hoảng về mặt tinh thần, cảm xúc hoặc khả năng nhanh chóng trở lại trạng thái trước khủng hoảng. Dưới đây là 5 cuốn sách hay sẽ giúp bạn xây dựng khả năng phục hồi như vậy trong giai đoạn khó khăn.

Educated: A Memoir - tựa Việt: Được học

Cách đây 3 năm, trong danh sách những cuốn sách hay nhất năm của Bill Gates xuất hiện cuốn hồi ký Được học của Tara Westover. Riêng trong năm cuốn sách ra đời, bản đầu tiên đã bán được nửa triệu cuốn, được mua bản quyền và được dịch ra trên 30 ngôn ngữ, trở thành cuốn sách bán chạy trên tạp chí New York Times suốt thời gian dài.

Cuốn sách là tự truyện của Tara Westover - người lớn lên ở vùng núi Idaho, chưa bao giờ được đến trường hay đi khám bác sĩ và phải học ở nhà cho đến năm 17 tuổi, vì bố bà muốn như vậy. Thậm chí, bà không có cả giấy khai sinh cho đến khi lên 9, đồng nghĩa bà không tồn tại trong hệ thống xã hội. Người bố đã nuôi dạy bà cũng như các anh chị em khác của bà trong một "thành trì" kiên cố đến mức bà hầu như không thể quen với lời khen, với sự ân cần, ưu ái. 

Link bài viết

Song, Tara Westover đã vượt qua hiện thực ấy, đương nhiên không hề dễ dàng, để "được học". Vừa đi làm, vừa tự luyện thi, bà đã nỗ lực phi thường để đủ điểm vào trường Đại học Brigham Young. Sau đó, bà đạt học bổng Gates Cambridge và tiếp tục học lên Thạc sĩ, cuối cùng đỗ Tiến sĩ tại trường Đại học Cambridge hồi năm 2014. Câu chuyện cuộc đời của Tara Westover là một minh chứng cho khả năng kiên cường và sự kiên tâm của con người.

Không bao giờ là thất bại! Tất cả là thử thách

Không bao giờ là thất bại! Tất cả là thử thách thuật lại cuộc đời cùng sự nghiệp của cố Chủ tịch Tập đoàn Huyndai Chung Ju Yung.

Đây là sách gối đầu giường của nhiều thế hệ doanh nhân vì trong đó không chỉ chứa đựng hành trình và kinh nghiệm của nhà sáng lập một trong những thương hiệu nổi nhất thế giới, mà còn có nhiều bài học ấn tượng về quản trị, kinh doanh cũng như đạo làm người.

Qua lời kể của ông, độc giả sẽ bắt gặp tuổi thơ nghèo khó và quá trình gây dựng sự nghiệp với hàng vạn khó khăn của vị doanh nhân Hàn Quốc, điều đã hun đúc tinh thần nỗ lực và khát vọng vươn lên không ngừng nghỉ của ông. Trong cuốn tự truyện của mình, vị Chủ tịch viết: "Mọi thứ đều quân bình, vận may rủi đều đến với con người như nhau. Quan trọng nhất là phải nỗ lực, nỗ lực không ngừng và biết chớp thời cơ". 

Với triết lý đó, Chung Ju Yung tin rằng thất bại hay không tùy thuộc vào định nghĩa của mỗi người. Nếu bạn định nghĩa mỗi lần vấp ngã là một lần thất bại thì đó thực sự là thất bại, còn nếu bạn định nghĩa một lần vấp ngã đơn giản chỉ là thêm một thử thách thì bạn mãi mãi là người bất khả chiến bại.

Becoming - tựa Việt: Chất Michelle

Đây là cuốn hồi ký của Michelle Obama, gồm ​​những câu chuyện phản ánh chân thực và sâu sắc cuộc đời của cựu Đệ nhất Phu nhân Hoa Kỳ do chính tác giả kể lại. Hồi ký đồng thời đưa độc giả đến với những trải nghiệm đã góp phần làm nên"chất riêng" bà Obama, từ khi còn ở Chicago cho đến khi chồng bà trở thành Tổng thống và gia đình bà có 8 năm sống trong Nhà Trắng.

