Tránh “án tử” đột quỵ

Đột quỵ là gì?

Là tình trạng não bộ bị tổn thương nghiêm trọng do quá trình cấp máu não bị gián đoạn hoặc suy giảm đáng kể. Khi ấy não bộ rơi vào tình trạng thiếu oxy và không đủ dinh dưỡng để nuôi các tế bào. Trong vòng vài phút nếu không được cung cấp đủ máu, các tế bào não sẽ chết dần.

Nhận biết đột quỵ thế nào?

Có thể nhận biết và xử trí qua câu “Méo cười, ngọng nói, xụi tay/ Mau gọi cấp cứu, đi ngay, đừng chờ”.

Sơ cứu trong khi chờ xe cứu thương ra sao?

- Đặt người bệnh nằm tư thế an toàn, có thể nằm nghiêng để tránh hít sặc thức ăn hoặc nước bọt do giảm khả năng nuốt.
- Không cho người bệnh ăn hoặc uống bất cứ thứ gì.
- Ghi nhớ chính xác thời điểm khởi phát triệu chứng nhằm tranh thủ tối đa cửa sổ vàng điều trị tái thông đột quỵ.

Đột quỵ không còn là căn bệnh “trời kêu ai nấy dạ”

- Tầm soát đột quỵ giúp phát hiện các bệnh lý như tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn lipid máu, rung nhĩ hoặc các bệnh lý tim mạch khác… vốn là các yếu tố nguy cơ của đột quỵ.
- Bỏ thuốc lá, hạn chế uống rượu bia, kiểm soát cân nặng, tăng cường vận động…

Lưu ý

- Những người bệnh đã bị đột quỵ không nên chủ quan rằng đã điều trị dứt điểm, mà cần phải lưu ý đến khả năng tái phát đột quỵ. Bởi những cơn đột quỵ xuất hiện sau này thường để lại hậu quả nặng nề hơn so với lần xuất hiện đầu tiên.

Để phòng ngừa tái phát đột quỵ

- Tăng cường vận động, giảm cân chống béo phì, không ăn nhiều mỡ béo, chất ngọt, đường, bột, muối mặn, ăn nhiều rau củ, trái cây, điều trị bệnh tăng huyết áp, đái tháo thường, bệnh tim, chữa tăng cholesterol máu, bỏ thuốc lá, ngưng rượu bia...
- Kiểm soát 3 nhóm nguyên nhân lớn gây đột quỵ cho người bệnh gồm xơ vữa động mạch, rung nhĩ, bệnh lý mạch máu nhỏ.
- Cần giữ cho cơ thể tránh rơi vào tình trạng thay đổi nhiệt độ đột ngột.
- Uống đủ nước mỗi ngày để phòng tránh việc mất nước vốn có thể là một nguy cơ gây đột quỵ.

(*) Trưởng Khoa Thần kinh, Trưởng Đơn vị Đột quỵ
Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM