Thủ tướng: Kiên quyết cắt vốn những dự án có vốn đầu tư công không giải ngân được

Thủ tướng phát biểu tại Hội nghị - Ảnh VGP/ Quang Hiếu

Phát biểu khai mạc Hội nghị trực tuyến toàn quốc về thúc đẩy phân bổ và giải ngân vốn đầu tư công năm 2019, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chỉ ra 4 hậu quả lớn do chậm giải ngân vốn đầu tư công, ông khẳng định: chậm giải ngân vốn đầu tư công tạo "nút thắt cổ chai" đối với nền kinh tế. Tình trạng chậm giải ngân này không phải năm nay mà nhiều năm qua, nhưng đặc biệt năm nay giải ngân thấp,  gây ra rất nhiều hệ lụy.

4 hậu quả lớn gây ra hệ lụy từ việc chậm giải ngân vốn đầu tư công đó là: Thứ nhất, ảnh hưởng tới tăng trưởng kinh tế do yếu tố vốn là một trong những yếu tố quan trọng của tăng trưởng GDP. Chúng ta còn một khối lượng lớn vốn ở các cấp, các ngành, các địa phương. Thứ hai, vốn đầu tư công thường là một trong những nguồn lực của các dự án lớn, những hạ tầng quan trọng, cho nên khi bị chậm cũng sẽ kéo lùi các dòng vốn đối ứng khác của tư nhân, của nước ngoài, ảnh hưởng huy động vốn xã hội nhưng đồng thời ảnh hưởng đến uy tín quốc gia, giảm niềm tin của các nhà đầu tư và nhà tài trợ. Thứ ba, gây lãng phí lớn khi tiền nằm ở đó mà Chính phủ phải trả thêm chi phí vốn. Thứ tư, doanh nghiệp -  chủ đầu tư phải gánh chịu chi phí bị đội lên, việc làm giảm đi, nợ nần tăng thêm và uy tín làm ăn giảm sút.

Link bài viết

Thủ tướng nêu rõ, đầu tư công đóng góp lớn vào tăng trưởng, phát triển kinh tế-xã hội của đất nước, nhất là các công trình hạ tầng quan trọng. Đầu tư công chiếm tới 10,7% tổng giá trị GDP, khoảng 32% tổng mức đầu tư toàn xã hội năm 2019.  Thủ tướng đề nghị phải làm rõ hơn những nguyên nhân khách quan, chủ quan cơ bản của tình trạng chậm giải ngân. “Tại sao người ta làm được mình lại chậm trễ? Chậm do vốn, thủ tục phức tạp hay tinh thần thái độ không tích cực? Có những chủ trương giải phóng mặt bằng cả năm rưỡi rồi nhưng đến giờ phút này vẫn ì xèo, tiền không ra khỏi tài khoản, ra xã hội được”, Thủ tướng đặt câu hỏi.

Thủ tướng cho rằng cần đưa ra các giải pháp thiết thực, cụ thể, sát đúng, mạnh mẽ hơn để công tác giải ngân tốt hơn khi còn ba tháng nữa là kết thúc năm 2019, cũng như rút kinh nghiệm năm nay để sang năm giải ngân kịp thời hơn, chặt chẽ hơn. “Làm tốt cũng nói, làm không tốt cũng phải nói ra để chúng ta rút kinh nghiệm chung”.

Thủ tướng nhấn mạnh, quyết cắt vốn, chuyển vốn từ các công trình, dự án của bộ, ngành, địa phương không giải ngân được để các bộ, ngành, địa phương khác sử dụng có hiệu quả, kịp thời hơn.

