Thời gian gần đây, làn sóng rút bảo hiểm không những không giảm mà tăng cao, đặc biệt giai đoạn gần đây khi thông tin về việc sửa đổi Luật Bảo hiểm được công bố. Tình trạng gia tăng số lao động rút bảo hiểm xã hội một lần là một vấn đề được nhiều đại biểu Quốc hội quan tâm và đặt câu hỏi chất vấn với Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội ngày 6/6/2023.
Qua nắm bắt, vấn đề người lao động băn khoăn vẫn là bất an với các chính sách bảo hiểm xã hội. Họ lo sợ chính sách mới sẽ hạn chế quyền tự quyết và mức lương hưu thấp không đủ sống.
Trả lời đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung cho biết, trước năm 2019 trung bình mỗi năm có khoảng 500.000 người rút bảo hiểm xã hội một lần. Hiện nay, con số này là 900.000 người rút trong một năm.
“Số người rút bảo hiểm xã hội một lần gần bằng số tham gia vào hệ thống. Đây là nguy cơ, thách thức về sau vì tương lai, nhiều người già không có chế độ an sinh, hệ thống chính sách an sinh khó đảm đương bền vững”, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nhận định.
Theo Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, nguyên nhân việc rút bảo hiểm là do đời sống, thu nhập đời sống khó khăn nghĩ khoản để dành rút. Tuyệt đại bộ phận rút bảo hiểm xã hội một lần rơi vào công nhân lao động.
Nguyên nhân vì sao rút bảo hiểm xã hội một lần tăng là do Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2016 cho phép rút bảo hiểm xã hội một lần quà quy định rất nhân văn, không có quốc gia nào có cơ chế rút bảo hiểm xã hội một lần dễ dàng như Việt Nam.
Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết, đây là đánh giá của chuyên gia ở Liên Hiệp Quốc. Theo đó, chính sách của Việt Nam "quá hào phóng" trong việc hưởng lương hưu với tỷ lệ tới 75% và cả việc cho phép rút bảo hiểm xã hội một lần. Thông lệ quốc tế, các nước chỉ cho rút bảo hiểm khi người lao động mắc bệnh nan y hoặc định cư nước ngoài.
Theo Bộ trưởng Đào Ngọc Dung, việc rút bảo hiểm xã hội là quyền của công dân, không thể cấm. Vấn đề là làm sao để người lao động thấy nhiều quyền lợi, thấy lợi ích hơn khi không rút và nếu có rút ra sau đó khi có điều kiện họ cũng tham gia lại. Bộ trưởng cho biết, thực tế hiện nay 1/3 số người rút bảo hiểm khi được giải thích, tuyên truyền đã quyết định trở lại tham gia bảo hiểm xã hội.
Về việc sửa đổi Luật Bảo hiểm xã hội, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho biết dự thảo luật vừa được công khai lấy ý kiến. Hiện cơ quan soạn thảo đã tiếp nhận trên 380 ý kiến của tập thể, nhiều ý kiến cá nhân. Riêng về bảo hiểm xã hội, ông nhấn mạnh phải thực hiện nguyên tắc căn bản đóng hưởng, bình đẳng, chia sẻ. Với ý kiến phản ánh, các quy định thiết kế không tiệm cận tuổi hưu, tuổi nghề… Bộ trưởng lưu ý tuổi nghề khác hoàn toàn với tuổi nghỉ hưu. Cơ quan soạn thảo đã nghiên cứu kỹ lưỡng các vấn đề, tinh thần là tạo điều kiện thuận lợi cho phụ nữ không chỉ trong chính sách bảo hiểm.