Từ năm 2026, người dân được khám sức khỏe định kỳ miễn phí theo nhóm ưu tiên

Trình bày tờ trình trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết dự thảo Nghị quyết gồm bốn nhóm chính sách trọng tâm.

Thứ nhất là các chính sách giảm chi phí y tế cho người dân, nhằm giảm gánh nặng tài chính trong khám và điều trị bệnh.

Thứ hai là chính sách về chế độ, tiền lương và phụ cấp cho đội ngũ nhân viên y tế, hướng tới thu hút và giữ chân nhân lực chất lượng cao cho ngành.

Thứ ba là chính sách đào tạo chuyên sâu, đặc thù trong lĩnh vực y tế. Và cuối cùng là nhóm chính sách về đất đai, thuế và tài chính, nhằm tạo hành lang pháp lý thông thoáng, khuyến khích đầu tư và phát triển bền vững hệ thống y tế quốc gia.

Trong số đó, chính sách khám sức khỏe định kỳ miễn phí được xem là một bước đột phá quan trọng. Theo đề xuất, từ năm 2026, người dân sẽ được khám sức khỏe hoặc khám sàng lọc miễn phí ít nhất mỗi năm một lần, thực hiện theo nhóm đối tượng và theo lộ trình ưu tiên được Chính phủ quy định.

Hoạt động này sẽ được triển khai đồng bộ với các chương trình khám sức khỏe học sinh, sinh viên, khám nghề nghiệp và khám bảo hiểm y tế, nhằm đảm bảo tính liên thông và hiệu quả. Bên cạnh đó, việc khám sức khỏe định kỳ còn hướng tới hoàn thành việc tạo lập sổ sức khỏe điện tử cho toàn bộ người dân, qua đó hình thành cơ sở dữ liệu sức khỏe quốc gia, phục vụ quản lý và dự báo dịch tễ trong tương lai.

Cùng với chính sách khám sức khỏe định kỳ, Chính phủ cũng đề xuất thực hiện miễn viện phí cơ bản cho người dân theo lộ trình đến năm 2030, phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội và khả năng cân đối của Quỹ Bảo hiểm y tế.

Theo đó, người dân sẽ được miễn viện phí trong phạm vi quyền lợi của bảo hiểm y tế. Đối với các nhóm yếu thế như người nghèo, người cận nghèo, người có thu nhập thấp, đối tượng chính sách xã hội và người cao tuổi, dự thảo đề xuất tăng mức hưởng quyền lợi bảo hiểm y tế để giảm chi phí chi trả trực tiếp khi khám và điều trị bệnh.

Đặc biệt, từ năm 2027, dự thảo Nghị quyết nêu rõ sẽ áp dụng mức hưởng 100% chi phí khám chữa bệnh trong phạm vi bảo hiểm y tế cho người thuộc hộ cận nghèo và người cao tuổi từ đủ 75 tuổi trở lên đang hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.

Đây là chính sách mang tính nhân văn sâu sắc, thể hiện quyết tâm của Nhà nước trong việc mở rộng bao phủ an sinh y tế, đảm bảo mọi người dân đều có cơ hội tiếp cận dịch vụ y tế cơ bản mà không bị rào cản về chi phí.

Trình bày báo cáo thẩm tra dự thảo, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa và Xã hội của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh cho biết Thường trực Ủy ban thống nhất cao với chủ trương khám sức khỏe định kỳ miễn phí, song đề nghị chuyển nội dung này sang quy định trong dự án Luật Phòng bệnh, dự kiến trình tại Kỳ họp thứ 10 của Quốc hội.

Theo ông Vinh, việc quy định trong luật sẽ giúp xác định rõ cơ chế tài chính, nguyên tắc thực hiện, đối tượng áp dụng và lộ trình ưu tiên, bảo đảm tính ổn định và khả thi khi triển khai trên phạm vi toàn quốc.

Bên cạnh đó, cơ quan thẩm tra cũng đề nghị làm rõ nội dung “miễn viện phí ở mức cơ bản” trong phạm vi quyền lợi bảo hiểm y tế, đặc biệt cần xác định chính sách này áp dụng cho bệnh viện công lập, bệnh viện tư nhân hay cả hai hệ thống. Việc phân định rõ phạm vi áp dụng sẽ giúp tránh chồng chéo và đảm bảo công bằng trong tiếp cận dịch vụ y tế của người dân.

Giải trình thêm tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, hiện Luật Bảo hiểm y tế đã quy định rõ tỷ lệ chi trả của quỹ bảo hiểm y tế đối với từng nhóm đối tượng.

Theo đó, người tham gia bảo hiểm y tế được hưởng từ 80% đến 95% chi phí khám chữa bệnh, tùy theo điều kiện và diện chính sách. Bộ Y tế đang nghiên cứu phương án tăng dần mức chi trả cơ bản, tiến tới miễn hoàn toàn phần viện phí trong phạm vi bảo hiểm y tế, giúp người dân giảm gánh nặng tài chính khi tiếp cận các dịch vụ khám chữa bệnh thiết yếu.

Phát biểu kết luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh nhấn mạnh yêu cầu bảo đảm tính đột phá, thực chất và khả thi của Nghị quyết, đồng thời chỉ đạo hoàn thiện các chính sách về tài chính, đất đai và thuế trong lĩnh vực y tế để tạo nguồn lực bền vững cho việc thực hiện.

Ông cũng lưu ý Bộ Y tế cần có quan điểm rõ ràng về chiến lược phát triển nhân lực y tế chất lượng cao, tập trung vào đào tạo chuyên sâu và đặc thù, tránh tình trạng đào tạo dàn trải, gây lãng phí nguồn lực.