Thủ tướng chất vấn các dự án giải ngân chậm đó là một số dự án của ngành y tế, ngành giáo dục. Đại diện Bộ Y tế cho biết, tính đến 20/9, Bộ đã giải ngân 24% dự toán, trong đó vốn đầu tư cho hai bệnh viện tuyến cuối là Bạch Mai và Việt Đức 2 đạt 35%. “Đây là những con số mà bản thân lãnh đạo Bộ Y tế đánh giá là rất thấp trong các cuộc giao ban với các ban quản lý dự án, các đơn vị”, đại diện Bộ Y tế nhìn nhận và nêu ra vướng mắc về điều kiện, thủ tục giải ngân, năng lực ban quản lý dự án... Dự kiến tỷ lệ giải ngân đối với hai dự án bệnh viện này đạt trên 70% vào cuối năm 2019.

Thủ tướng cho rằng, Bộ Y tế có nhiều dự án, công trình dang dở, không đưa vào sử dụng được, cụ thể là các dự án bệnh viện Bạch Mai, Việt Đức 2, “phải xử lý thế nào”, trong khi nhu cầu xã hội về y tế rất lớn. “Đây là khuyết điểm rất lớn mà Bộ Y tế phải rút kinh nghiệm, phải chỉ đạo làm rõ trách nhiệm, xử lý nghiêm. Bây giờ cứ nói thủ tục suốt thì làm sao được. Tại sao các nơi khác thủ tục giải quyết được mà chúng ta không giải quyết được”, Thủ tướng đề nghị Bộ có biện pháp rõ hơn, cần tăng cường năng lực ban quản lý dự án chuyên nghiệp hơn, hiểu biết hơn về thủ tục xây dựng cơ bản.

Thủ tướng cũng ghi nhận cam kết của Hà Nội là đạt tỷ lệ giải ngân 95% vào cuối năm nay.

Sau khi lắng nghe các ý kiến trao đổi, phát biểu kết luận, Thủ tướng bày tỏ hy vọng, từ Hội nghị này sẽ có một nghị quyết tốt của Chính phủ để thúc đẩy công tác giải ngân vốn đầu tư công, một nguồn lực quan trọng đối với sự phát triển đất nước.

Hội nghị đã thống nhất cao với quan điểm chỉ đạo là tập trung thực hiện đồng bộ, quyết liệt các giải pháp đẩy nhanh tiến độ thực hiện giải ngân vốn đầu tư công, xem đây là nhiệm vụ chính trị trọng tâm cấp bách của các cấp, các ngành, từng cơ quan, đơn vị liên quan từ nay đến cuối năm 2019 và trong năm 2020, năm cuối kế hoạch đầu tư công trung hạn là 2016-2020. Vốn thiếu và ít nên phải được giải ngân hiệu quả, kịp thời.

Thủ tướng nhấn mạnh, phải xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân không biết làm việc, hoặc cố tình cản trở, gây khó khăn, làm chậm tiến độ được giao. Nghiêm minh đối với những vi phạm, làm chậm, kém hiệu quả, lợi ích nhóm, tham nhũng, lãng phí trong công tác đầu tư xây dựng cơ bản. 

Vai trò của người đứng đầu rất quan trọng, có ý nghĩa quyết định, Thủ tướng yêu cầu Chủ tịch UBND cấp tỉnh, các Bộ trưởng, trưởng ngành,  các đơn vị phục vụ đầu tư xây dựng cơ bản chịu trách nhiệm toàn diện trước Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ trong việc chỉ đạo thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ, các giải pháp thực hiện giải ngân vốn đầu tư công, nỗ lực phấn đấu tối đa để giải ngân hết số vốn kế hoạch theo đúng tinh thần Nghị quyết 01 đã đề ra.

Đối với những bộ, ngành, địa phương có số vốn đầu tư công lớn như Bộ Giao thông Vận tải, Bộ NN&PTNT, Bộ Y tế và các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM, Thủ tướng yêu cầu các đồng chí Bộ trưởng, Chủ tịch UBND trực tiếp chỉ đạo thực hiện đồng bộ quyết liệt để đẩy nhanh tiến độ thực hiện giải ngân vốn đầu tư công, nhất là những dự án trọng điểm cấp bách.