Trong sách, Michelle Obama đã kể lại những thành công lẫn thất bại, cả trong chính trường và cuộc sống cá nhân. Cựu Đệ nhất Phu nhân đặt tên cho cuốn hồi ký là Becoming, ngụ ý hành trình không ngừng phấn đấu, vươn lên với nỗ lực  không ngừng nghỉ để trở thành hình mẫu mà mình khao khát.

"Hành trình của tôi là hành trình luôn luôn tiến về phía trước và không bao giờ có một điểm cố định về đích đến. Nếu tự đặt ra điểm giới hạn của mình, thì điều đó thật đáng buồn, phải không?", bà chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn với Oprah Winfrey.

Soul Surfer - tựa Việt: Tâm hồn lướt sóng

Ra mắt lần đầu năm 2004, Tâm Hồn Lướt Sóng kể câu chuyện về Bethany Hamilton - nhà vô địch lướt sóng sinh năm 1990 tại Hawaii, Mỹ. Năm 13 tuổi, cô bị cá mập tấn công khi đang lướt sóng và bị cá mập cắn đứt gần hết cánh tay trái. Dù vậy, Bethany đã vượt lên mọi nghịch cảnh bằng sức mạnh mãnh liệt của niềm tin để trở lại thi đấu lướt sóng vào năm 2004 và đạt được nhiều giải thưởng cao quý.

Sách ghi lại nhiều sự kiện trong cuộc đời của Bethany, trải nghiệm trước - sau tai nạn, về quá trình hồi phục và cả những điều chỉnh để thích nghi với cuộc sống, cũng như chính nỗ lực của bản thân cô. Có thể nói, cô đã trở thành một vận động viên lướt sóng nổi tiếng thế giới không chỉ bởi tài năng và sự nỗ lực mà còn chính nhờ sự kiên tâm trước khó khăn, thử thách.

Option B: Facing Adversity, Building Resilience and Finding Joy - tựa Việt: Phương án B: Đối mặt nghịch cảnh, rèn tính kiên cường và tìm lại niềm vui

Đây là cuốn sách được Sheryl Sandberg – Giám đốc Vận hành (COO) của Facebook viết nên sau hơn 1 năm bi kịch và mất mát. Tựa sách được đặt từ lời khuyên của một người bạn dành cho Sandberg sau khi chồng cô - Dave Goldberg, đột ngột qua đời năm 2015.

Cùng với Adam Grant - Giáo sư hàng đầu của trường Wharton, Sandberg đã viết Phương án B sau sự kiện này, cũng như cách bà đối mặt với nỗi đau và tìm thấy niềm vui một lần nữa. Cuốn sách cũng bao gồm các chiến lược và cái nhìn sâu sắc từ Grant và các nhà khoa học xã hội khác về việc đối mặt với nghịch cảnh và xây dựng khả năng phục hồi nhanh chóng.

Trong sách, Sandberg chia sẻ rằng: "Chúng ta gieo những hạt giống của sự kiên cường khi xử lý các biến cố tiêu cực trong đời". Suy nghĩ này cũng chính là nền tảng cho quá trình vực dậy bản thân và dần vượt qua những điều không vui trong cuộc sống. Sandberg cho biết suy nghĩ trên của bà bắt nguồn từ một nghiên cứu do nhà tâm lý học Martin Seligman thực hiện. 

"Martin Seligman đã phát hiện ra 3 chữ P ngăn cản quá trình chúng ta hồi phục sau khủng hoảng là (1) Personalization (cá nhân) - niềm tin rằng chúng ta là người có lỗi trong mọi việc bất hạnh xảy ra; (2) Pervasiveness (mức độ lan tỏa) - niềm tin rằng một sự kiện xảy ra sẽ tác động đến tất cả các mặt của cuộc sống và (3) Permanence (sự vĩnh viễn) - niềm tin rằng hậu quả sau mỗi sự cố sẽ kéo dài mãi mãi", Sandberg viết.